мангал (м.)
Оние на кои им значи огнот со време ги курдисуваат срцата на забрзано чукање и пред да го започнат почесното сркање на новите страсти кришум прегрнати среде бел ден севезден дуваат во мангалот на Хипократ и ги разлетуваат како диви гулаби скриените жарчиња од кои се ројат палави светулки за новите ноќи.
„Кревалка“
од Ристо Лазаров
(2011)
Мангалот на средината од собата е згаснат и запретан во пепел.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Ќе го искапам и ќе го топлам над мангалот, полн со разгорен дрвен јаглен.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Во својата голема одаја со чифит-ѕидови испрскани со златни капки (ѕвезди или дукати, стремеж кон пророковото стојбиште или бројки колку е издадено од неговата азна за издржување на медресата) не можел да ги преброи во сарајот ни атовите ни сеизите, ги штракал бројаниците над разгорен мангал и го чекал езанот на оџите да му се заблагодари на пророкот за сите добра на овој свет, потоа нагрнат со ќурк и со невидливи гавази зад себе стоел пред нејаките пупки на разбудените каранфили или замислено ја слушал опивната тага на чалгиите.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Мажите купуваа за мангалите дрвен ќумур.
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
Тогаш седнуваше со домарот над мангалот во кујната, кршеше од домашниот леб, сркаше од манастирскиот грав, мезеше од биеното сирење на вжарената маша, отпиваше од стомната покрстено вино и водеше најприземен разговор за тоа како не се исплатува да го држиш и да го раниш магарето зиме кога нема работа во полето, како е поарно да го пуштиш без самар во снеговите на планината да го изедат волците, а напролет да си купиш младо магаре па да му го главиш стариот самар и да си вршиш работа, оти живеачката е една, а скапа, а пак треба да се преживее, да се одживее некако.
„Синовски татковци“
од Димитар Солев
(2006)
На сите платна беше исликан ентериерот на Сарајот, долапите и мусандрите, вратите и таваните, џамовите со тешки пердиња, ковчезите и каселите, ибриците и мангалите, килимите со необични шари-арабески.
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)
Сламарица, мангал, стар можеби како и Адам, мало како детска играчка масиче претрупано со клешти, чеканчиња, клинци и конзервени кутии со боја и туткал.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Непомирливата Катерина! Беше како пузата во мангалот на дедо ми, преполна со скриени жарчиња!
„Летот на Загорка Пеперутката“
од Србо Ивановски
(2005)
Уловената риба рибарите ја печат веднаш во мангал, во кој има зажарен дрвен ќумур, а кој се наоѓа во самиот кајак.
„Патувања“
од Никола Кирков
(1982)
Чираците пред дуќаните ги распалуваа мангалите. Така е редот. Кога ќе дојдат мајсторите, треба да се огреат..
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
Мангалот среде соба, иако изгаснат, му го осветлуваше лицето со блесокот на своите метални рабови.
„Вежби за Ибн Пајко“
од Оливера Николова
(2007)
А сега домарот пред него гласно размислуваше дали гостинот што слика ќе остане две - три недели, или цел месец па и два, и како да си помине тој, па и домарот покрај него, само со манастирски грав, еднаш во седмицата зелник од селото, па и некое јагне ако се згоди празник, да не ги сметаме тука: домашниот леб што го месеше и го печеше невестата во селото двапати неделно, биеното сирење на маша над мангал, низите суви пиперки и солени циронки, како и бинлаците вино и ракија дарувани на манастирот од останати верници, за светците не за грешниците.
„Синовски татковци“
од Димитар Солев
(2006)
Но кога навечер ќе рошнеше со машата во мангалот, пеплосаните жарчиња кратко вивнуваа, небаре некоја невидлива сила ги враќа во живот пред да умрат сосем - е, тоа беше сосема јасен знак како ќе изгледа неговиот крај.
„Вежби за Ибн Пајко“
од Оливера Николова
(2007)
Во одајчето јанови со исправени перничиња, среде одајче бакарен мангал, на прозорчето двојно перденце подврзано со бели кордели.
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)
Собата е послана со ќилими. На сред соба бакарен мангал.
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
Седиме тројцата згрчени над разгореното мангалче и чекаме да зашушкаат над нас крилја на диви пајки, да шлапне водата од нивното паѓање.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
(Го гаси мангалот. Ја прска Вера по стомакот.)
„Одбрани драми“
од Горан Стефановски
(2008)
А во сарајот дедо и бегот седнати покрај мангалот во разговор дочекаа зора.
„На пат со времето“
од Петре Наковски
(2010)
Го нема мангалот, го нема жолтиот човек со окалките, а нема ни запрежни коли за да се нафрлат пљачките во нив!
„Исчезнување“
од Ташко Георгиевски
(1998)
