ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Пресудата беше спроведена доброволно, без да има потреба да ја иницира понатамошна извршна постапка, на која беше решена. 77 ***

Примерот на Зефиќ е поучен за тоа како еден работник треба систематски да ги користи сите правни средства кој му стојат на располагање за да се бори против нанесените неправди.

Во филмот My hustler од разговорот на учесниците (кој во најголемиот дел од филмот се одвива off- screen) дознаваме дека Пол Америка, предметот на нивното упорно набљудување (и желба) се занимава со проституција со машки; најинтересен момент е кога во купатилото ќе му падне пешкирот што му стои околу половината.

Во Blow job уште со насловот е навестена 30-минутната екстаза на лицето на протагонистот, наводно, индуцирана со фелацио надвор од видното поле.

Мартин поранил па целиот лифт му стои на располагање.

Жената му стоеше уште пред очи. - Рано е да се прибереме. Што ќе правиме дома?

Јасно забележуваме како чувството на вина на шизофреничарот му стои на пат на неговото настојување да биде она што е.

Кој, сака, море, нека умира роб, ама јас немам ниет роб да бида до век! — па го крена гласот повисоко, обрнувајќи му се на татко си и стрика си Кулета: — И да знајте сите: јас нема да му стоа ни на вој пес, Адема, да ме продава како стока, ни на тој ајван, новиот наш бег, да ме купуа како стока. Море, освестете се еднаш, бреј, оти сме луѓе, а не стока да не продаваат и купуваат виа пезевенци, бре!

Конзервативец е човек кој пропагира семејни и конзервативни вредности, а во меѓувреме дели тендери, брка швалерки, плаќа абортуси и нема ниедно дете, а од религиозност практикува само крст кој му стои закачен на ретровизорот од џипот.

Самочувствието му се зголеми: Палтото убаво му стоеше: ново, елегантно.

На школо, на улица, на излети, на гости - сѐ со новото палто. Шест месеци не го симна од себеси!

Писателот кој ќе се помачи со овие вежби ќе сфати, при пишување на приказна или роман, дека на располагање му стојат разни можности во секој момент од творењето, а ќе биде во подобра позиција и да избере најдобро решение - или да смисли некое ново.

СТИЛСКИ ВЕЖБИ ЗА МЛАДИ АВТОРИ Џон Гарднер (Џон Гарднер ги намени овие вежби на своите студенти од отсекот за книжевно творештво.

А некогаш ловецот дилемите ги носел Во срцето на соколот Што му стоел на раката.

На масата му стоеше нерешен крстозбор со анаграм и ребус; неговата омилена пасија.

Не му стоев на патот: за мене животот беше веќе одамна изминат, некаде меѓу моето матурирање и заминувањето на Јан.

Овој дел од книгата всушност е полемички, аналитичен одговор на пишувањето на српскиот универзитетски професор, дипломат и државник Милован Ѓ.Миловановиќ /1863-1912/ во неговиот труд „Срби и Бугари” /„Дело”, Белград, 1898/, во кое се вели: „Ни историјата, ни етнографијата, ни географијата воопшто не му стојат на пат на решавањето на македонското прашање помеѓу Србите и Бугарите на начин што единствено им одговара на вистинските, добро разбраните интереси и на Србите и на Бугарите, а тоа ќе рече според вистинските животни потреби на Србија и на Бугарија.

„Не давај ме, внуку, на никаквециве, ќе ме обесат“ - ревеше Јаков Иконописец, го слушав со затворени очи и знаев дека ќе се случи она што часкум го сонив, Калпак и неговиот булук ќе се стрчнат, се стрчнуваа веќе и го носеа на раце или го влечеа со пцости кон габер или кон врба до раб на оризишта фатени од огради на ископана земја, еден врзуваше јазол за јамка на јаже, друг на побелениот Проказник со секира му стоеше на пат не пуштајќи го да го брани малоумниот злодеј од кого очекуваа да се почувствува возвишен пред умирање и да признае дека палел, дека убил вол со тризабец, дека светците од неговите икони ќе му ги простат гревовите.

Бев болен и мал момчак чии прсти тогаш не допреле женско месо и можев да знам дека и со маки ќе се исправам, ќе допрам врв на нож до грлото на килавиот Јаков Иконописец што пошол сам од Кукулино по нас да ја одмаздува својата споулавеност и да го прашам кој ќе го одбрани од казната за која треската ме определила, и можев да ги прашам засипнато другите по што се позрели од мене кога не процениле како и од кого горел Круме Арсов и кој е грешниот светец дојден да го убие волот на Цене Палчев или на Чучук-Андреј или на Осип Сечковски, не знам, на еден од луѓево чија желба е да донесе камења, два и тешки, за воденица со мрак под покривот што ќе е светлост само за призраците, и пак не станав од сламата на Никифоровата кола, еднаш со скршена, сега со втора оска, а небото не се уриваше со бучава како што мислев и не летаа ни врани ни пропаски, ни некои евангелски птичиња со црвени вратови и со грпки, само татнеше под нас земјата во која коските на мртвите се кршеа една од друга и нѐ предупредуваа да клекнеме и да се помолиме за црвите во нивната шупливост, и чувствував со ноздри дека ќе испука дамкавиот камен од кој се спуштија Онисифор Мечкојад и Јаков Иконописец и ќе пушти од себе стеблики со горчливо млеко во себе, меѓутоа слушав шушкаво дишење, свое бездруго, останувајќи бессилен под влажни сенки како под кожа на страшно голема гуштерица, и си реков не си веќе жив, сполај му на господа, сонуваш мртов сон обидувајќи се да мрдаш со прстите во опинците, си раскажував, а во тие опинци уште лежеше студот на водата од потокот што го прегазив кога се враќав од Мечкојадовото засолниште во забелот, во тој ден или вчера, пред сто години можеби, и го барав со внатрешниот вид на очите среќниот миг на детството од дните кога со врескање се прерипува баднички оган, наеднаш без возбуда да се сетам дека бев премал кога мајка ми умре заедно со мојата новородена сестричка и кога татко ми отиде и не се врати, едни да докажуваат дека загинал од димискија, други да се колнат дека се преженил кадрав и убав, животворна сила заради која и света Петка повторно ќе можела да се најде на земја.

И за сето време после, додека гледаше како месецот се изгубува зад белиот раб на шумата, а неговата месечина сѐ повеќе ја сменува една залебдена, синикава заискреност негде под самото небо, која беше денот, увиснат високо над земјата и зачекан да стапне на нејзината поврвнина, Змејко сѐ повеќе стануваше свесен за онаа празнина во неговата внатрешност, што му стоеше препашана како болен појас по целиот стомак, од која и устата и грлото му беа суви и полни некоја запечена горчина.

Му се приближуваше со оние свои огромни скокови, од чии што удари потреперуваше, протатнувајќи, сета земја, и Змејко сега можеше со свои очи да види како оние негови завиорени в страна огромни заби ги делнуваат како завиорени сабји доста дебелите стебленки на дрвјата, што му стоеја на патот.

Венчалните прстени секогаш му стоеја во џебот.

Писмото го започна, претходно голтајќи ја кнедлата која му стоеше во грлото.

Со глава и тупаници ќе го скрши проклетството што му стои спротива.

Сака да ја запали и цигарата што му стои на увото, ама нешто го запира, не му дава.

Работи, ама како некој да му ги држи рацете. Ќе земе да делка, а секирата му стои чипаво. И наместо тој неа, таа него го занесува. Го шета наваму-натаму, ко опијанет да е човекот.

така после и Бугарите нѐ држеа понастрана, првин ни дадоа да подработуваме околу казаните нивни, околу јадењата и Стеван Докуз стана поразговорлив, почна и тој да арчи зборови: ами судбина, Мирче, ќе ми рече, така ни било пишано, а јас ќе му одговорам: да му се мочам во писалката на тој што напиша така и Стеван ќе ја сврти главата и ќе земе да трупи дрва и да дроби компири и ќе џвака нешто-што било, - ќе прежива со устата, оти тој кога сака и колку сака може да огладне, колку што сака не може само да се најаде, гладта, ко кучка му стои на желудникот, во дупнато решето водата николку не стои,

Ама ништо: сѐ убаво му стои па дури и дупчето на брадата.

Тажачка, редачка беше тоа. Му стои на главата и не се помрднува од детето. Од Ѕвездана мој. Лелека ко човек.

Иди така, Јон мој, и се смее, а смеењето некако не му стои како порано.

- И врвиме покрај едно запалено село, а војникот Дамјан Страчков се моли да влезе во селото, да види дали му стои куќата.

- Никогаш не сме симнале роб од дрво.

Едниот беше висок колку што ќе бев јас ако му стоев на глава на некој свој врсник.

Во главата му стоеше картата на Африка.

Винстон не погледна повторно во него, но вознемиреното лице слично на череп беше толку живо во неговата свест, како да му стои пред очи.

Му ги зеде рацете и му ги прекрсти на мевот, но смучна со носот налутено кога забележа дека палецот на едната рака му стои пикнат меѓу кажипрстот и средниот прст, како да ѝ покажува шипинки.

Густите веѓи му стоеја над очите како раширени крилца од ластовичка.

Со закон мора да бидат покриени и сoкриени, за да не знае ни продавачот кај му стојат.

„Ние сме загрозен вид, единствен за којшто знаеме дека претставува непосредна опасност по сопствениот опстанок”.

Како некаков намуртен виток буф тој својата публика прекорно ја посматра низ наочарите што му стојат на врвот од носот.

По смртта на сликарот Столпник, во неговата куќа луѓето ја најдоа последната негова слика: неколку муренкови стебла излезени заедно од земјата од еден ист корен, од едно исто 'ртиште и плодиште; додека излегувале од земјта, си давале сила едно на друго, си помагале, а потоа секое на својата судбина се препуштало: едното: напинајќи и грабајќи ја лакомо височината, се истенчило, се искривило, како змија фатена за опашка; гранките му откажале во овој тежок напор да го следат, и тоа, полека, болно, се превиткува надолу и тоне со главата кон земјата; под вратот има заглавено висока потпирачка со чатал што не му дава да се скрши и струполи на земјата; но сето тоа е така болно и тажно штом тоа самото не може без потпирачка да се додржи; другото: робувајќи им уште од излегувањето од земјата на многуте фиданки што лакомо наудриле од него како човек со многу пород, и грижејќи се за нив да порастат, да се здебелат и рашират, постепено станало нивна жртва; тие, не мислејќи на него, се туркаат меѓу себе, грабаат од просторот, се надвишуваат меѓу себе, не водејќи сметка дека еден ден од тежина или од силен ветар, ќе се струполат заедно со тоа мајчинско стебло што им дало живот и повеќе никогаш не ќе кренат глава: ќе умираат постепено и ќе се сушат на урнатиот стеблак; трето: или по сој или така му бил благословот: кога му дошло време за плодење како господ да му се распашал: преполно е и се крши од плодови; капи благ сок од муренките како на доилка кога ќе ѝ надојде млекото; пониските гранки од тежина се спуштаат до земјата и се потпираат да си го намалат бремето; четврто: уште од раѓањето анемично - и до крајот на животот анемично; што можеле другите да му помогнат, му помогнале долу под земјата во времето на 'ртењето и пуштањето на корења; а згора: секое со својата среќа и судбина живее, како птиците кога ќе пркнат и ќе го напуштат седелото; околу него има мала оградичка од штички што го штити да не се чеша стоката од него или да го гризе; кога еден ден ќе се исуши, ќе остане така заградено со штичките како споменик: ако од него избијат нови фиданки, тоа ќе бидат посмртчиња кои одново ќе започнат борба за живот; петто: препуштено е на судбината и на бога: здраво-прездраво е родено, пркнато над земјата, а веќе едната половина му се суши; стои како човек парализиран на кого само едната половина му е подвижна; прави напор да расте и да ја влече со себе и другата половина што му стои како мртовец врзан за плеќи; најтешко му било првите години додека свикнало на тој напор и на тоа проклетство а сега просто ѝ е препуштено на судбината; она шестото, седмото, осмото, што откако излегле од земјата, помислиле дека сè можат и сè е нивно, живеат двоен живот; двојна среќа имаат: на едни сè им е едно во кој правец ќе се развиваат: нагоре, надолу или настрана; не размислуваат ни како да ја оформат својата крошна за подобро да се заштитат од ветриштата и снеговите; не се грижат и не размислуваат дали некој пред смртта ќе им стави потпирачка под мишките или вратот за да не се струполат притиснати од својата негрижа, или дали по својата смрт ќе остават потомство; се шират и живеат како што милуваат.

Тоа е сè што може човек да забележи гледајќи ги стеблата.

Покрај сето тоа биле совршено скроени, такашто секому добро му стоеле.

Панталоните од џинс биле идеални бидејќи тешко се кинеле, лете во нив не било претопло, зиме не било престудено, имале долгогодишен рок на употреба, а покрај сето тоа изгледале добро кога по многу перења ќе го добиеле својот славен испрано-блед имиџ.

Се појавија многу нови етикети, но Levi’s остана возвишен крал.

Тоја што го купил многу го возљубил, зашто имал добр хадет и разум, и му стојал диван кога вечерал.

На работната маса му стои чашка со моливи, всушност тоа е неговата прва шолја со мече, подарок од баба и дедо за првиот роденден; од таа шолја секое утро и секоја вечер пиеше млеко, а откако се скршила рачката му станала чашка за моливи.

И... дрвото погодено од шрапнел, прво се стресува, се навалува, миг стои, небаре размислува на која страна да падне, потоа полека - паѓа и сѐ побрзо паѓа и пред себе и околу себе собира сѐ што му стои на патот: бучи шумата, се слуша кршење, завивање и тресок.

На располагање му стојат слободите што во долгите векови мачно ги заработил спојот на филозофската генијалност и политичкото јунаштво, благословено со крвта на мачениците; по заслуга на најпродуктивното стопанство во историјата на човештвото гарантирани му се удобност и слободно време; науката продре во тајните на природата, за да го снабди со чудесна, на оригиналот верна репродукција на звук и слика.

Или пак можеби само ги слуша птиците.

И каков е врвот на тој напредок?

Секогаш гледаат птици кога во недела преминуваат преку железничкиот премин, со реката Снејк под нив и ќелави орли, сини чапји, ластовици, врапци, златки и страчки во воздухот крај рамениците им. Margina #32-33 [1996] | okno.mk 171

Можеби си мисли за минатото, а на усните му стои нешто што не сосема е насмевка.

Дете што расте, чиешто тело го тресат оргазмични ритми; чиишто чувства се изразени во химни што ја слават радоста на онанијата или убивањето родители; чијашто желба по слава и пари нашла свој пример во бисексуалниот музичар.

Чувствуваше како неговото големо, несмасно тело на душата која ви фркнала кон некаде му стои како камен на вратот.

Другото му стои суво, ништо не покажува.

Ние му стоиме со некој неодреден одговор: чекаме и нас да нѐ угрее сонцето, иако сонцето грее, веќе прижежува.

Самарот и товарот уште му стојат, а цревата истурени.

Дотогаш така ќе му стои, ми вели.

Некое меко дупче му стои озгора на главата и се плашам убаво да го погалам.

Како јаготка на шлагот му стоеше благо извртената беретка на главата која му даваше своевидна мистичност на и така длабокиот поглед кој ми го упати во дијагонала од околу пет – шест метри.