ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Првите записи за баклавата кај Османлиите се сретнуваат на почетоците на царството, уште во 1473 година, во времето на освојувачот султанот Мехмет II.

Кога те слушам, мој пријателе Камилски, размислувам дека баклавата може да се смета за еден од ретките симболи што сведочи за подемот и падот на Османската империја! Не разбирам како?

Нивните забрзани реченици, со голтнати зборови, сведочат за сладострасноста.

„Само најмудрите – запишал нивниот doctor mirabilis – оние што знаат значењето на орелот, еленот, змијата, фениксот, на суштествата што го обновуваат животот со моќта на билките и карпите, само тие имаат шанса да го сочинат чудесниот Еликсир, во чија делотворност нѐ убедуваат писмата од Папата што сведочат за прататковската старост на одделни Тиријци, како и 223-те лета што ги преживеа отецот Силвестер, од кого се чува свежата мумија во снежниот храм на врвот од планината“.

Расфрланиот песок, мешалката за бетон и друг градежен материјал, сведочеа за градбата на куќата која однадвор сѐ уште не беше завршена.

„Сите овие бедни и анонимни егзекутори, чии имиња се сведени на иницијали: А.А., Х.Х., З.З., Ц.Ц., О.О., како и многу други, сѐ до исцрпувањето на азбуката, - сите овие недопирливи суштества, сретнати или не, сведочат за последната мрачна епизода на старата традиција на жртвувањето што на Балканот не престанала до наши дни.”

Немав видено дотогаш ниту во Рим, ниту во Атина, позачувана античка арена толку живо да сведочи за изминатите времиња, освен можеби во Помпеја, каде што античкиот свет бил сочуван од вулканскиот пепел по катастрофалната вулканска ерупција.

Погледнете ги куките на грабливците, тие смртоносни чешли кои целото тело на животното го претвораат во челуст, или осамените и масивни нокти на коњот, чија концизност сведочи за исклучителната но усовршена намена на трчањето.

Апстиненцијата, дури и кога оргазмот е можен, исто така може да сведочи за патолошка психичка организација.

Во мигот низ свеста ѝ проструи добиената анонимна „интернет мува“ со мал сегмент кој сведочеше за автентичноста на материјалот.

Да сведочи за трауматските епизоди на лузерската индивидуа, за игнорантските стампеда на масите, за виртуалните триумфи на тираните, за голготата на хуманистите или луцидноста на мудреците?

Таквите примери сведочат за преобразбата на стварноста во една виша вистинитост, и ја оправдуваат демијуршката улога на поетот.

Само за нокте едно помести го средето на светот, и тоа веќе не е среде, и писмото тајно се брише, не се виѓава. Сѐ што гледаме сведочи за невидливото.

А Филозофот, небаре ги чита мислите мои како книга отворена, ме погледна и продолжи: „Не се само најдебелите конци важни; по нив одат само слепите и горделивите; преѓата ја сочинуваат токму ситните нишки, најтенките и најфините, оти само ситната преѓа е преѓа, а крупната клопче ортоми; тенките нишки, они на границата од видливоста се азното на словата, оти само тие сведочат за невидливото.

Ако уводничарот имал намера читателите да ја сфатат хумористичната поента на карикатурата, тогаш сигурно очекувал без никаков проблем да ги забележат и многуте алузии на машкото геј- културно градиво на кое пред малку се осврнав. ‌Ова само по себе сведочи за појавата што цело време ја викам геј- иницијација.

При првата средба во Струга, со доверлива искреност, која мигум се воспоставува, сведочеше за неговиот егзил, за првите минати години во Галилеја, за трагичната 1948 година, кога по нападот на Израел, ќе го доживее крајот на рајот на детството и ќе започне неговиот егзил, кој ќе трае до крајот на неговиот живот.

Се обидував во отсутниот дијалог со Татко над ракописот на неговата Историја на Балканот низ падовите на империите, да сведочам за потрагата која ќе ја наполнеше неговата тишина, празнините во ракописот. Потрага која не престанува.

XXIII Не затворај ја вратата Не губи се во заборав... Махмуд Дарвиш Во моите дипломатски години во Картагина, како амбасадор во државата Палестина, како и во Тунис, беа од посебно значење во формирањето на претставата за Палестина, за нејзината борба за признавање и независност, за нејзиното движење на чело со Јасер Арафат, за личноста, животот и поезијата на Махмуд Дарвиш, овековечени со нашата прва средба во Струга, во август 1978 година, а потоа и со нашето долговечно и ненаметливо пријателство.

Секој миг се очекува да насрне пеколот, а после - се знае: ќе се сневиди сѐ она што со векови се создавало, ќе замириса воздухот на пепел и јаглен, а по малку ќе останат само урнатини, поцрнети и голи, што нема ќе сведочат за доживеаниот ужас.

Чанга држеше значаен говор. Сведочеше за времето на козите од почетоците до денес. Беше добро подготвен.

Авторот со ова дело ја збогатува варијантата на балканската легенда за жртвувањето, овој пат сведочејќи за жртвуваните кози во утробата на планината.