ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Решија, штом биде можно, да отпатуваат во Москва и да се лекуваат во „центарот“.

Вадим почна да наликува повеќе на шумски дух отколку на научник, и најмногу се плашеше да не ги изгуби своите математички способности.

Не е фер перачките на дамки да си ги изгубат работните места.

„Ќе ги изгубам кучињата“ истрпна, па почна да ги довикува.

Елена беше изненадена од некои свои дотогаш непознати размислувања и чувства, па од страв да не ги заборави, да не ги изгуби почна да си ги запишува во својот дневник.

- Караман! Стрела! Назад! - свика Бојан плашејќи се од тоа дека ќе ги изгуби ако се вденат во борба со волците.

Снежните наноси биле толку длабоки што ги затрупале клисурите и тогаш планините ги изгубиле своите вообичаени форми.

Од долго гледање во нив Борко за момент ги изгуби.

Не ме видоа; од еден пријател, во берберницата во која се бричев, дознав дека имаат и дете, и дека Земанек станал генерален секретар на Партијата, но дека таа партија ги изгубила изборите, и дека политичката моќ им опаднала; сепак, велеше пријателот, Земанек живее одлично како секретар на Партијата, а има и љубовница: некоја млада девојка која многу личела на Луција, кога била млада.

Иако овие дела веројатно биле наменети за затворен круг соодветни приматели, Дишан бил доволно интелигентен да знае дека еден ден тие ќе се изменат, но не додека не ги изгубат сите можни консеквенци врз животите на оние на кои им се наменети - како во случајот со вализе- то на Марија Мартинс.

За денешната публика се разбира не е веќе неопходно да ги поврзува пораките на Дишан со конкретни личности.

Како сѐ да му навестувало дека тој губиток ќе се случи – можеби тој страв во него бил вгнезден од едно нејасно сеќавање од првата година од животот, кога бил одвоен од мајка си, и тој страв, дека ќе го изгуби секое суштество кое го љуби, продолжувал и натаму.

Тој побегна од моето потсетување во сеќавањето на еден страв од детството, кога се плашел дека ќе ги изгуби родителите.

Го прашував, тој молчеше, а кога прашувањата ќе се претвореа во плач или обвинувања, ме бркаше од својот дом.

Таа дамнешна рана ме тераше да го прашувам Рајнер каде исчезна оној Рајнер кој некогаш се плашеше дека ќе ме изгуби, како што ги изгубил оние кои го посвоиле, оној Рајнер кој се плашеше дека ќе го отфрлам онака како што го отфрлиле оние кои го зачнале.

Очињата весело му блескале на бабуњосаното месо; ќе викне и ќе ги разбрка, гаќите ќе си ги изгубат бегајќи.

Но тој, и не погледнувајќи ги, знаел која е трудна и која кога ќе роди и женскомашки се клештел - ќе им подвикне, ќе се разбегаат како чавки.

Тоа препукна во него и тој сега мораше со нив да прави нешто, мораше да ги изгуби за едно извесно време, да ги изработи, да ги измори за да го остават мирен, па колку безмислено и да беше тоа пусто префрлање на камчиштата.

Стравот во кој живееше тој од премногу добрини што Бог им ги дарувал, дали тоа беше сомнеж дека не ги заслужил или страв дека ќе ги изгуби и со тоа не ќе може да се соочи, никој не знае.

Изгледа сето тоа го знаел Мусли бег, па кога ги изгуби синовите во Чепиговски Мртвици, првин мене, потоа моите, стрика ми Дамчета и татка ми Богоја, ги заплаши дека ќе бидат погубени и тие и сите христијани во Потковицата ако не дадат да заминат во војна, наместо погубените турски синови, дванаесет млади христијани.

Но како спахиите од Потовицата ги изгубија синовите а немаа други возрасни синови за да ги испратат на војна, се решија со сила да потурчат дванесет христијани од Потковицата (христијани, во тие одамнешни времиња, не смееле да служат во царската војска) и да ги испратат на војна против Маџарско.

Откако ги изгубиле луѓето, Градиште со земјата го срамниле и го запалиле и на западниот лак на Потковицата, на Коритница, подигнале друга, своја населба.

Учествувале и во бугарското Априлско востание, во Руско-турската војна од 1887-та, кога и биле одликувани од бугарското кнежество за покажаното геројство, во македонското Кресненско востание 1878-та, кога по задушувањето на востанието, одново се вратиле во Бугарија за да ги изгубат животите во 1885 година во односната Српско-бугарска војна.

Кога власта сепак ќе ги изгубеше изборите, најчесто заради корупција и лично богатење на владините функционери, Тодор за месец – два се префрлаше во победничкиот табор и стануваше соработник на медиумите кои ги контролираа победниците.

Тој им кажуваше на Армен и Алиса за десетиците книги кои ги купил овде и ги понел со себе на шпанските боишта, некои ги изгубил, други ги сочувалзачувал, носејќи ги на Балканот, пред почнувањето на Втората светска војна.

После пак ми пророкуваше: едната нога ќе ми ја разнесе динамит, ушите ќе ги изгубам в битка со овчарски пес, љубоморен човек ќе ми го ископа бубрегот со нокти...

Додека ги изгубив од видното поле на ретровизорот, во свеста ми одекнуваше рефренот на загрижената мајка: Зарем мораш секогаш ти да бидеш првиот, првиот Коцката беше фрлена!

Авни уште како дете ги изгуби родителите.

Нему Марко му забрани да се потурчи заедно со него, зашто така одново ќе ги изгубеше пронајдените деца и жената.

Така робот Бошко, запленет негде над кумановско, во нејзините очи наеднаш ги изгуби сите маани ѝ стана дете што треба да се гали и да се израсне во љубов.

Дали заради аголот од кој ја биеше сонцето, или така веќе си беше, изгледаше како да ги изгубила правилните правоаголни димензии.

Едно парче текстил висеше заборавено на балкончето, како знаме што ги изгубило веќе и боите и припадноста.

А што сѐ превиде тоа ковчеџе откако пред многу години го купи и му стана составен дел од неговиот живот; се фрлаше во разни превозни средства завиткано во вреќа за да не се гледа, да се заштити или да се носи полесно кога одеше пеш или кога му го даваше некому да го носи; не ретко му служеше да ги потпира на него плеќите или главата на разните железнички или автобуски станици чекајќи воз или автобус за некаде; да седи на него како на столче на палубите од бродовите во долгите деноноќни пловења; да го товари на коњи, магариња и камили по патиштата каде што само тие можеа да одат, да се изложува на ризик, да си го става на коцка животот поради неговата привлечност и будење љубопитност кај разните луѓе што го придружуваа или со кои доаѓаше во допир; да го продава кога ќе немаше пари и пак да не го продаде за да не се одвои од него; да му ги менува или крши катинарчињата кога ќе ги изгубеше клучињата, да го чисти и дотерува кога ќе се наводенеше од дожд и снег, да му го повраќа сјајот, убавината; да им го остава понекогаш на газдите како залог додека дојде до пари за да им ја плати станарината; тој му беше единствен сведок, придружник и другар во патувањата носејќи налепници од разни места и хотели.

V Ги изгубив сите патишта. И оној на твоите мртви дојки што води.

Многупати му велеше: - Нервите ги изгубив со тебе!

Димитрија што ги изгуби нозете. Ти си виновен. И што ме стега овде. Ти.

А таткото што ги изгубил нозете за вам да ви направи куќа е помија што не знае два и два и им пречи на Европјаните да прават кариера.

И. К.: Токму тоа ние се прашуваме толку многу години.

Преку инсталации можам да ги вовлечам гледачите внатре во мојата приказна, да ги приморам при влегувањето во просторот да ги изгубат сите критериуми што ги имале претходно, за да го заробам нивното внимание дури и пред да дојдам до најдобрата точка.

Тој Трифун ги изгуби не само здравјето туку и умот таму на Голи Оток, Бог да го прости.

Сите преостанати ги изгубив после дваесет и првата година од животот.

Стрепеше над нивниот сон и се плашеше со настапувањето на денот да не ги изгуби и нив.