раскажувач (м.)
Симон на Димитар Башевски во некои аспекти е можна верзија на Селимовиќевиот Ахмед Нуредин, кој исто така може да се толкува и како раскажувач кому не можеш докрај да му веруваш, кукавица, тип со политички аспирации, човек којшто настапува од интелектуални позиции и на мигови изгледа дека повеќе му е важна универзалната Правда, отколку да се спаси братот.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Луѓето се тискаа околу раскажувачот и тој сега личеше на глиста - жилаво издолжена над главите на другите.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Како што животописот на Никола Поцо пишуван со раката на извесен учител носи во себе само привид на објективност кој се открива дури кога Башевски ќе воведе и други, наводно историски документи кои го побиваат ракописот, така и другите субјективни раскажувачи во романот, раскажувачи на кои не може да им се верува докрај, се препознаваат и се проѕираат дури во судирот со другите нараторски гласови.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Ги вртев страниците и им се восхитував на даровитите скаски и приказки на народот, на богатите души на раскажувачите, уште повеќе на златната рака и душа на запишувачот.
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)
Во селото што го носи во себе Чинго, веќе се пробиле и елементите на онаа цивилизација што до пред педесетина години немаше никаков пристап во духовната сфера на народниот раскажувач.
„Големата вода“
од Живко Чинго
(1984)
И тој остана. Еве го, гледаш. Погледнав во челото на раскажувачот но не видов белег.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
На хуморот на сопствена сметка, кој на раскажувачите им дава карикатурална нота?
„Вител во Витлеем“
од Марта Маркоска
(2010)
Во финалето на последното кажување Веселин, Мена и малиот раскажувач ќе слезат кон полето исполнети со дрвени некролози и ќе почувствуваат неодложна желба да ги уништат табличките, тие морничави белези на умирањето: „Сите овие проклети крстови ќе ги искорнеме, рече Веселин, сите до еден.
„Големата вода“
од Живко Чинго
(1984)
Од друга страна, можеме да констатираме дека и руските раскажувачи, пред советскиот период, уште од Гогољ, извонредно многу се надоврзуваа на народното творештво и на одделните нивои говорна традиција.
„Големата вода“
од Живко Чинго
(1984)
Загледани, маѓепсани во светлината на неговото догорување, во тоа огромно смирено животно на животот, ја внесуваме неговата топлина преку кожата, со погледите од најдлабоките корени на нашите сеќавања и повиците за помнење на оние раскажувачи на ноќта, седнати околу огнот со засукани ракави.
„Вечната бесконечната“
од Михаил Ренџов
(1996)
Макар што дејствието на романот е ситуирано во бизарното „време на козите“, раскажувачот од големите автобиографски залихи на искуства истакнува дека тоа раздобје претставува слика на изгубениот „детски рај” и „крај на најубавото време на светот”, со чиј лирски и критички опис се обидел да му ја придружи на пишувањето "историјата на вистината” на еден облик на тоталитаризмот.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
6 На претпоставката на Митрев директен, потврден одговор дава самиот Живко Чинго во едно интервју: „Уште од најраното детство имав можност од устата на татко ми кој во месноста важеше за еден од најдобрите раскажувачи и пејачи, да чујам огромен број приказни, потоа секакви кажувања за „животиштето“.
„Големата вода“
од Живко Чинго
(1984)
Има повеќе од една година кога, при едно случајно сретнување, го посетив најспокојниот денешен раскажувач на Европа, авторот на Мостот на Дрина и му го споменав расказот Писмо од 1920 година.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Кога седнав ова да го запишам, во трето време, кога и јас ги имам годините на Караѓоз и Ване Мицо, вам лага, мене вистина, повеќе им верувам на сказните и приказните на моите раскажувачи кои веќе не се меѓу живите, зашто си верувам себеси и на ноќите со крцкавиот снег, и на играта на сенките, и на троглавата змија на амбарите, и на пагурчето со ракија, и на трепнежот на газиената ламба на таванот што ми беше свидетел за она што го слушаа моите уши.
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)
Руски драмски писател (трагедии, фарси и водвили) и раскажувач, новинар и автор на хуморески.
„Црни овци“
од Катица Ќулавкова
(2012)
- Па што мислиш ти! - раскажувачот го насочуваше мракот на своите очи кон правецот од каде што идеше прашањето и долната сува уста му се грчеше.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Раскажувачот брзо го наоѓаше со своите внимателни, скриени в сенка, очи божем не обрнувајќи внимание на задевките, потфрлуваше зајадливо: - Жената, пријателе, го бара тоа што ти го немаш.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
4 Георги Старделов го формулира своето сознание начинот на кажувањето на Чннго, посочувајќи ни еден целосен паралелизам со народното творештво: „Првиот впечаток со кој се доживува прозата на Живко Чинго се наметнува низ сознанието со кое си го претставуваме нашиот модерен раскажувач низ ликата на нашиот мудар и ингениозен народен раскажувач...“
„Големата вода“
од Живко Чинго
(1984)
Уште со појавата на првата книга раскази, „Пасквелија“, Живко Чинго побуди интересирање во литерарните кругови, особено кај критиката: стануваше јасно дека се јавува еден автентичен раскажувач чија проза произлегува од еден изграден литерарен свет, чие раскажување потекнува од некои најдени системи.
„Големата вода“
од Живко Чинго
(1984)
Можеби поради муабетот со една раскажувачка, која всушност повеќе е преведувачка со блескава насмевка, затоа што, прво, замислете, не јаде благо кога ѝ нудите и, додека јас мислам дека е поради забите и каријасот, таа ми раскажува за холестеролот во крвта и препораките од „типот“, кој по дома ѝ е маж, а по надвор и доктор, како сѐ треба да се спушти на количество од една третина.
„И ѓаволот чита пРада“
од Рада Петрушева
(2013)
