ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Мајките го споредуваа со Бога, ние со Сталина, се разбира скришум, мислејќи дека по неговото исчезнување од сликите со Тито, ќе мораме да си имаме друг Сталин.

Но оваа варијанта не била толку многу разработена, зашто имало други, поуверливи.

„Во Цариград, Никола Поцо имал друга жена, некоја Ерменка, со која живеел полујавно и која имала една ќерка.

Имам друга работа, му велам јас, работам друго, пишувам на машина.

Саве пипа по таблата, установува која фигура му е земена и вели ладно: - А, баш ми е гајле, си ми го зел топот, еве има друг топ надвор, ќе го наместам него.

Секогаш имаат друга работа – си ја мерат светнатоста со кубињата, како да сакаат да докажат дека сите божици се светнати.

Си платил цел, а ќе излижеш одвај половина сладолед а на тукушто избањатите божици секако нема да ве видат, инаку барем ќе ви се изнасмееја на сладоледните капаници.

Тој имаше други планови: да тепа Турци, а жените беа само една нишка од тој негов покров.

Барај чаре да ме извадиш од ваа дупката и да ме заведиш некаде далеку, далеку одовде, каде никој никогаш нема да ме врате во неа, ниту да ме има друг од тебе. Ете тоа сакам. Разбра сега?

И така си е.

Но Толе сега имаше друга цел и тој почна да си го кажува алот зошто оди по планините.

Адолфина, паулина, марие и роза - сал една би била вишок во драмата на чехов а сите се отпишани од тефтерот на брат им зигмунд фројд отла и кажува на адолфина дека ги довеле во логорот во терезин и дека е најдобро тука да останат што подолго отла и кажува на адолфина дека храната е еднолична, катаден супа од леќа а попатно и спомнува дека има брат по име франц кафка адолфина веќе почна во себе да го портретира кафка мачејќи се во шеширот да му ја смести ергенската несреќа - во бараката на трудниците несреќата има друго име во предвечерјето на смртта и без месечина јасно се гледа дека црното млеко не е поетска измислица под црно сонце во црна темница четирите сестри на зигмунд фројд спокојно го чекаат црниот воз кон невратот рано в зори и не го забележаа брат им зигмунд како нервозно се тртка лево-десно на перонот пред да си ја испрска совеста во ѓолчето од сестрински солзи.

А, со власта, Татко си имаше други искуства.

Зар можеше и зар смееше, пред победоносниот и исправен пат на Партијата, која имаше други императиви во брзото обезбедување на диктатурата на пролетаријатот, да се испречат неколку сандаци со стари турски и отомански хартии?

Само, зборот заблуда веќе има други значења.

Не, таа сега си има друга поважна работа!

Четворица слуги имаше само во магазата. А посебно имаше други што ги работеа бавчите и чифлигот.

Можеби со пушката има други?

Пред тоа имаше друга работа.

Од нашето село, преку планина, требаше да има друг одред, а јас требаше да му се приклучам.

Има една наша поговорка: „Секоја планина своја тежина“ — вие преку лето работате без почивка, а ние пак во Америка секогаш работиме по осум саати во денот, ама во тие осум саати што ќе ги работиш на фабрика, без сонце да те грее, без ветарче да те удри, за секунд да не можеш рацете да ги отпочинеш, умот тука! оти инаку машината ќе ти ги отсече рацете, имаме друга тежина.

Описот кој не содржи критичко размислување за позицијата од која тој се артикулира не може да има други принципи освен интересот придружен со неанализираниот однос што истражувачот го има со тој објект. (Bourdieu, 1988, стр. 15) Отворената, нејасна, привремена и променлива природа на светот преку овие вистинитосни дискурси, се преведува во затворена, одредена, непроменлива и постојана.

Така тие го избегнуваат соочувањето со моралните и етичките импликации на нивните практики на знаење.

Мал дел ни се видоа како возможни.

Голем број, веднаш се согласивме, беа ужас, па лесно и брзо се разбравме дека не доаѓаат предвид.

Дечко ми ќе подзастанеше, попарен, додека му покажував некој кандидат и додека му кажував дека мислам дека е возможен или барем замислив избраник за мијалник.

Но имаше други случаи – и тоа болни – во кои несогласувањата меѓу нас изгледа откриваа некои разлики во вкусовите што не беа релативно безболни, туку длабоки, незгодни, лично унакажителни карактерни испади, прекршителски незапазувања на став што го изразува вистинскиот родов и сексуален идентитет (главно, се разбира, од моја страна).

Но овој пат таа нема да има други цели, туку преку добиената културна автономија за Македонија да ја јакне македонската индивидуалност, преку создавање македонски културно-просветни установи на македонски јазик и создавање македонска самостојна црква на чело со македонски патријарх.

Од дотука реченото се гледа: прво, оти ако по нашите сегашни етнографски сфаќања на Балканскиот Полуостров, особено на централниот и југоисточниот негов дел, т.е. во денешна Србија, Бугарија, Тракија и Македонија имало и има само две словенски етнографски единици – српски и бугарски народ, тогаш тоа уште не значи дека нема, немало и не може да има друга словенска единица, а напротив, дека нејзиното постоење е во пределите на возможното и на реалноста; второ, дека во Македонија нема две јужнословенски народности – српска и бугарска, а напротив дека во неа има само една народност со свои особини, коишто или претставуваат нешто оригинално што се нема ни кај Србите ни кај Бугарите, како што е, да речеме, со многу особини на македонските наречја, или нешто што се има и кај Бугарите и кај Србите или коешто се има само кај Македонците по краиштата на нивната татковина и кај Србите, или пак по нив и кај Бугарите, и дека од тие особини на Македонците, како дел од словенската група народи, најмногубројни, најраспространети, заеднички за сите Македонци, значи и најважни се тие особини со кои Македонците се одличуваат од другите словенски народи: по нив Македонците фактички составуваат одделна и самобитна словенска народност, иако за неа денеска не се зборува во науката и во секојдневниот разговор; трето, дека причината за тоа игнорирање и затемнување на постоењето на македонската народност се крие во постоењето на името „Бугари” во Македонија во етнографско значење и во експлоатирањето со него од страна на Бугарите.

Да беше било така лесно и арно свикувањето на конференција, и сега ќе имавме друг начин за третирање на нашите работи и наместо Европа да ги остави Русија и Австрија да го решаваат нашето прашање – сите европски големи сили ќе сакаа во него да играат еднаква улога.

И најпосле, ако Организацијата и македонската емиграција во Бугарија, особено оној дел од неа што има или државна служба со убави плати или се занимава со журналистика и со тоа има убави доходи и големо влијание на бугарските работи, така што се јавува со кандидатура за министерски места во Бугарија или си има други згодни потфати, -дали, велам, и без помошта на таа наша колонија е возможно некакво особено пројавување на нашата преродба, а имено во таква смисла како што ја спомнав, т.е. во полно одделување на нашите интереси од оние на балканските народи и во развивање меѓу македонската интелигенција и народот македонско народно самосознание?

Но ако при националното разбудување на Македонците имавме друг вид на политичката карта на Балканскиот Полуостров, тогаш Македонците ќе работеа сосема поинаку.

На братучедот одеднаш му стана непријатно.

Човекот со лузната гласно се изнасмеа. „Ха-ха-ха... Таа има друго работно место“.

Но Бог имаше друг план за него и вечерта тој го слушна оној ист глас од пустината, глас што секогаш го слушаше низ вонземски шумови, глас што доаѓаше некаде надвор од телесниот свет, од длабочина и од висина истовремено, од центарот на постоењето, од внатрешното наместо од надворешното уво, строг и речиси суров во своите зборови.

А ако крадецот имал друга тртка под гаќите?

Се свиткува в клопче и пушта отров што допира до мозокот. Тртката била такво едно место. - Абдалак.

„Задоцнив, па не знам каде да влезам. Во нашата училница има други ученици.“ - одговори Соња плачејќи.

Вистина сѐ што живее в планина е дивно, но за тоа пак има друга добра страна: сѐ е слободно.

- Бинго, бинго! - ликуваше Рада. Го начекав, значи имал друга за време на нашата пауза.

Затоа треба да доаѓате постојано и да дарувате онолку колку што можете затоа што секогаш има други деца на кои им треба помош да пораснат, исто како на вас“, им се обрати на возрасните, посебно на оној што беше најдарежлив од сите нејзини деца, ама и нередовен понекој пат.

Мајка ѝ на Пепелашка Не знам зошто мислам дека сè ќе имаше друг тек на работите ако тоа утро Васил ја обуеше и другата чизма.

Со денови, дури и од други синори, домаќините на своите кримилишта довезува земја, црвеница, за газење црепни.

Домаќинствата си имаа свои со ништо необележани но откако помнеа неотуѓиви кримилишта, кои, пак, во лето, во време на богоројчини пости, имаа друга намена.

Искачуваме едно ритче, а зад него има друго. А врвот Горница, мислиш е дондека.

Ако нема тој, не ќе има друг, вели.

Природата има друг начин на функционирање.

Зошто пак се сместив во иста фотелја, само што има друга боја.

Ф

Тој сметаше дека има доволно аргументи за тоа и ќе настојува од своја страна да не се должи премногу за овој збор, макар што претпоставуваше дека неговиот пријател би можел да има друго мислење и аргументи.

Зар може да има друг јазик, освен мајчиниот? Има, тоа е јазикот во твојата уста!

Но тогаш играта имаше друг тек, а и разговорот имаше друг карактер. Беше тивок, смирен, доверлив.

Да се почитуваше усулот, Балканот ќе имаше друга историја.

Фаик Бег Коница имал други приоритети, но никогаш не го заборавил стариот Леон Каин, директор на големата париска библиотека Мазарин, веднаш до Француската академија на кејот Конти...

Камилски иронично се насмевна на оваа шега, но Татко продолжи со сериозен тон: Јазикот ја има главната функција во зборообразувањето, но и во утврдувањето на вкусовите.

Сите револуции кои посегале по чистотата на јазиците, најчесто тоа го правеле од надворешна идеолошка заслепеност, но јазикот има друга своја внатрешна историја!

О, господе, можеби сега тие имаа други имиња, други знаци, можеби тие сега беа Унгарци, Руси, Полјаци, Французи, Чеси, Германци, им го кажувавме прекрасниот сон за родниот крај, каде беше тој, нели си спомнувавте, имаше еден рид, еден рид со сонце изутрина, па потоа една мала рекичка, оттаму реката пак се протегаше шума, една сребрена, една златна шума и небото над неа исто такво, нели...

Сретна многу познати, уште од она време на крвавите воени години и се изненади - луѓето се менеа, имаа други лица и други облеки, а тој, влечејќи се по врелата калдрма, уште му се молеше на својот бог по крчмите и се кострешеше како гладен вепар.

Гледам дека си добро момче со добар карактер, но јас имам други планови за мојата ќерка.

Беше сигурно оти во метафизичката стратегија на Мајка еден од клучевите ќе ја открие историјата на бравата на нашето отворање на првата врата во животот во егзил, а додека спасувањето на татковите книги ќе ја продолжи семејната историја.

Татко сакаше да ја пишува Историјата на Балканот оти беше убеден дека таа треба во крајна линија да го смири балканскиот човек, да го помири со себеси и со другите, да се ослободи од саможртвениот синдром, од проклетството на делбите, границите. На Балканот имаше други Картагини и Палестини...

Имав впечаток дека вниманието кон Арафат и Палестина не беше како некогаш.

Имаше други приоритети за големата разбранета Федерација.

Оттогаш имаше други обвинувања - две, или три, не се сеќаваше колку.

Во нашиот свет нема да има други чувства освен страв, бес, триумф и самопонижување. Сѐ друго ќе уништиме - сѐ.

Пред, зад, над и под неа имаше други групи работници кои работеа незамисливо мноштво различни задачи.

Но штом влезе во куќата, се виде дека има други планови и дека не дошол за нешто без да извлече корист.

Чаушот се врати: Санџак-бегот вели да си одиш! Имаш друга работа и овде не ти е местото!“

Сега нашиот Калиф има други султании и аскер за ранење.

За разлика од нив, станарите што живеат у згради од по 200 или 300 стана имаат друг вид забава.

Долго време живееја во патријахална заедница каде што искажаните зборови можеа да имаат друга смисла, друго сфаќање.

Си имале други маки, ама немале вакви граници.

Си имал други. Црнила. Белина. Си ги сквернавел.

- Повеќето партизани - почна да објаснува Горјан - имаат други имиња, партизански.

Мислам дека секоја слобода е општествен однос: колку повеќе имам слобода јас, толку помалку ја има другиот.

Слободата значи можност да се дејствува по сопствена волја или, ако сте способни за тоа, на сопствен начин, што значи дека некој друг треба да биде компромисен или да се предаде.

Ми беше срам да прашам дали имаат друг.

Повторно пребледев.

„Не, напролет има друга симболика: Се раскрилуваме со пролетта!!!“

Ракопис според кој ниту живите им се враќаат на мртвите – ниту мртвите имаат друга земја освен нивната!

И то ако је само со једно слово пред него, ет оваке: ља, ље, љи, љо, љу. (Ги допира фреските) А ако под овие фрески има други?

Педесетина чекори напред и толку назад во мракот одмерува Циљка. Натаму има други.

Сега кога ја менуваме својата свест, насочени кон невидливите и нечујни работи, имаме други безрбетни особини: еластичност, течност.

Треба да ја прочитам прво. DD ПТ: За луѓето кои се во бизнис не е вообичаено однапред да зборуваат за своите договори. DD ЕВ: Не ми е гајле и некој...секогаш има друга книга. DD ПТ: Денес се видов со Илеана и ја прашав за што да разговараме, а 12 Margina #10 [1995] | okno.mk таа одговори, “Не знам.

Да останеше подолго жив, ќе беше поинаку и денешниот свет ќе имаше друг изглед.

Да го сретне­ше сигурно ќе имаше друга судбина.

Бог мора да биде совладан. Не може да има друг епилог на драмата.

Нашите родители имаа други работи, по ниви, по ливади, па собирањето на сеното, што не е којзнае каква тешка и стручна работа, ни го оставија на брат ми и мене.

Тој на душемето по прозорчето што глраше кон зајдисонцето, со дрвени клинови, имаше заковано четири летви и така направено трло со четири исти страни, ендезе и пол на еднезе и пол или четворно трло, како што подоцна Петре ни кажа како се викало она за кое имавме друг збор туку трло.

Во обрачот што го направија војниците, имаше друг обрач.

Зар оваа растреперена душичка има друга татковина освен овие исушени гради на црната Пелагија?

Освен површините со пиперки и домати, имаше други со бланучки опојно миризливи и благи, а кога тие завршуваа се појавуваа јаболкца петровки што го немаа вкусот на бланучките, додека ѕарѕалините онака убаво пожолтени и со темни дамки од сончевата страна имаа уште поубав вкус и од бланучките, па сѐ до црешите, праските, грозјето.

Таснаско ја имаше другата половина од приказната.

аа такви има како нема Игејци коуку сакаш ки и најдете у ступанствуту ејми ги извадија тиа бишијнта и на нејнто место ги кладеа них има уд секаква семка не зн′м шо нема ки и најте как не ки и најте ама не ги наоѓаат кочините за бишијнта се там ама Игејци нема и бишијна нема и додека момата го пее писмото тие ја наоѓаат Демир Капија велат поуна су Игејци и навистина там ги има ногу тоуку ногу шо тукашни ни да мирисниш ама кучинте навистина имаат друга ава не е онаа шо е надруф таа уд надруф у носут дупка ти праве тоуку силна може уд збуботента вода на Вардарут која турка две планини близначки с′те уд камин шо са крева дур до небту и пу адна цапутинка џурка уд другта срана и врве надолу ду Гивгилија и у Гивгилија Игејци поуну Власи најногу ејми Ума уд ва срана а селто на Димустен уд другта срана, како да го слуша Пелагија неизговорениот шепот на Танаско.

— Јас имам друго презиме, а не тоа. Јас се премажив, лажам.

— Го знаеме тоа, вели Захаријадис, имаш други забелешки?

— Вие сте негова мајка? — Да, велам, татко му загина. — Но тоа има друго презиме.

Иако имал друг стан, зошто неговото семејство не ја напуштило француската болница тогаш кога семејствата на конзулите ја напуштиле болницата и се прибрале дома?

Седнавме и му напишавме. На англиски, со помош на речник, а одвреме-навреме ја прашувавме и Роза за по некој збор.

Порано секоја вечер, без исклучок, ми раскажуваше различни приказни, нејзини, измислени, а сега сè поретко, оти наместо нив имаме други интересни теми за разговор.

Ене, онаа, крајната соба беше наша детска, до неа е дневната, на другата страна има друг балкон, помал од овој што сега го гледаме, и таму е собата на мајка ми и татко ми.

Бидејќи јас имав друг начин на дружење со него, на писмо никогаш дотогаш не сум се сетила. Се согласив.

Кога ми е лута, најголемата казна за мене е ако ми рече: не доаѓам да те заспијам.

- А, на баба ти Менка и дедо ти Марко?