СТРИКО МАРКО: Ама и ти си направил малку главата, а?
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
Гледај, гледај како се кршит танчарот? Аферим — ашколсун, го правит, зарем, како треба.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Со свои очи гледам како ми се топи девојчето, небаре снежинка, небаре грутка.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Просто гледам како одговорот што го наоѓам ги руши сите филозовски системи наназад како бескрајна низа од карти: една карта урива друга и така со ред наназад.
„Балканска книга на умрените“
од Мето Јовановски
(1992)
Кога имаше време го замолував да ми чита на глас на некој од јазиците кои тој ги знаеше, или да ми го раскажува она што токму тогаш го учеше, а кое ми беше подеднакво неразбирливо како да ми зборува на непознат јазик.
„Сестрата на Сигмунд Фројд“
од Гоце Смилевски
(2010)
— Ајде де, шо се гледате како маче и куче!?
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
И, до кај пладне, гледаме како паѓаат гранатите. После ништо не се гледаше.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
— Добро донесе Ала да свршиме еден голема работа, — и во кратко му ја опиша целата работа со комитите што се во куќава, а не чекајќи го конзулот да проговори, нададе да вика: — Еве и ефенди конзулот ваш, бре пезевенци!
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Го гледа како да не верува дека е стварно.
„Последниот балкански вампир“
од Дејан Дуковски
(1989)
Денес ме виде во паркот како седам, и кога пријде увилен, блед и стресен јас сетив дека непознат човек гледам како што гледа во мене таа есен.
„Слеј се со тишината“
од Ацо Шопов
(1955)
- Гледаше како снимаат филм? - Не гледав, туку учествував во снимањето филм.
„Синовски татковци“
од Димитар Солев
(2006)
Убаво гледам како ги крева рацете со широки просрмени ракави. ѝ се завраќаат кон лактите.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Во ќеркичката која ја родила неколку месеци пред тоа гледала како во некој предмет.
„Сестрата на Сигмунд Фројд“
од Гоце Смилевски
(2010)
И се плашеше секој прокоба некоја да не го стемни И фатен да гледа како го спепелува месечијната И во смил како го престорува: - Тој што ќе го прескочи Светото дрво, Се на смил и на гороцвет што личи – ќе управува.
„Камена“
од Анте Поповски
(1972)
Гледам само како станува од санката снеможена, слаба.
„Црни овци“
од Катица Ќулавкова
(2012)
Сега оддалеку гледам како врват низ улицата сребрена, дишејќи го воздухот на бесмртноста, без да ме примат во нивната дружба, на нивните идновековни патувања низ безбројните златни улици, покрај милионскорачните мозочни аудиториуми, во милиони разнобојни глави на планетава.
„Зошто мене ваков џигер“
од Јовица Ивановски
(1994)
Рада само гледаше како две души искорнати од нејзината утроба се оддалечуваат далеку од нејзиниот видокруг.
„Последната алка“
од Стојан Арсиќ
(2013)
Ја гледам како влече, како ја полни устата со чад.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
„Нема да чекаме и да гледаме како копилињата прават што сакааат!“ се налути нивниот претпоставен.
„На пат кон Дамаск“
од Елизабета Баковска
(2006)
Есени, сам крај огниште Распретуваш нешто во пепелта, си мислиш, Гледаш како се буди огнот, како разгорува, Како се исполнува мракот околу тебе со илјадници искри, Како се искачуваат тие потоа по полиците, Меѓу дуњите, меѓу јаболките, И како згаснуваат уште при првиот допир Со синџирот што виси над огништето.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
- Гледате како ја осигурил и организирал врската со заднината!
„Волшебното самарче“
од Ванчо Николески
(1967)
Таткото на мојата сопруга, кога го преуредував станот, ме советуваше на кујната да гледам како на неважна работа.
„Календар за годините што поминале“
од Трајче Кацаров
(2012)
Мене ме донесе, тоа чудо од далеку, а тебе те прибраа турците во залог, те тераа како стока со камшик па те дотераа право пред мене. - објаснуваше Трајанка. – Но секое раѓање било болно, велат старите, еве гледаш како нашата љубов се роди со болка.
„Ветришта“
од Радојка Трајанова
(2008)
Животното ја држело главата накривена и со едното око гледало како призрак со два рога, се усвитувало од сувите фрчливи ноздри.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Многупати ноќе се будев од соништата во кои мама ме водеше в река, застанувавме во плиткото, а потоа таа ми го фаќаше главчето, и ме потопуваше додека јас губев здив под водата, и гледав како рибите ме касаат по лицето; или пак мама се претвораше во ѕвер и ме растргнуваше; или пак јас бев птица за која таа не знаеше дека е нејзината ќерка, па ме фаќаше, ми ја отсекуваше главата, а потоа го попаруваше моето обезглавено тело и ми ги кубеше пердувите.
„Сестрата на Сигмунд Фројд“
од Гоце Смилевски
(2010)
Јас во моите очи се гледам како никаквец, кога случајно понижувам некој за да се оправдам.
„Читај ми ги мислите“
од Ивана Иванова Канго
(2012)
- Гледај како се буткаат. Еден од ваму, еден од таму, сите би сакале наеднаш.
„Човекот со четири часовници“
од Александар Прокопиев
(2003)
-Кога сум гледал како танцуваат снегулките, сум се восхитувал.
„Мудрецот“
од Радојка Трајанова
(2008)
„Математиката е најупорна и најтврдоглава наука, дарагој Семјон, и затоа треба да се почитува!“, вели Иван Степанович и го гледам како си ја полни чашката.
„Жената на белогардеецот“
од Србо Ивановски
(2001)
колку патрони чеиз му донесе на Горачинов, ми велат, да имавме ракија, вели Горачинов, ќе ве викневме на блага ракија, и ќе фрлавме пушки, вели, свртете на друго, вели Ристо Коларов, здравувајте нѐ в образ, бацете ни рака, вели, не го погоди моментот, вели Горачинов, историскиот момент, ова не е свадба, туку свадбено патување, вели, дури си млад сѐ можеш да кажеш, што се вели, сѐ ти се може и сѐ ти прилега, и јас гледам како се стемнува и како цело небо ни слегло во морето, сосе ѕвезди и сосе месечина и си мислам дека сме тргнале по небото, сме се закренале на некоја пловидба меѓу ѕвездите, целата сум зашумолена и пренесена некаде, некоја голема умора ми се обесила на клепките, ми натежнала во коските, нешто гледам, а повеќе не гледам, како до половина да сум заспана, завлезена во сонот;
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Впрочем со поетите и писателите секогаш е така Цел живот сите ги гледаат како џуџести брези А кога ќе умрат ќе се види дека биле бабачки како секвои Секвоите галиба први рекоа Едно сонување еден век А за Дикенс и научно е утврдено Дека ја откри обратнопропорционалноста на сонот и јавето
„Сонот на коалата“
од Ристо Лазаров
(2009)
Да седам на табуретка во маало со саати, да гледам како заоѓа сонцето.
„Буре барут“
од Дејан Дуковски
(1994)
Кога одиме на оро сите во неа гледаат како убаво игра, а гледаш колку убаво девојче имаш. Тука и гостите ѝ помогнаа и потврдија.
„Три жени во три слики“
од Ленче Милошевска
(2000)
Стварноста е убава, ако ја гледаш како убава; нејзината суровост попушта пред твојот милослив поглед.
„Мудрецот“
од Радојка Трајанова
(2008)
Да го гледаш и да го молиш и да те моли и двајцата раце сте престорени само да молите нешто да молите Дур да слета морна пеперутка и да те гушка и ти да ја мачиш и ти да ја убиеш со едно молчење на сите камења брат да им бидеш и да гледаш како нестануваш полека кожата како ја пробиваш од себе во попладнето од попладнето во припекот како се сокриваш и пак легнат точно кај што си да се најдуваш и да молчиш.
„Вардар“
од Анте Поповски
(1958)
Се тргал, сакал да му се врати на својот свет што го измислувал, сакал да гледа како по усвитени карпи се лизгаат грешни души, со крици на врани паѓаат во густо и вжештено море и ѕурат со усвитени клобуци кон своето блажевито минато.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Го слушав така како ја слуша косилката додека ја косеше тревата, управувајќи рачно наместо далечински, и го гледав како ја мириса искосената трева штом таа од косилката ќе бликне во зелен порој на него.
„Лек против меланхолија“
од Реј Бредбери
(1994)
Кога една од одаите одново ја малтерисувавме, Симон немаше трпение да гледа како мајсторите произволно ги влечат рабовите, особено рабовите околу вдлабнатите прозорци.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Во долгиот хол без прозорци, со неговите два реда полукабини, исполнет со постојано шушкање на хартија и со џагор од гласови што мрморат во говорпишувачите работеа десетици луѓе што Винстон не ги знаеше дури ни по име, иако секојдневно ги гледаше како брзаат горе-долу низ ходниците, или како гестикулираат за време на Двете минути омраза.
„1984“
од Џорџ Орвел
(1998)
Не го сакаа тоа од некоја наклоност или добронамерност спрема мене, не ни дека би се откажале од своите сплетки, туку сакаа да им бидам блиску за да гледаат како одблиску ги слушам, да можат директно да ме зграпчат, да ме тегнат и да ме тресат за палто.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Немаше ниедна друга мисла, додека ги гледаше како се смалуваат.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Под селото имаше едни италијански пленици. Кога одевме да работиме ги гледавме како се мачат. 107
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
кој знае да свири на гајда, прашува со полна уста јадење, и ние со очите го предаваме Флорина Богданоски и Флорин ја донесе гајдата и ја наду и војниците почнаа да ѕенѕаат со газот и тогаш се налути тој старшијата и од раце му ја дрпна гајдата на Флорина Богданоски и, гледај како се свири, му вели и ја дуе гајдата одново, му се црват образите, му се шират како и гајдата, и војниците стануваат, се фаќаат околу трпезите црквински, пијана работа, се фаќаат околу трпезите и после нѐ натераа и ние да играме, а тој свири, беше знаело мртвото, ако војник, беше знаело да свири и ние се фаќаме, било пишано да играме пред мртвите,
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Ова може да се гледа како доволен услов за елаборација на позицијата на феминистичкиот субјект.
„МАРГИНА бр. 1“
(1994)
Велат оти често ја гледале како оди над ќелијата издлабена во каменот, во која некогаш обитувале пустиножители- анахорети.
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)
Барам нова ракија, а овие ме гледаат како да ја барам крвта нивна.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Повеќе не се нервирам, решив да преживеам. Гледам како малите тивки патриоти ги преместуваат кириличните книги во подрумите, на своја рака, се разбира, но еден ден потомците ќе им бидат благодарни.
„МАРГИНА бр. 8-9“
(1994)
Ќе се зададат од некаде, ги гледам се држат за раце и ме гледаат како да не ме познаваат.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Го гледав како со одлучни чекори се оддалечува по патеката со мирисливи липи.
„Животот од една слива“
од Зорица Ѓеорѓиевска
(2014)
- Гледаш како лошо влијаеш врз децата? - ѝ се налути татко ми на мама.
„Јас - момчето молња“
од Јагода Михајловска Георгиева
(1989)
Бојан гледаше како работи дедо му, замавнуваше со косата, чувствувајќи при секој откос чудесно задоволство.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
И, додека гледам како под фолии насадил цели леи вртипоп, нане, босилок, мајчина душичка, тој ми покажува дека има и сушилница за билките, горд на производството и на погонот за пакување: маса на која една жена од ѓутуре ги меша сувите растенија, ги мери на кујнска вага, ги пакува во теглички и им лепи декларации.
„И ѓаволот чита пРада“
од Рада Петрушева
(2013)
Следните денови сакав повеќе да мижам, отколку да гледам како се копа бунарот.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Ги нижам Уморените стапки (во дожди-ден) Се обѕрнувам И зачуден гледам Како таговно ме гледа Продолжена следа Од певливи капки. сенка Го поминав мостот.
„Вечната бесконечната“
од Михаил Ренџов
(1996)
Васко, Пенчо и јас ги гледавме како им се доближуваат на децата и ги чекавме заповедите на Кузмана.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Под нокотот веднаш му излезе модро, ама тој не офна.
„Клучарчиња“
од Бистрица Миркуловска
(1992)
Го гледав како се движи, можам да речам, пргаво за своите години и за својот статус на гостин. Да се рече подостарел, е малку.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
На нив можеме да гледаме како на темелни маниристички форми, но и како израз на силните напнатости меѓу природата и духот.
„МАРГИНА бр. 22“
(1995)
Тука е, шепнува. Сокриени зад огромниот фикус, ја гледаме како уште еднаш заминува...и веќе е на крајот на мермерниот базен: се нурнува, се потпира со рацете на работ, изронува, се извива над водата, се одделува од неа со капки посеани по лицето.
„Слово за змијата“
од Александар Прокопиев
(1992)
Таа не знаеше дека тој вечерва воопшто не ја гледал како Јанте, дека за сето време седел долу во бифето на театарот и станал дури кога загрмеле ракоплескањата на крајот од претставата.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Гледаш како живееме ние слободно? Не се плашиме ни од Адема, ни од најлошиот Турчин, само да ни излезе пред пушка.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Прошепоти: - Долго те гледаме како доаѓаш во манастирот и се восхитуваш на нашите дела, пееш и молитвееш.
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)
Којзнае дали ме познаваше тогаш. Ме гледа како смртта да ја гледа пред себе.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Криевте од мене, но јас, иако бев малечка, сфаќав дека нешто се случува: чудно ми беше сето она што го правевте; но како што растев, сѐ појасно ми стануваше тоа; не можеше да ми избледи и да ми исчезне она што ѝ го правеше на мајка ми: ја тераше да носи појас на мевот; ја тераше одвреме-навреме тој појас да го зголемува, да му приклава дипли со памук и крпи, да го заоблува мевот што поприродно да изгледа; ја предупредуваше да се пази од луѓето и од нас децата, но кутрата мајка не можеше да се допази, да се дочува: кога тоа го забележав една вечер, не ме фаќаше повеќе сон; се преправав дека спијам, а гледав како таа скришум го вадеше појасот и на месечевата светлина дошиваше уште дипли.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Влатко со чеканот си го удри прстот.
„Клучарчиња“
од Бистрица Миркуловска
(1992)
Пред тоа стоев пред парченце огледало и гледав како ми побелуваат очите од грижи, од јад поради човечка пакост, поради зашвајсуваноста на полициските срца.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Очекував да се вратам наназад, ногата рефлексно да ми се поврати, и експериментот да биде завршен, а јас да им речам на девојчињата: „Што гледате како гуски?
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
До двајцата од дружината дојде суроглаво и жмиркаво старче со чекор на претпазливо петле и чучна.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Го гледаше како оди гордо исправен и како живо контрастира со изгледот, синиот костум, облеката во нашето старо маало, меѓу луѓето со работнички и селски облеки, жени со разнобојни и посрмени народни носии, кои ги носеле во планинските села.
„Балканвавилонци“
од Луан Старова
(2014)
Ја гледам како бледа, со усни преплашено растворени, седнува на санката, ги затвора очите и, проштевајќи се засекогаш од земјата, тргнува од местото... „Шшшш“ – шиштат лизгалките на санката.
„Црни овци“
од Катица Ќулавкова
(2012)
Бен'м Италијан конзули, — се провикна господинот европеец на турски јазик и застана да гледа како огнот ја голта малата сиромашка куќичка.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Оддалеку веќе се гледаше како стои покрај Неда во црквата и како, некој поп брчи околу нив и ги врти околу бурилцето.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Ја гледаше како се просребрува, иссвирувајќи пргаво низ дебелиот трупец, ја гледаше како тоне во неговата длабочина, сѐ додека не можеше да ја префрли преку себе првата вита штица, што ја извади; можеше притоа многу лесно, со сите примитивни лостови, од кои беше самоделски направен целиот тезгав пред него, уште во првиот следен миг да ги упати замавнувањата на таа подивена челична стихија во она место од трупецот, каде што му беше потребно нему, а пилата го послуша и писна.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Ве гледаме како работите и сѐ повеќе знаеме дека ќе успее вашето дело.
„Бегалци“
од Јован Бошковски
(1949)
Ги гледам како им се шират обравчињата, како им се полнат устите со вода.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Ние децата одевме во Долно Маало кај неа да гледаме како го прави.
„Крстот камбаната знамето“
од Мето Јовановски
(1990)
Почнав со посетата на онаа нива во Далјани, во која дамна, седнат во топлата свежо изорана бразда што се испаруваше, гледав како волците слегуваат по сртот на планината, темни четинари спроти пролетната проѕирност, гледав како две чавки ја опчекориле, гладни, нашата ровка земја, и како волците стигнуваат зад стапалата на татка.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Нѐ гледаат како се тетеравиме, слегувајќи од камионот, и се чудат.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Се исплашија луѓето и отрчаа на брегот, се искачија кај дувалото да видат што се случува, како дошло до избивање на чад. Гледаат како чадот излегува, се ежат, стравот им лази по коски, слегуваат од брегот исплашено, панично.
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
Речиси гледам како му се налеваат ножињата и рачињата, се познава мешето кај му е.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Ѝ го гледав грбот; гледав како дише, гледав како ѝ се поткреваат градите, одзади гледав како ѝ се шират ребрата на градниот кош („како на кораб дотогаш неосвоен од туѓ морнар“, напишав во една песна); гледав дека е сосема свесна дека ја гледам и дека прави милијарда мали и непотребни движења кои ме излудуваа.
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
Кутриот твој татко! Постојано тврдеше дека кој пие зло не мисли!
„Жената на белогардеецот“
од Србо Ивановски
(2001)
Земете ги импресионистите Еден убав ден тие го собраа својот прибор и тргнаа да сликаат надвор. Гледаа како се руча на трева.
„МАРГИНА бр. 19-20“
(1995)
Стегам една сламка меѓу заби, ја џвакам, што се вели, и гледам како се преобува Михајло Горачинов.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Јас стојам долу со фенерот и гледам како ѝ се откриват глуждовите и листовите од нозете. И светка месото и не ми дава да се мрднам. За малку да го испуштам фенерот.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
И јадењето им се гледа - зацвакано - недоџвакано - се гледа како им запнува на шупливите заби.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Од пушкарницата гледа како бегаат прудолу владините војници.
„Големата удолница“
од Петре Наковски
(2014)
- Ах, што сум зет, си велам јас, знам инаку на кого да мавам, си велам, и гледам како се прпелкаат луѓето, ошевратени митокос крај меѓата, како кијаници коноп, излезени од под мелица.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
На сред дневната, една црна лента преку паркетот.
„Човекот со четири часовници“
од Александар Прокопиев
(2003)
Богдан гледајќи како се витка гола и како се умножува во огледалата, му стануваше уште поубава и поопчинувачка; не знаеше на кој дел од нејзиното тело побргу и повеќе да му се изнагледа и изнарадува; му се чинеше како првпат да ја гледа, како да не е таа Марија, ами некоја самовила што маѓепсува и излудува.
„Животраг“
од Јован Стрезовски
(1995)
И потоа низ дуљбија гледаме како си ги прибираат ранетите и убиените.
„Постела на чемерните“
од Петре Наковски
(1985)
Не сме за таа работа, велиме и гледаме како дуваат во манџата од компири и овчо месо што им чади пред лицата.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Гледаше како во неговите полузатворени очи се исплетуваат од светлината безбројните игриви виножита: сино-црвени, винено-жолти, лилаво-зелени, со полно усвитени искри, што се менуваа во една бескрајна низалка на боите, создавајќи уште во првиот следен миг нешто сосема ново.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Дека зафатен со мерењето овие четворицата, помирливо, се собраа над него и го гледаа како полека и внимателно мери и одбележува.
„Будалетинки“
од Мето Јовановски
(1973)
Рене му пријде на еден таков, го погледна: вештачки отвор однапред, грб уморен од лежење, помеѓу тоа малку изгниено месо; му честиташе на успешното лекување и го гледаше како заминува клацкајќи се.
„МАРГИНА бр. 36“
(1997)
Џинот се смее Никогаш не дружел со толку откачен затвореник Ние сме играчки на релативноста, вели тој со епилептични гестови Инструменти за реализација на сложени композиции Од кои прска умот а облаците воздивнуваат Гледам како растат отровни насади во неговата утроба (На моменти кожата на Џинот станува проѕирна Дури и розовомлечна, како кај Аксолотлот На Кортасар или како статуите на Буда излеани од Кинески проѕирен порцелан).
„Посегање по чудесното“
од Србо Ивановски
(2008)
Стопанот не ја сфатил веднаш несреќата, Се веднел и безизразно се пулел во легнатото тркало - токму нему ли, стопаничина, му се случило најлошото!
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
И гледам како Горачинов ми се губи зад својата насмевка.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Меѓутоа, нема сомнение за тоа каков впечаток им оставиле Солунските атентати на оние што биле ангажирани околу последните подготовки за востанието, што гледале како Македонија се претворала во огромен воен логор, во огромен затвор во кој се фрлаат најинтелигентните сили на земјата, како огромниот терор застрашува да ја разнебити Организацијата...
„Солунските атентати 1903“
од Крсте Битоски
(2003)
Кога ја донеле Криста во Гнездо, одеднаш нешто во неа оживеало.
„Сестрата на Сигмунд Фројд“
од Гоце Смилевски
(2010)
„И ете, мирно седи си и гледај како ти се разнебитува животецот!“
„Тополите на крајот од дедовата ливада“
од Бистрица Миркуловска
(2001)
Тогаш учителот и учителката ми рекоа: Милице, па ти си заслужила, убаво учиш и убаво пееш, а гледаш како си ослабнала и си дошла недооздравена.
„Три жени во три слики“
од Ленче Милошевска
(2000)
„Ништо“, рече, „еднаш веќе така ми се случи и четири месеци гледав како ми расте нокотот.
„Клучарчиња“
од Бистрица Миркуловска
(1992)
- Ова е една болест по компирот. Неа ја викаме на науката фузариум. Еве, гледаш како се суши компирот.
„Послание“
од Блаже Конески
(2008)
Седам и гледам како му излегува душата, му се извира. И, по недела маки, се предаде. Запре да му мрда и уста и снага.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Отиде да гледа како ги молзат овците и кравите, а кога ќе се врати ќе донесе котле млеко.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Сега ги гледаше како се оддалечуваат, нишајќи се во длабокиот снег и еден миг се почувствува виновен оти толку многу го очекуваше токму овој миг кога ќе им го види грбот.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Вжарен, па испотен камен – тоа е историјата: севезден да ги оплакуваш мртвите и пљачкосаното царство, да гледаш како царството станува вазалство, севезден на штрек да пречекуваш нови освојувачи кои по цели ноќи на месечина низ шепотот испуштаат уплав за оние кои не знаат дека на Инките убаво им стои да се вазали на сонцето, а уште поубаво им стои да се измеќари во Храмот на сонцето.
„Ситночекорка“
од Ристо Лазаров
(2012)
И за сето време после, додека гледаше како месецот се изгубува зад белиот раб на шумата, а неговата месечина сѐ повеќе ја сменува една залебдена, синикава заискреност негде под самото небо, која беше денот, увиснат високо над земјата и зачекан да стапне на нејзината поврвнина, Змејко сѐ повеќе стануваше свесен за онаа празнина во неговата внатрешност, што му стоеше препашана како болен појас по целиот стомак, од која и устата и грлото му беа суви и полни некоја запечена горчина.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Симон стои сред кујната, молчи со навалени очи, а дури по едно време, вели: Има и јунешко и пилиња пилко. Гледај како сакаш.
„Братот“
од Димитар Башевски
(2007)
Таа е простор, еден вид сцена, на која се гледа како набљудувачот - оној што ни ја нуди, размислува за себе си.
„Календар за годините што поминале“
од Трајче Кацаров
(2012)
Седнував во аголот од малечката просторија, и гледав како неговиот поглед се движи по страниците од книгите, како неговите усни се придвижуваат дури немо ги изговараат прочитаните зборови.
„Сестрата на Сигмунд Фројд“
од Гоце Смилевски
(2010)
Акакиј Акакиевич, штом дотрча до него, со зазбивтан глас почна да вика како ете тој спие и не му е грижа за ништо, не гледа како ограбуваат човек.
„Црни овци“
од Катица Ќулавкова
(2012)
Ги гледаше како одат по сокаците изнабесени на нив со: кошници, сита, вретена, фртоми, синџири, потковки, ендезиња, брдила, кросна, кации, пирустии, сорови, ченгели, резиња, дрмуни, оглави, гребла, ѕвонци и други дрангулии и викаа умот да ти го извадат; навечер палеа огнови крај езерото кои одблеснуваа во водата како да ја потпалуваат; седеа околу нив со раширени нозе да се топлат;
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
- И самите папсуваат, - велам и со свои очи ги гледам како и тие папсуваат од зацапаноста во сопствените блата.
„Балканска книга на умрените“
од Мето Јовановски
(1992)
Гледаш како му паѓаат месата, како му јагленисуваат коските.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
„Ако тој мисли дека одреал од подот и ако јас истовремено мислам дека го гледам како го прави тоа, тогаш тоа навистина се случува.“
„1984“
од Џорџ Орвел
(1998)
Веќе имам забележано, и тоа од поодамна, дека ваквото мое однесување ми помага на грижите да гледам како на отпадок што можеме со другото ѓубре да го натрупаме во најлонска кеса и да го фрлиме во контејнерот.
„Желките од рајската градина“
од Србо Ивановски
(2010)
Можеби им рече на Самарија и на Арнаутче и тие да чучнат, да си поразговараат малку со составени глави, и можеби првиот веднаш почна да раскажува во што згрешил господ кога го создавал и кога го средувал светов (ќе се обесам ако на светов нема премногу иловица и камен!), но јас не се потпрев со дланки на прозорското дно за да зјапам во безделничењето на луѓето и да ги гледам како три згрбавени врани со сити црева.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Пред тоа стоев пред перченце огледало и гледав како ми побелуваат очите од грижи, од јад заради човечката пакост, заради зашвајсуваноста на полициските срца.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Есенцијата си го направила своето. Од главата паднале девет коски, нешто во форма на желкини плочки, мозокот цел се отворил и се гледало како пулсира, дише.
„Три жени во три слики“
од Ленче Милошевска
(2000)
Еве ти вишок билет за премиерата – оди, учи, глеј како се пишува!
„Зошто мене ваков џигер“
од Јовица Ивановски
(1994)
Се будев во собата во која спиев со моите четири сестри, внимателно станував од креветот кој го делев со Паулина, и потоа на прсти се приближував до прозорецот.
„Сестрата на Сигмунд Фројд“
од Гоце Смилевски
(2010)
Ги гледав како постепено пропаѓаат, како цимолат, ползат, липаат - и на крајот тоа не беше со болка или со страв, туку само со трпение.
„1984“
од Џорџ Орвел
(1998)
Гледав како понекогаш ветерот минува преку него со исушен лист, или како некоја птица – врапче, гавран или гулаб - застанува на него, да се одмори, да си го наостри клунот од металните држачи, или да го исфрли од себе изметот.
„Сестрата на Сигмунд Фројд“
од Гоце Смилевски
(2010)
Чувствуваше дека на неа не гледаа како на човек еднаков на нив.
„Омраза - длабоко“
од Драгица Најческа
(1998)
И ме гледаше како да не сум јас.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
„Тоа е, дошло, ќе се трае", си велеше Стале и гледаше како над сите момци стои отец Арсенија и само да трепне со левото око сите на нога се наоѓаа, Ништо не работи тој отец, им заповеда на сите и крка ли крка одделно од момците, во своето одајче.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Ја наполни лулата со тутун, ја запали и буден ја дочека зората гледајќи како ѕвездите полека се губат на небото, небаре тонат во некоја длабока, сина вода.
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
МИРА: Гледам како спиеш. БОРИС: Како влезе? МИРА: Имам клуч. Живеев тука цела година.
„Одбрани драми“
од Горан Стефановски
(2008)
Широко ја отвори вратничката, што беше натрупана високо со снегот однадвор и не мораше да се оддалечува многу за да подзастане и да гледа како мочката пробива црвеникава инкаста дупка во снегот.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
- Ова ви е последно! - рече гледајќи како алчно го голтаат топлиот, смекнат леб.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Го сакаше зашто ним им ја оставаше радоста, додека грижите и осаменоста ги носеше со себе во кројачкиот дуќан, ја разбираше секогаш, а ја прекоруваше само со поглед, го сакаше зашто сакаше за сѐ да разговара со неа, го сакаше зашто го гледаше колку му недостасува мајка ѝ, а при тоа го гледаше како ги задушува емоциите кои излегуваа само во вид на повремени, несвесни воздишки.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
И го гледам како таму во понизна положба лежи, се врти кон мене барајќи сожалување, а мене и ми е жал за него, ама и се плашам од овие луѓето што на цел глас викаат во мојата чест и слава.
„Балканска книга на умрените“
од Мето Јовановски
(1992)
А потоа едно зимско утро излегов на балконот и видов дека на столот на мајка паднал снег, го покрил нејзиното испразнето место.
„Сестрата на Сигмунд Фројд“
од Гоце Смилевски
(2010)
Ќе одев и кај што змиите гризат железо, нема мака за мајка, мачки да ја јадат, нема мака за живот, си мислам, ама пуста јас, вака само ќе ве гледам како ми бегате од раце, сѐ посама ме оставате, си мислам.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Ајде, додека гледаме како снегот тихо паѓа, ајде и ние да ја шепотиме оваа бела песничка.
„Билјана“
од Глигор Поповски
(1972)
Оние пред него и оние зад него стоеле неподвижни. Го гледале како виновник.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Понекогаш на овдешните собири се сретнувам со своите колеги, „источњаци“, EEW (East-Europian Writer), и гледам како се прилагодуваат кон однапред зададениот стереотип, како спремно дрдорат за censorship-от (иако самите не ја искусиле цензурата), како дрдорат за посткомунизмот, за секојдневието на својата тажна Источна Европа, како зборуваат за демократија и транзиција, како предлагаат мерки за излез од кризата (од национализам до агрикултура!), како спремно ги прифаќаат идентификациските етикети што ги носат како беџови, како се фаќаат едни за други - Русите за Унгарци, Унгарците за Чеси, Чесите за Полјаци, Полјаците за Романци, Романците за Бугари - како сите сложно да сакаат да ја откорнат таа голема и интересна посткомунистичка репка. okno.mk | Margina #8-9 [1994] 159
„МАРГИНА бр. 8-9“
(1994)
Еднаш на шега му соопштив дека уште малку ќе почнам да го гледам како да ми е брат со кој повремено се гушкаме.
„Знаеш ли да љубиш“
од Ивана Иванова Канго
(2013)
Нишанот „плива“ дур отпуштам благо, но одлучно и гледам како стрелата те стигнува.
„Најважната игра“
од Илина Јакимовска
(2013)
Како бубачки што светкаат или како лебарки што и ноќе ги гледаш како протрчуваат по собата Му се пожалив: „Тате“, реков, „посакувам проклетине труби засекогаш да замолкнат“.
„Жената на белогардеецот“
од Србо Ивановски
(2001)
Сега на Славчета гледам како на искра...
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
Одбивам да шетам со цревата во раце, да гледам како нестручно ме оперирате, сечете и шиете, како ми гнојат раните и да се прашувам колку ли ќе ме боли кога ќе дојдам на себе.
„Одбрани драми“
од Горан Стефановски
(2008)
Мене ми е прва цигара и гледам како се трга чадот.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Гледам како и жена ми забележува дека сестра ѝ фрла одмерувачко око кон моите гениталии.
„Балканска книга на умрените“
од Мето Јовановски
(1992)
Јаков Иконописец останал сам, врел и во оклоп на модрици, наеднаш безимен и бутнат на некое дно на кое само месото ја памети својата болка.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Не ти е умот во неговите можеби поучни, корисни зборови, не оти го слушаш тој час, ти просто го гледаш како те краде, како лакомо сѐ следи.
„Големата вода“
од Живко Чинго
(1984)
Седам и гледам како смртта ми влегува дома.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Речи му чинев така на Јона и - плачи, плачи, плачи над Роса, дури да замалам. Ја гледам како кашла, заоѓа и помодрува. Море, море - зорт, море.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Ги ѕидаа, тие нови куќички, во еден прекрасен ред, се радуваа заедно со дечињата, што беа останати без куќи во оние неколку воени ноќи, така што веќе беа одвикнати да имаат своја дома, а сега од утро до мрак стоеја крај нивното градилиште и гледаа како никнат нивните нови куќички со своите чудно умни и не според возраста загрижени очи, а после очите на сите мајстори им солзеа, заедно со придушениот плач, измешан со бранливата и надојдената во сапови смеа, на тие дечиња, додека им помогнуваа да се населат.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Се гледа како... не владее добриот Господ, туку ѓаволот.
„МАРГИНА бр. 19-20“
(1995)