делија (м.)
Тоа биле студени години во кои сиромаштијата под планинската црногорица му плаќала на султанот данок со крв, кога делии со зелени чалми ги собирале машките деца и ги носеле во булук кон Стамбол и кон Едрене, таму да ги потурчат, да ги научат да бодат со копја и да сечат со синџири, и самите подоцна, како брадести јаничари искитени со шарени перја и натоварени со топузи и криви сабји, да собираат нов данок во крв и да се борат против ајдутите во чии чети бил и Парамон Мечкојад.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Немеа - туку петлите в селото веднаш писнаа - самовилите в горите с делии в раци лиснаа!
„Бели мугри“
од Кочо Рацин
(1939)
А таде - в гори зелени в сума гробишта лежеа делии - одбор јунаци за татковина паднати.
„Бели мугри“
од Кочо Рацин
(1939)
И кога сите минеа покрај врбата стушена - делии се запираа незнаен брат си викаа: „Ја стани, море јабанец на оро со самовили!
„Бели мугри“
од Кочо Рацин
(1939)
Кои татлии и кои пиљави, и кој коњ делија ќе им ја избрише сликата за овој срамен мегдан?
„Вежби за Ибн Пајко“
од Оливера Николова
(2007)
Делии глави веднеа, немеа самовилите - тешко на тија, горко им така што гинат на војна!
„Бели мугри“
од Кочо Рацин
(1939)
Бол, повторена возможност на заборавениот Лозан Перуника кога ни го викнале да чекори со оние што ја пребарувале густината на леските ни му покажале стражарско место да го демне призрачето на гаќи од кои се мавта учкур како памучна сабја на смешен, потсмешлив или исмеан делија.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Поправо тоа не беше една приказна, тоа беа десетина меѓусебно поврзани, во кои се славеа подвизите на тој планински делија, кој животот си го изживеал во постојана борба со волците.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Слично беше и кога еден британски таблоид, сакајќи да го драматизира потресниот случај на некој „типичен, горопаден пивопиец и спортски делија од дваесет и нешто години, до уши зацопан во свршеницата“, кој станал геј преку ноќ како резултат на спортска повреда, објави дека првите загрижувачки знаци се појавиле не во облик на хомосексуален порив кај младичот, туку во облик на неочекувана незаинтересираност за резултатите од рагби, во вид на неспособност да разговара со пајташите арпаџици и некоја нова склоност кон саркастичност.
„Како да се биде геј“
од Дејвид Халперин
(2019)
Дали е тоа истиот делија што се дружи со самовили, скока со својот Шарец преку планини, победува црни Арапи и ослободува робје?
„Маслинови гранчиња“
од Глигор Поповски
(1999)
Се ујдисале двајца старци Новопогрчени фанатици, Ме одделија од Илија, Од мој Илија — златен делија.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Браво, бре, ово је баш делија ... Него шта, не може свака рѓа да буде четник...
„Гладна кокошка просо сонуе“
од Блаже Конески
(1945)
Кадија почна да суди Илија почна да свири кадија почна да игра фрли чалмата в мутлуми фрли чалмата в мутлуми и на Илија говори: Илија море делија алал ти се момите ем калешести невести ем сиротици вдовици со таа пуста тамбура срцето ми го разигра.
„Човекот со четири часовници“
од Александар Прокопиев
(2003)
Можеби ги мереше кој од нив двајца е делија за за нејзин преграб.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)