ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Кровот направен од сламени долги нежни стебленца, кои од двете страни се потпираа на еден трупец, на врвот се соединуваа, па така изгледаа како капа на бунарот.

- Па, Исак, види, јас ќе морам да излезам, имам некои други работи да завршам, имам состаноци еден куп, не можам глава да кренам, види ти што сака таа жена, сослушај ја, запиши, направи да изгледа како да ѝ даваш некој совет, не објаснувај премногу со што се занимаваме, не ѝ давај ниту некаков конечен одговор ... но, знаеш ти како треба, веќе сто пати си го правел истото... биди нежен, ајде, умееш ти со жените, знаеш како да ја сослушаш, знаеш како да ја погледнеш и таа веднаш да се окуражи...

Југословените, кои не се толку мнгоубројни како лани, изгледа како да го резервирале за себе хотелот „Славјанска беседа“, додека патниците од Запад најчесто се определуваат за „Рила“ и за најмодерниот софиски хотел „Плиска“.

Единствено нешто на што се сеќавам беше Arcade, но и тој изгледаше како времето да му поминало, а друг магазин што би можел да го замени, немаше.

Есенската слана беше ја оседела неговата „брада" и тој изгледаше како достоинствен старец кој се приготвува подолго да се одмори.

Ѓузепе носеше бакенбарди и долги мустаци и кратко потстрижена коса, а природата беше го нагрдила и со црвена коса, и целата глава изгледаше како црвена маска на велики поклади.

„Клозетската дупка“, пишува тој, „ни изгледа како врата во смртта. (...) Зошто да се плашиме од смртта?

Изгледаше како еден од оние што ја пеат химната на корпорацијата и плачат, кои бескрајно се ракуваат со барменот.

Беше надвор и чекаше. Изгледаше како најобичен техничар на одмор, во пластичен шорц и смешна Хавајска кошула врз која беа отпечатени зголемени слики на најдобрите микропроцесори на неговата фирма; благ мал човек, еден од оние што се опива со саке во барови каде продаваат минијатурни оризови кекси со додаток на морска трева.

- Глеј дотерај се у кошуља и немој да изгледаш како сељак - му рече Спасе на трпеливиот Трпе.

Дождот е благодет. Нека наврне, нека... - зборуваше старецот и изгледаше како веќе да не зборува за луѓето, туку за себе, а и како да беше начисто дека тоа што го зборува не допира до нив.

Птицевидно во муцето, со долго влакно што му го покрива телото сѐ до колената на предните нозе па изгледа како пумпарици да навлекло на себе...

Тоа што сакаа да го видат цело време беше некаде потаму од она што го гледаа, но и не можеа добро да видат зашто прозорците беа од бледожолтеникаво провидни каучукови плаки опшиени во мушамени рамки, така што изгледаа како исплакнати во некаква матна вода.

Фино обликувана, витка фигура на жената одзади, во лесниот мантил, изгледа како девојка.

Во воз сум кој изгледа како да е од повоена Русија, седиштата од чија утроба ѕиркаат потемнети сунѓери и зарѓани пружини, прозорци кои не се сеќаваат кога последен пат биле отворени, реа на мочка (купето е изгледа блиску до ВЦ-то), и завеси со кириличен акроним, тромави од насобраната прашина.

Изгледаше како некои невидливи огромни чудовишта да се настрвиле на нас, ја поткреваат земјата и бараат уште жртви.

Раснел близу до Минхен, а доволно длабоко во природата; додека татко му сликал, тој бил покрај неговиот штафелај по полињата, до потоците и во шумата во околината на домот; остатокот од денот го минувал со мајка си, која понекогаш му читала поезија и му свирела на пијано.

Доктор Ауербах ги негирал претпоставките на своите колеги дека тагата на Рајнер делумно потекнува од тоа што неговите родители го добиле во поодмината возраст, и повеќе изгледаа како да му се баба и дедо отколку татко и мајка.

Многу често дискутиравме за тоа зошто нормалноста и лудилото се како два различни света.

Јас секој ден одев во просторијата во која се подготвуваа костимите.

Се собиравме само ние кои, постојано или повремено, се чувствувавме приморани од лудилото да дискутираме на философски теми; на тие средби изгледавме како луѓе жедни за разговори, и истовремено како присилени на разговори, како некоја измачувачка сила во нас да не ни даваше мир а ние сакавме да ја исфрлиме од нас со зборовите.

Оние другите, кои не посакуваа да бидат нешто друго во овој свет, туку сакаа да бидат она што се во еден поинаков свет, си подготвуваа облека која требаше да ги заштити во овој свет овде – си правеа оклопи, или наметки од жица кои изгледаа како кафези; си подготвуваа костими кои требаше да им помогнат да се изборат со овој свет, и во нив се престоруваа во опасни животни, или во ѕверови од некоја фантазмагорија; си подготвуваа облека која можеше да им овозможи да побегнат од овој свет, па си правеа крилја за да одлетаат, или си кроеја облека што не беше облека, туку ткаенина која обликуваше подвижен ѕид, ковчег, камен.

Останував настрана од нивниот свет и од нивните разговори во кои зборуваа за себе како за сопруги и мајки, потслушнував како гледаат кон иднината, а јас погледнував кон минатото, и ми изгледаше како со бракот и мајчинството, за кои се спремаа, да го победуваа времето, со нив тие се врзуваа со целата низа мајки до првата крв; а јас чувствував дека останувам далеку од таа низа во која се множеше крвта и во која крвта обединуваше.

Мајка ми ја чувствуваше мојата ранливост, и ја зариваше во неа својата омраза.

Како на некој од север, обичниот, униформен армиски нагласок ми изгледаше како „јужњачки“.

Таа просто скокнала од своето место и извикала: „Јас сум учителка и не разбирам зошто Грета изгледа како проститутка!“

Просто изгледа како македонската историја да е испишана само од човекови неправди. Но, судбината не е за сите иста.

Со секој чекор скалите ѝ изгледаа како планина, а нозете тешки како туч, иако околностите налагаа дека таа треба да лета.

- На таа, - повторно се брецна Роска - на таа ако ѝ ја избришеш шминката и ако ѝ ги симнеш вештачките нокти, трепки и перика, ќе изгледа како гола кукла на излогот од „Нама“.

- Боже, Радо! Изгледаш како принцеза, море како кралица на која ѝ фали само круна. - својот восхит Роска го кажа речиси со воздишка.

Од замрзнатата кора на снегот, која е оптегната небаре штавена кожа и врз која расчателените сенки на дрвјата изгледаат како гребаници, во воздухот се креваат осилки и боцкајќи во очите предизвикуваат солзи.

Дури тогаш тргна низ градот и по селата да се зборува за него.

Меѓутоа, следната сабота, веќе заздравен од страшната посета, Сатурн се врати во санаториумот со мачката облечена исто како и тој: црвено-жолта мрежеста поткошула на големиот Леотард, полуцилиндар и развиорен плашт со кој изгледаше како да лета.

Од другата страна на оградата, подигната околу големото градилиште, дење-ноќе стоеше толпа која нѐ набљудуваше како работиме; сигурно изгледавме како мравки обесени на пајакова мрежа.

„Бев вџасен. Префектот изгледаше како да го удрил гром.

Долго време очите не можеа да навикнат на тој лак на смислени и тенки линии, кој изгледа како само да се закачил за тој мрк карст, полн со честар и со палвита и дека при првата можност ќе го продолжи летот и ќе исчезне.

Тој стигна до местото каде што улицата се пресечуваше од бескраен плоштад со одвај видливи куќи од неговата друга страна, и кој изгледаше како страшна пустина.

Едно утро, во првите денови од октомври, се најдовме обвиени во магла.

Додека пушеа, Марија ѝ се препушти на желбата да се довери некому и нејзиниот глас одѕвонуваше погласно од дождот и од тресењето на автобусот.

Изгледаше како накиснато врапче во својот студентски капут и во пролетните сандали, и беше толку вознемирена поради непредвидената несреќа, што заборави да ги понесе клучевите од автомобилот.

Откако безброј пати повторно се обиде да ја види Марија, Сатурн ги презеде сите возможни и невозможни мерки за да го добие таа неговото писмо, но и тоа беше залудно.

А јас, ете онака, Петрович... шинелов, сукното... еве гледаш, насекаде на други места е сосема здраво, малку е правливо и изгледа како старо, но ново е, само ете, на едно место малку е онака... на грбот, а еве уште и на рамото, на едното рамо, малку се излити, а еве и на ова рамо малку – гледаш, и тоа е сѐ. Нема многу работа...

Очите ги чувствувам како да сум ги тркалал во крупен песок, видот ми е замаглен. Налудничав.

Собата изгледа како да паднала бомба во неа: пивски шишиња насекаде, со нив и едно празно шише виски, два пикавци од џоинт, сметката за електрична струја.

Ако се нареди пентаграмот во сите свои возможни агли на дводимензионален цртеж ќе изгледа како темен круг, а ако се замисли тродимензионално ќе изгледа како топка.

Ако истата таа пирамида се сврти наопачки на дводимензионален цртеж (на хартија) би изгледало како пентаграм.

Над црвените очи на другиот гардист веѓите изгледаа како крила во движење.

Меѓутоа, пајакот не ми објасни кој е тој што може ги продаде континентите и по каква цена.

Црвените очи на другиот изгледаа како две жарчиња. Кога ќе трепнеше, жарчињата се гаснеа. И пак изнурнуваа под клепките.

Гардистите не ги гонеа. Само ревеа. Потоа ме бутнаа во чунот.

- Таванот и подот не се подбиваат, - без двоумење реков. – тие ја кажаа вистината.

Веројатно сакаше да му изгледам како смачкан домат помеѓу него и таванот.

Жари пишува: „Имаше браник чии шипки... изгледаа како решетки на воденица...

Сето тоа, колку и да беше катадневно, на Јана ѝ изгледаше како еден необичен свет од првпат отворена книга.

Неговиот комерцијален фонт наречен Pilsner почна од налепница на едно француско пиво; логото му се заглави во меморијата зошто изгледаше како „Roman фонтот облечен во црна кожа“. Маргина 36 181

Па сепак, веќе во наредниот миг тој беше на исто со луѓето околу него и сѐ што беше речено за Голдштајн му изгледаше како вистина.

Само кога ќе се случеше да ја стави дланката на ќелавото теме, изгледаше како да се сеќава на уништеното лице што го гледаше од огледалото.

Дури и Џулија изгледаше како да е импресионирана.

Целиот процес изгледаше како да се протега бескрајно долго - со недели, можеби - а паузите меѓу сесиите траеја понекогаш со денови, понекогаш само еден или два часа.

Освен црвеното петно, раката беше толку побелена, што изгледаше како да е излеана од гипс.

Партиските затвореници секогаш молчеа и беа испреплашени, додека на обичните криминалци изгледаше како да не им е грижа за ништо.

Изгледаше како да има карта во главата.

Долу на улицата мали вители од ветер тркалаа прав и искината хартија во спирали и иако сонцето светеше, а небото беше јасно сино, изгледаше како во ништо да нема боја освен во постерите што беа излепени насекаде.

Ужасна екстаза од страв и од одмаздољубивост, од желба за убивање, за тортура, за смачкување на лица со ковачки чекан, изгледаше како да тече низ целата група како електрична струја, претворајќи го човекот и против неговата волја во размавтан и разврескан лудак.

Една млада жена, можеби неговата секретарка, седеше свртена со грбот кон Винстон, го слушаше и изгледаше како спремно да се согласува со сѐ што кажуваше тој.

Таа промрморе нешто што изгледаше како согласност.

Не постоеја докази, само краткотрајни погледи што можеа да значат било што или ништо: делови од прислушнати разговори, бледи чкрабаници по клозетските ѕидови, еднаш дури, кога двајца странци се сретнаа, едно мало движење со рацете што изгледаше како да може да биде знак за распознавање.

Препуштени сами на себе, како добиток пуштен слободно по висорамнините на Аргентина, тие му се вратија на еден начин на живеење што изгледаше како да им е вроден, како на еден вид прадедовски модел.

Во тие моменти неговата потајна одбивност спрема Големиот Брат се претвораше во обожување и Големиот Брат изгледаше како да се извишува, непобедлив, бестрашен заштитник, исправен како карпа спроти ордите од Азија, а Голдштајн наспроти неговата изолираност, беспомошност и наспроти сомнежот што висеше и во врска со самото негово постоење, наликуваше на опасен вештер, способен со самата сила на својот глас да ја разори структурата на цивилизацијата.

Изгледаше како да го притиска некоја огромна сила, нешто што му навлегува во черепот, што му удира по мозокот, што го преплашува во убедувањата, нешто што речиси го убедува да го одрече доказот за својот разум.

Изгледаше како тоа да не му пречи, освен што соништата му беа поповрзани.

Тоа беше место без темнина: сега сфати зошто О'Брајан изгледаше како да ја препозна алузијата.

Од друга страна, некои од нив изгледаше како да се во добри односи со чуварите, им се обраќаа со прекари и се обидуваа да добијат некоја цигара низ шпионката на вратата.

„Ме чуди, зашто кога ја проверив, беше полна.“ Ќе се облечам“, додаде таа. „Изгледа како да заладува.“

Точно е дека нашето општество е поделено на слоеви, и тоа мошне строго поделено, и по линии кои на прв поглед изгледаат како да се наследни.

Тенките рамења беа наведнати напред, така што правеа длабнатина од градниот кош, сувиот врат изгледаше како да е превиткан на половина под тежината на черепот.

Таа не зборуваше. Тргна накосо преку тревата, како да сака да се откачи од него, а потоа изгледаше како да се помирила со тоа дека е покрај неа.

Сега кога поттикот што го даваше болката беше отстранет и изгледаше како да ја загубил сета способност за интелектуален напор.

Помислив дека плаче. По сѐ изгледаше како да плаче.

Облечени во најпарталави бели кошули со исто такви волнени гаќи, неистрижени, неизбричени, ни измиени, изгледаа како диви луѓе кои ги фатил некој ловец на робови и сега ги тера да ги продава на пазариштето во овој град.

Поради сево ова, на многумина хетеросексуалци што се дават во брачните води хомосексуалниот мерак по брак им изгледа како ставање трн во здрава нога.

Кога ќе се апстрахира реалниот и конкретен свет, кога ќе се издели тој во празни шеми на логичките категории, и кога овие ќе се пуштаат во еден особен, од Хегел воспоставен логички ред, тогаш навистина развитокот на светот изгледа како развиток на „апсолутниот дух“.

Беше рано утро. Сонцето изгреваше. Небото изгледаше како да беше послано со светол син ќилим.

Сламеното Мече може да изгледа како живо. Па затоа Зоки Поки најмногу од сѐ го сака.

Сака, ете, да си ја стави извалканата шепа врз секој негов најнов цртеж, за да изгледа како печат; сака да лизне од секоја чаша млеко што Зоки треба да ја испие – но кој му дава!

Од оваа перспектива, газот на светот ќе ти изгледа како Палма де Мајорка. Разбираш? Мој совет ти е да го припазиш твојот газ.

Дали тоа изгледа како премин од јава во сон, или е проследено со пеколни маки...

На, гледај...“ ги вади од долапот и ги фрла пред неа; прва фотографија: Профим со жена си Профимица; таа е со испупчен мев, трудна; крај нив се сите четири ќерки: Царјанка, Девица, Венера, Андромеда; облечени која како се нашла во моментот кога сликарот дошол; зад нив: плот со оретчени плотици на кои стојат наврени празни грнчиња, стомни, чупки; дрво што се превиткало и со едниот дел влегло во фотографијата; Профим со поднакривена шубара и исшилени мустаќи подвиткани нагоре; едната рака ја држи префрлена на рамото од Профимица, а со палецот од другата рака притиска на малото џепче од копоранот; Профимица е забрадена со шамија тргната над очите, како да се затскрива од сонцето или како да се срами; втора фотографија: Профим и Профимица, сами; Профимица е со доста потпорастен мев; фотографијата е направена одблизу како за на ѕид или надгробна плоча; жена му ги држи рацете скрстени на мевот, а тој ја држи под рака; зад нив се наѕира вратата на чија клучалка висат потки од дрен и кукурек и дел од детската глава нацртана со креда на вратата и чијашто уста е развлечена во смеење; трета фотографија: пак сите заедно, но сега Профимица ја држи во рацете долгоочекуваната принова на куќата - бепчето Скрче; се гледа: фотографот имал голема мака додека успеал да го фати овој момент кога бепчето ги отворило очите, при што насмевката на Профим, од долго местење и стоење, останала како сиросана, како скаменета; девојчињата од пресилно блескање на сонцето, замижале и изгледаат како да спијат! четврта фотографија: Скрче качен на коњ.

Кога го донесоа во болница изгледаше како да не е при свест.

Ми олесна кога другарките си отидоа. Кикиритките што ми ги донесоа веднаш ѝ ги дадов на Марија, мојата цимерка со две болни уши, која нема таков проблем со јадењето како јас.

Излезе неколку чекора напред, застана со подрасчекорени нозе, ја крена главата издолжувајќи го вратот и бидејќи снизок, малечок, изгледа како петел на буниште.

Зборуваше со тон што не се запаметува но видливо побрзо одошто усните можат да му изговарат па изгледаше како малку да пелтечи.

Србин прашално го погледна. Братучедот изгледаше како преплашен.

Мисериштето на Трајана Пегрески, ставено на една мишка од големиот орев крај патот, изгледаше како побегнато улиште, што тука се фатило.

Едно брадјосано мажиште, целиот во партали поради што изгледаше како полнета џиновска птица, се истурка меѓу луѓето напред.

Ја отвори прво вратата в лево, но таа просторија изгледаше како остава во која беа како нафрлани ноќвите, синијата, некои канчиња, буриња, котли...

Тој, кутриот, откако ги преброја парите, откако пресмета во главата со очите превртени нагоре, толку беше очаен што изгледаше како смрзнат.

Навистина, кога ќе фрлеше поглед на кај планината и покрај тоа што изгледаше како некое огромно животно премрено под белиот кожуф, таа насетуваше матна радост што ја враќаше во родното село со планините околу него оти годините поминати во рамната земја ги имаа израмнето со хоризонтот на нозете.

Без сомнение среќниот исход се должи пред сѐ на директивите пратени од Цариград, каде што се разбрало каква корист ќе има Турција ако не си натовари ѕверства што би можеле во очите на европското јавно мислење да изгледаат како противтежа на ужасот предизвикан од атентатите“.