душеме (ср.)
Ја израмни од едната страна отсечувајќи ја колку што може на крајот, ја посла на душемето, зеде едно парче за урнек од исечените и со него почна да мери и со ножот да бележи каде ќе ја расечува.
„Будалетинки“
од Мето Јовановски
(1973)
Душемето одамна веќе беше скапано и повеќето распаднато и со неколку пармаци останати од оградата на чардачето што сега беа виснати држејќи се само на по една шајка.
„Човекот во сина облека“
од Мето Јовановски
(2011)
Со друг се прпелка по душемето и си го поти газот од рипање.
„Балканска книга на умрените“
од Мето Јовановски
(1992)
Пред креветот на душемето черга и друга попреку што води кон мијалката.
„Продавница за љубопитните“
од Мето Јовановски
(2003)
Стаклото се распрсна на триста парчиња и маслото со водата што беа во него го облеа целиот иконостас и душемето под него.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Ја оставам да прави што ќе прави и еве сум на вратата од големата свечена сала на Парламентот чие душеме го украсуваат мозаици, ѕидовите огледала и слики од нашите стари мајстори, а тука се и двете колонади мермерни каријатиди.
„Балканска книга на умрените“
од Мето Јовановски
(1992)
А внатре само едно голо и празно душеме. Чавкарница...
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Кладе една рогузина на душемето и ја легна мајка.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Само уште дедо Бошко седеше крај огништето во големата чадлосана одаја со земјено душеме и чепкајќи го лулето што го имаше допушено, нешто си мислеше.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Прво би почнал да паѓа покривот врз таванот, таванот врз душемето, душемето врз тлото и потем сѐ ќе се урмелиса надолу во бескрајната сина длабочина.
„Балканска книга на умрените“
од Мето Јовановски
(1992)
Со песната и светулки излегувале од нејзината уста која ја полнеле собата од душемето до таванот и излегувале низ пукнатините на џамот, надвор, во ноќта.
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)
Виде — не видов, чу — не чув". Со еден збор Доста беше слуганка, да го чува детето, да го капи и да го пере, да измие пијатата, тенџерињата, душемето на одајата да го истрие, прашина да избрише и нешто да помогне на готвачката.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Душемето го премачкуваат секои две недели, ако не си забележал.
„Желките од рајската градина“
од Србо Ивановски
(2010)
Над аурот имаше едно одајче, сега целото во пајажини и од кое се излегуваше на едно чардаче виснато високо над реката, чардаче до коешто се качуваа надворешни скали и на чиишто други имаше дупка во душемето за понадвор.
„Човекот во сина облека“
од Мето Јовановски
(2011)
Чакарвелика се печеше овде на сонце и се плашеше од зимата кога ќе треба да се прибере во анот усрамено да го слуша кркањето на вратите и душемињата дури во мозокот.
„Будалетинки“
од Мето Јовановски
(1973)
Некој опет човек, земјата се витка под него. Ко гнило душеме се витка.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Под душемето остана долго, многу долго, сликата на Сталин, сѐ додека Татко веруваше дека постои опасност од негово одмаздничко враќање.
„Ервехе“
од Луан Старова
(2006)
Под душемето на чардакот имаше едно скришно место во кое ги криеше книгите кои можеа да бидат забранет и да му донесат несреќа на семејството.
„Ервехе“
од Луан Старова
(2006)
Овојпат кучката само ја отворила влезната врата на куќата, ја отворила вратата на ладилникот и сѐ послала по душемето, по килимот.
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)
Таму, згора на душемето, имаше ќепенок и низ ќепенокот можеше да се слезе долу во продавницата.
„Продавница за љубопитните“
од Мето Јовановски
(2003)
