На многумина уште не им е јасно што фактички значи федерацијата во целина за нашата земја и за различните народи посебно.
„Македонија низ нишанот на САД и Британија“
од Тодор Чепреганов
(2012)
„Јас и сестра ми Ивана сме задолжени за акцијата, па сѐ запишувам и му поднесувам извештај на Томе.“
„Тополите на крајот од дедовата ливада“
од Бистрица Миркуловска
(2001)
Морав да поднесувам извештаи за минијатурните суштества, а околу мене во крикови или тивко, умираа луѓе, со изрази на длабока осуда, со клетва кон империјата на Сталин.
„Патот на јагулите“
од Луан Старова
(2000)
Иако во времето кога го поднесувале извештајот „правните надлежности на АВНОЈ (и на Националноослободителниот комитет) сè уште не се јасно дефинирани“ и „сѐ уште не се зацртани границите меѓу регионалната Влада и централната власт“, тие сметале дека „би требало да се очекува, централната Влада да има неограничена власт, а регионалните влади сѐ уште се ембриони не само по форма туку исто така и во однос на власта. ‘Прашањето за федерацијата’, ќе напише Тито, ‘им е познато на многу наши граѓани единствено како израз –‘федерација’– кој претставува нешто подобро отколку она што беше во стара Југославија.
„Македонија низ нишанот на САД и Британија“
од Тодор Чепреганов
(2012)