ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Ме фатиле.. Жената со двете раце, од кај главата, ме држи за мишки, а свеска ми ми ги стегнала двете нозе со двете раце како со скоби притискајќи ме над колената.

Сашка ги стегна клепките на очите: Колку е убаво да чуеш вакви зборови, дури и тогаш кога непробојни штитови те бранат.

Сашка ги стегна градите: дискретно, здржано се поклони. По навика, по инерција, - механички.

Момата запре. Бргу ја крена главата и зачудено, како срните пред да одекне истрелот, ги рашири големите сини очи, погледа во правецот од каде што се чу извикот и ги стегна со раката растреперените гради.

И години со ред се надеваше дека еден ден ќе му тргне, но...овде ги стегна Аргир силно капаците на очите и уште подлабоко проникна во својот изминат живот. Каде не скитал, што сѐ не ѕидал?!

Сите негови спомени од далечните години, после... тажните писма од Бимбила, фотографиите од синот и внучињата што не ги стегнал ниту еднаш на ранетите гради, и сјајот во нивните очи од новиот, слободен живот таму - сето тоа му беше слеано и дишеше во топлиот трепет на таа незаборавна, светла и мирисна мугра од пред дваесет години, што овде го галеше и постојано го измачуваше со најмилото: мечтите, младоста, љубовта и тешеше во најтешките часови...

Изрипа рането Јаким и ги стегна силно градите, ги задржа солзите - сакаше да го гледа во далечината бродот, што пореше со Божина милиот побратим, со кого ергенуваше и во рани зори ги будеше со својот писан кавал заспаните родни планини...

Се исправи и ги стегна песниците. Здивот му се запре во градите.

Излегоа испрашени Алајко Ошев и Мире Ирчев, ја истресоа прашината од палтињата, ги стегнаа вратоврските, со трева ги светнаа чевлите и чантите, се искашлаа длабоко, се забришаа со шамивчињата, и се погледнаа со истата сериозност со каква и тргнаа.

Ги стегнав забите од болка, си ја клупчев внатрешнината од гадливост.

Наместо да си ги стегнете мандолините, примовите, кавалите, шупелките, гајдите, тапаните, барабаните и, качени по овие златни ридови, да свирите, да се смирите, да се радувате и оро да поигрувате, вие очи си вадите, крв си пуштате, си ги сечете главите и зулуми правите.

Алајко и Мире застанаа скаменети. Слушаа и во миг со гордост, ги стегнаа десните раце во тупаници, ги кренаа на челото како поздрав, небаре ја слушнаа државната химна или звуците на Интернационалата...

Но тој одмавна со раката сакајќи да ја смири вревата и едновремено да покаже дека има уште да зборува, та кога околу него повторно завладеа тишина, продолжи, обраќајќи ми се пак мене: ’Стариот закон нè учеше дека плаќаме за сите свои дела на земјава – око за око, заб за заб, така ни беше кажано, татко.

И сите вие другите околу него се развревивте, со тивки зборови на одобрување и на восхит, оти тој човек успеа така милозвучно и вистинито сите мои поуки и насоки што дотогаш ги кажував да ги стегне во само неколку збора.

Толку се подобри што или е настинка, или е грип, или е воспаление на белите дробови, или, гледаш, уште ќе ги оптегне папците.

То-ест, ќе ги стегне папците.

Конечно и таа ќе најде кочијаш кој ќе ѝ ги стегне дизгините. - помисли Никодин и прозборе - Значи конечно го најде вистинскиот кој го бараше.

Ги стегна усните така што тие направија блед, тесен раб, потоа ги растегна во презриво ладен насмев.

Очите на салата сега беа навртени кон Глигора. Тој предизвикувачки ги стегна испупчените усни.

Арсо ги стегна вилиците. Не рече ништо. Џемал-ага благонаклоно се насмевна.

Сака и не може да ги стегне со дланка крвавите очи, тие многу виделе и недогледале се за што природата ги определила: се плаши од допир на една истината лигавост, полжавска смекнатост на крвава белина.

Беше сплеткан до грклан во своите врвици што водеа кон нигде. „Решуваш гатанки, другар брат?“ Брат му ги стегна јазлите на тие врвици. „Сѐ е решено.

Ја прашував како го поминува денот а таа ми вели: Ќе станам наутро, ќе си го ставам појасот, имам сине, голем појас, ќе ми ги стегне коските, инаку коските ми се растурени и веќе без него не можам да мрднам.

Ако некоја од жените се подналутеше, ако се скиселеше кога ќе ја удреа по газот, и ако во тој миг ги стегнеше усните на устата, тогаш и устинките на дундата се стегнуваа како некој да ѝ ставил стипца меѓу нозете.

Се уверив дека тоа што го слушав било вистина: жените и горе и долу беа исти, каква уста таква дунда, и обратно.

15. КАКО ТИ Е ПОСЛАНО, ТАКА СИ И ЛЕГНИ - а утредента ако видиш поинаку си станал ти ноќните соништа за виновни ги стегни, а не само на леглото да му најдеш мана...

Откако ја свршија оваа работа, им ги стегнаа рацете наопаку со белегзиите што ги имаа и во затворот, но затоа пак им ги ослободија нозете од тешките пранги за да можат да одат.

Пелагија престана да ја негува Пелагија, не ѝ го негуваше лицето, не ѝ ја чешлаше косата, не ја капеше еднаш неделно во дрвеното корито среде одаја, туку еднаш месечно, фустаните ѝ ги врза во бовча а бовчата ја напика под одарот, убавото, мургаво тело ѝ го пикна во стари војнички пантолони, цврстите гради ѝ ги стегна со стишно плетена блуза, косата ѝ ја напика во црн каскет и од мома ја претвори во бербатен маж.

Комитите и нашите фатиле пусија во грмушките и зад карпите од двете страни и го пуштиле Куцовангелис со своите луѓе да влезе меѓу нив како во клешти. - Ние само ги стегнавме клештите.

Ефрејторот ги стегна забите, но кога сфати дека ништо од она што сега би можел да му направи не ќе го задоволи, реши да го запамети.

Ги пристенчи тие усните негови на тие образите ќумур црни и небричени, ги стегна и забите и така на инатено кога ни викна да мава по тил, по глава, сѐ додека не му побегнавме...“

Што си ги стегнала нозете да не може и глас да ти помине меѓу нив...

Само уште поцврсто ги стегна своите пупки и повторно се вовлече во зимскиот сон.