ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Нечујно пријдов и таму, на прозорецот, ја гледам како со рацете на крст се држи и си ги стиска дојките, а со нозете го го прејавнала радијаторот и се трие на него загледана во мачките крај ѕидот отспротива.

Што мислеше да правиш? Молчам. Ги стискам колениците и гледам надолу.

Го виде како легна пред гавазот, како ги стискаше забите кога овој маваше по неговите дебели меса, кои сега беа црни како шалварите, и го дочека да стане и да се прибере кај светијована си Ордана Гламнов, каде Орданица веќе ги толчеше зелените коприви со сол.

Денко го зграби девојчето, го стави преку колено и почна да му ги стиска мевот и градите.

- Разбирам, - вели Весна и ги стиска забите. Таа тоа го прави кога не е сосем искрена. Мала е да разбере.

Доктор Гете понекогаш ни дозволуваше да влеземе во тие соби во кои луѓето лежеа не поместувајќи се или пак претаа – гледавме во тие замислени глави, избезумени глави, ужаснати глави, престрашени глави; тие гледаа во нас со своите уморни очи, со своите празни очи, со своите очи полни страв, вошит, безумна радост, беспричинска омраза и беспричинска љубов, очи полни со гадење и сласт; ги стискаа усните во молчење, ги испакнуваа во чудење, пропуштаа низ нив по некој едвај чуен збор, благословуваа или се закануваа, крикнуваа во болка и радост. .

Заспа. Беше топол септемвриски ден, но јас знаев дека нејзе ѝ студи, знаев дека тој студ ја тера да сонува зима и мраз, сонува како е оставена некаде сама, и на неа паѓа снег.

Во лудилото се раскинува врската меѓу Јас и реалноста, и Јас создава своја не-реалност под влијание на бранувањата на своето несвесно.

Во еден миг рацете, кои дотогаш цврсто ги стискаа држачите на столот, се олабавија, а главата полека се навали нанапред, како длабоко да се поклонува некому.

Можеби и ги стискале клепките иако можеле да догледаат дека низ порабен облак се покажало крајче зимурлава месечина. Бездруго со изѕемната муцка на бескуќен никаквец.

Но и оној што се плаши од денот, го чека тој ден за свои тајни дела.

Другите не сакале да видат што видел тој.

Никој не видел како Јаков Иконописец му дошол на старешината зад грб да му ги стиска плешките со три остри запци на куса јасенова вила.

„Има и вреќа со грав“, рече детето додека ги стискаше палците за среќа, за да има и нешто детско во пакетот.

Зар јас верувам во тоа? се грчи Митре и ги стиска рацете под мишки.

Ги стискав забите за да не се насмеам. Не знаеја дека го запрев дишењето легнувајќи на дното на реката.

Ги стискав забите и пак чекорев, од гобленот до печката, од прозорецот до долапот.

Додека околу нив се мешале извици, истрели и блиски далечни грмотевици, вториот раненик, оној, преку чии очи минал шрапнел, лежел ничкум и копал со нокти и заби под себе и пцуел, пелтечаво и тешко, под контузија - и султанско знаме, и паши, и вера, Тој до него, со две парчиња од војничкиот ремен ги стискал нозете над коленици за да не ја изгуби крвта и со неверување слушал во зачуденоста без чувство за болка, за еден миг заборавајќи си ја судбината: кауринот, на кого му е укажана чест да биде војник под зелен бајрак, не атакувал за да ги убива оние што ги зеле да се бори со нив за нив, милосливите.

Неизвесност ѝ ги стиска со обете дланки тешките, некако доилски валчести боски, и гори, по бедрата ѝ лазат мравки, жена е што секогаш пред спиење е возбудена.

Ги стискав забите за да не се насмеам. Не знаеја дека го запрев дишењето легнувајќи на дното на реката.

- Ама, што би, што стана со детето...? - плачеше Кала. Венда ги креваше рамениците. Дукле само ги стискаше дланките на очите.

Тронда му ги стиска нозете, си ги пика очите во калта на нив, срам ѝ е да им погледне на луѓето околу неа во очите.

А сега, кога сум тука, крај тебе и крај внучињава, ги стискаш забите, ги затвораш очите!

Петра му го слуша само гласот, ги стиска забите и очите и кога ќе слушне дека е гладен, дека е лут што не се остава и за него во чинија или чипчак, ѝ доаѓа да крикне со сиот глас Неее!

Тие не беа привлечни и не изгледаа разумни, само нељубезно го мереа долгиот темен тил на оној што одеше крај колоната и до болка ги стискаа вилиците, ги покажуваа забите, запенуваа.

Трајче излезе во дворот. Му се плачеше, ама ги стискаше забите и не сакаше да го видат како плаче.

Постојано си ги стискаат мозолчињата пред огледало, и шушкаат нешто меѓу себе кришум.

Пелагија каснува од слаткото што мириса на дуња, на дом, на сигурност, сака и таа да се уфрли меѓу зборовите на тетката, ама нема место за нејзините зборови, не може да направи простор во нејзината реденица оти таа ги стиска зборовите еден до друг, смислата одвај да допира до свеста на Пелагија, само негде длабоко во срцето веќе знае дека не само што нашла засолниште, туку како да ја нашла тетка Евдокија од Прилеп, односно како да оживеала нивната мајка, нејзината и на Добра, одонде, од зад границата, па наслутувајќи големи премрежиња, брза да ги откине од патот на страдањето.

Јас си ги стискам забите, ги превртувам очите, си ја прелапнувам устата.

- Сакаш да гледам малку замижано, а? - велам јас и ги стискам малку очите.