лопата (ж.)
Попот им даде знак на оние со лопатите.
„Големата удолница“
од Петре Наковски
(2014)
И бомби паднаа утредента, на многу места во градот; и болницата ја разурнаа кај Градскиот саат, иако, целиот покрив беше прекриен со голем црвен крст; и добар дел од оние што беа полегнати по креветите и очекуваа помош ги развеа ветрот со големата лопата на смртта; бомбите само касарните ги поштедија, чудо невидено; а тој, мојот маж а твојот татко, гледај го ти него, го лашти зелениот форд; селото гори баба се чешла; го светнува, го дотерува, како божем на свадба ќе го носи, и во понеделникот, на седми април, точно според барањето на известието, се качи во автомобилот и замина кон касарните.
„Жената на белогардеецот“
од Србо Ивановски
(2001)
Ги разурнуваа изгорените родни огништа и вадеа што не можело да изгори: лопати, мотики, копачи, синџири, пирустии и сѐ друго од железо.
„Волшебното самарче“
од Ванчо Николески
(1967)
Завчера сестра ми ја закопавме со мака. Гробарите ги фрлаа лопатите и зборуваа налутено дека ваков дожд никогаш не се паметело досега.
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
Пред да експлодираат кокичињата Се лизнав и паднав и станав и со лопата го фрлав снегот преку рамото на улицата* тркалото шлајфуваше* во машината за перење алишта се цедеше потта од мишките на улицата и смрдеата од устата на ѓубреџиската кола чие тркало шлајфуваше во длабокиот снег* децата дојдоа со везени пиперки и со друг зарзават и со тенџере и со метла небаре ќе прават вештерка а не***
„Три напред три назад“
од Јовица Ивановски
(2004)
Некои што можат се качуваат на куќите и со дрвени лопати го ринат снегот од покривите.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Се изви по прашниот пат надолу нејзината колона, песна се огласи по полето и долго низ зелените перки на пченките светкаа белите шамии на бригадирките, а високо на синото небо се оцртуваа лопати и копачи. Малиот водоносец остана сам на празната полјанка пред логорот.
„Бегалци“
од Јован Бошковски
(1949)
Го туркаат со лопатите што ни служеа за веење на житото.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Падна и неговиот труп врз лопатата со жар и курешници.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Потоа си ја стави лопатата на рамо и колку што можеше побрзо си замина. Не се ни сврте.
„Билјана“
од Глигор Поповски
(1972)
Луѓето со лопатите нафрлија каллива земја врз чаршафот.
„Сестрата на Сигмунд Фројд“
од Гоце Смилевски
(2010)
Јован ги фрли казмата и лопатата во дупката и излезе горе да си ја облече кошулата.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
На патот секој ден работиме. Од зори излегуваш и цел божји ден не смееш да ја испуштиш казмата, лопатата.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
- А сега малку фискултура! - си рече па појде до стреата, ја пронајде таму меѓу гредите широката дрвена лопата за веење на жито и со неа застана пред вратата од колибата.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Немаа крилја, но имаа силни раце и цврсти рамена за да пренесуваат ранети и да носат на врв рид сандаци со муниција и долги букови трупци за градење бункери и силни дланки за држење лопати и казми за да копаат ровови и од таму, од врвовите, гледајќи во далнината им се чинеше дека ќе ги здогледаат своите чеда.
„На пат со времето“
од Петре Наковски
(2010)
Гробарите веќе ја ринеа земјата, си плукаа во рацете и ја ринеа земјата, ја нафрлаа со лопатите на сандакот, го засипуваа гробот.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Со коса што му паѓаше над обраснатото лице, во стара парталава бунда од која рацете му ѕиркаат како две полурѓосани лопати, плашливо реагирајќи на секој посилен шум, во очите на Градот припаѓаше на онаа група питачи што се прикрадуваат до кантите за ѓубре и претураат по нив, обѕрнувајќи се како гладни пци.
„Пловидба кон југ“
од Александар Прокопиев
(1987)
Со мислите се веќе таму, во бригадите, кај што се бие страшен бој, кај што стануваат чуда, се уриваат карпи и брегови, а мочуриштата како лопата некој да ги црпи, ги снемува од плодното поле.
„Бегалци“
од Јован Бошковски
(1949)
И кога наскоро излегоа на првата височина, откаде што се гледаше целата околност како на дланка, пред очите им се покажа радосна глетка: во самото подножје на планината, низ високите пченки и приведените главички на сончогледите, раздвижени како мрави, работеа младинците, се разнесуваа тврди удари од копачи и лопати, а во должина од неколку стотини метра се црнееја купишта од ископаната земја....
„Бегалци“
од Јован Бошковски
(1949)
Крамповите, лопатите, секирите и клештите, виљушките, ножевите и француските клучеви со коишто си помагаме во животот се испокршени, изгниени: Политиката е куца курва, којашто веќе никому не може да му го подигне, нацијата е мртва, парите се импотентни и веќе не можат да го одушеват модерниот човек.
„МАРГИНА бр. 37“
(1997)
