дамар (м.)
Се држам така за Перипелицина, ми удираат жилите, ќе ме исклоцаат дамарите.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Искри секаа на сите страни околу мене, се искреа низ дамарите на крвта, месечеа попреку, однапред, секаде, на парчиња месечеа... убивајќи ми ја надежта!
„Ветришта“
од Радојка Трајанова
(2008)
А пак тие зачекуваат на старците да им се скорнат некогашните мераци, да им забаботат дамарите од далечните спомени за ората среде село, нозете да им се раздвижат.
„Молика пелистерска“
од Бистрица Миркуловска
(2014)
— На лицето ѝ се оцрта задоволство, дамарите ѝ се разработија и доби сила и кураж што побргу да стигне до постелата, да легне и да го погледне тоа стаорче што сакаше да ја отера в гроб.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
И се чини, дамарите на дрвото галопираат кон местото што го допира месото на боските млади.
„Посегање по чудесното“
од Србо Ивановски
(2008)
* Седам во тремот додека врне дождот а чинам дека тече по мене по моите вршки и лисја по моите гранки по стеблата по корењата по моите мравки тече по мојата шума по мојата земја по мојата мисла тече по мојата изненада закопана во брчките го брише мојот уплав мојот страв мојата осаменост во бесоницата во трептеж во напуштеност врви по дамарите мои се вовлечува во моите очи дождот што ме буди што крепи што плоди и јас станав извор што ѕвони цвет што се шири плод што се дрочи додека живеам и растам во оваа стара шума на моето постоење во вишнава гора во шумниве лисја.
„Липа“
од Матеја Матевски
(1980)
Потпрен на камен, чекал тој звук да се спушти од височина и со удар на остар клун да му ги смири дамарите.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Тоа се идеални услови за создавање бигори, камења и друг вид варовни наслојки по ѕидовите на неговите органи, по дамарите.
„Мудрецот“
од Радојка Трајанова
(2008)
Нема кој да му брца во дамарите. Нема кој да го провоцира.
„Календар за годините што поминале“
од Трајче Кацаров
(2012)
Носталгијата земаше замав во неговите дамари.
„Тврдина од пепел“
од Луан Старова
(2002)
Под оклопот таинствени вриежи на дамарите пред вградувањето нови жилави стентови Можеби вреди да се проба со оригинал плзенско па отпосле пак да се оптегнува стрелата баш пред влажниот влез на најтесната клисура
„Кревалка“
од Ристо Лазаров
(2011)
Ракијата те стоплува околу срцето и после полека, ко некое бубаче-лазаче, ти шета по сите дамари.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Кристалните прозорци светкаа, увото се напрегна и ја затегна својата слушна опна уште посилно — сите сетила на градот се раздвижија како некаква невидлива внатрешна луња, броејќи ги вдишувањата и издишувањата, скриениот и нејасен дамар на луѓето, слушајќи, гледајќи и вкусувајќи.
„Лек против меланхолија“
од Реј Бредбери
(1994)
Потоа чул, бездруго го викале, и грубо тргајќи ѝ ги младите раце од своите врели дамари ѝ рекол да бега, да се врати дома.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Ги почувствува дамарите во грлото. Слепоочниците му се оросија.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Понекогаш, ноќе, додека барав и запишував реченица по реченица на овој реквием, чин на почит кон мртвите на кои им се восхитуваме за нешто од нивниот живот, ја замислував во полутемнина и во златна рамка како дело на стар мајстор, висока и чедна како Ерменка (сеедно што можела да биде од словенско или еврејско потекло), во темнолилав брокат или сомот од кој нежно се одвојува син појас; незините полуотворени усни се вкочаниле во миг на воздивка, градите под низа на бел корал или балтички јантар живи се но не дишат исчекуваат нешто, сепак, тукуречи како на чудотворна слика, дамарите на нејзиниот долг врат го отчукуваат времето на онаа вечност што не може да се нарече и враќање; рамениците стегнати во шал од кашмирска ткаенина се тесни, историјата не можела долго да се потпира на нив.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Студ ми лазеше по дамарите, леднина ми се лизгаше по вратот, се вовлекуваше меѓу ребрата и полека, небаре скорпија се лизгаше по недрата, го обиколуваше адамовото ребро, и застана над лакот, токму над срцето.
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)
Тоа беше момент на широчина на духот, момент на искрено отварање на Еразмо кон Ирена: како цветовите кога се отвараат пред благиот отсјај на сончевиот нектар што се разлева низ дамарите; како школките кога се отвараат пред налетот на искрите на внатрешните бисери!
„Мудрецот“
од Радојка Трајанова
(2008)
Се тресев и секој миг заспивав, станував куп мртви дамари без сетила.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Така двајцата трепереа во квечерините како пламенчиња на благ ветрец, си ги чувствуваа дамарите што се забрзуваа до шумоглавост, преку трепетот на телата што ги опфаќаше и двајцата и кој Алегра нагло го прекинуваше, заминувајќи и дофрлајќи му од вратата: „Уште половина година до нашиот Пурим”, и се губеше во првиот самрак на улицата, не забележувајќи ме мене, заминувајќи со брз чекор кон дома.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
