Колокации | Дигитален речник на македонскиот јазик

Се телефонираше, се телеграфираше на сите страни. Се будеа раковидителите. Не сакаа да ја вознемируваат Федерацијата.

„Времето на козите“ од Луан Старова (1993)

А кога се будевме, не знаевме дали се враќаме во сонот, или почнуваме нов сон.

„Времето на козите“ од Луан Старова (1993)

Многупати ноќум се будев и мислев кој камен каде да се стави, каде да се поткрши, каде не.

„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)

И дури зборуваше, тој покажуваше со колку деликатни движења ја вршел сета работа, а црнките во зелените очи понекогаш ќе му се збереа, небаре силна светлина го заслепуваше од тие сцени што му се будеа во свеста.

„Послание“ од Блаже Конески (2008)

Тоа беше заправо кај него старо, испитано чувство, тој ужас, но сега се будеше по нов повод.

„Послание“ од Блаже Конески (2008)

Божем не спијам Божем се будам, божем станувам.

„Зошто мене ваков џигер“ од Јовица Ивановски (1994)

Се будам, ја чешлам земјата во градината, преместувам камења... Или суфист.

„МАРГИНА бр. 22“ (1995)

А тоа што не е Ах, тоа што не е Некаде самува И таговно Пее. кожата Црниот Кафез На моето Бело Пиле. кавал Блажена гранко Дрво, Низ кое се расточува Мојата Лелеава Душа: Кавал. од полен - болен Од полен Болен Од Билки Збран А Не- раз- бран. кој целееше во птицата Утринава Си го држам срцето в раце И Прашувам: Кој целееше во птицата Та мене ме погоди? се будам...

„Вечната бесконечната“ од Михаил Ренџов (1996)

Се будам Испотен Од Прогонот И сфаќам: И на виделина Продолжува Сонот. Еленот Би сакал да бегам Онака ко што бега Еленот што го замислив.

„Вечната бесконечната“ од Михаил Ренџов (1996)

Виштат, топотат чужди коњици долж езерото, околу тврдините на Асамати и Пелагонија.

„Две тишини“ од Анте Поповски (2003)

Удираш со жеголот врз каменот - а од него се будат и полетуваат искри во мракот.

„Две тишини“ од Анте Поповски (2003)

Тој бавно се будеше. Стана од миндерот.

„Тврдина од пепел“ од Луан Старова (2002)

Сонливите води на езерото нежно се будеа, бели и светли, кога тој го рашири и последен пат своето платно на истото место, крај црквата, од каде што водеше стрмно, кривулесто патче долу до изворот на езерскиот брег.

„Бојана и прстенот“ од Иван Точко (1959)

Трубачот како да се буди од летаргија: полека ја крева главата ги трие очите, станува од местото.

„Бојана и прстенот“ од Иван Точко (1959)

Тој не можеше најдобро да спие, се будеше рано, па можеби десетина дена и повеќе практикуваше утрински прошетки низ шумата.

„Бојан“ од Глигор Поповски (1973)

Зборот, само игра на случајноста или трагач по загубениот поларен свет: помеѓу јатата ситни птици на островот на смрзнатите водопади, со патишта што треба да се изодат пред да станат проодни А сонува Атлантиди во ѕвездениот архипелаг Зборот, раскрилен бран што срчено ќе го крепи Ноевиот ковчег во водите без граници Или само фрлен зрак врз твоето мрачно лице што не знае каде спие, кај се буди, А сонува Атлантиди во ѕвездениот архипелаг Зборот, потоната надеж и измолкнат крик од молчеливите води.

„Посегање по чудесното“ од Србо Ивановски (2008)

Како извор како глечер што под карпата се буди Искачен на лесни нозе а со копита од кремен Облак пенлив што го знае секој камен секој срт А по дното на поилото само еднаш кај ќе згазне растат млади месечини.

„Посегање по чудесното“ од Србо Ивановски (2008)

Чувствата почнаа да му оживуваат, како заспани животни кога се будат.

„Невестата на доселеникот“ од Стојан Христов (2010)

Есени, сам крај огниште Распретуваш нешто во пепелта, си мислиш, Гледаш како се буди огнот, како разгорува, Како се исполнува мракот околу тебе со илјадници искри, Како се искачуваат тие потоа по полиците, Меѓу дуњите, меѓу јаболките, И како згаснуваат уште при првиот допир Со синџирот што виси над огништето.

„Љубопис“ од Анте Поповски (1980)

Ако ја испружев раката во сонот да ги допрам – се будев, и го губев и сонот. Сонот за Луција. ***

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Првиот ред, точно ако е сочинет, самиот ќе се сети што треба зад себе да роди, како што зрното само од себе, со Светиот Дух во него се буди точно во времето на кроењето на лозјата, напролет, и никогаш не доцни, иако сонце не гледа, оти под земја е.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Со ноќи потем сонував дека таа неизвесност ја платил со глава; го мислев, господин судија, не дека не сум го мислела; го сонував како паѓа од тој проклет трапез, од огромна височина и како си го крши вратот; се будев во пот и плачев; подоцна, многу подоцна, дури и го посакував, како жена што посакува маж; имаше ноќи во кои посакував да се спакувам и да заминам (оти Партијата, како и секоја партија, пропадна како брод од хартија), но секогаш брзо се соземав.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

А токму тоа значење, како и да го толкуваме, е причина за неговите необмислени постапки.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

В ред, в ред, тоа не значи дека сите ние не заспиваме и не се будиме со уверувањето дека не сме премногу злочести.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Обвинетиот Иван Ташин е копиле според вистинското значење на овој збор.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Го зема ластикот и со остатокот од хартиените топчиња го гаѓа својот пријател сликар, на што овој панично се буди и шокирано зее на насмеаниот и разигран Фјодор.

„МАРГИНА бр. 4-5“ (1994)

Фјодор станува, ги соблекува своите пижами, својот долен веш и ја опашува сукњата.

„МАРГИНА бр. 4-5“ (1994)

Градот допрва се буди. Камиони – цистерни ги мијат улиците и кејот.

„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)

Сестра ми се будеше секоја ноќ и секогаш со исти зборови ја започнуваше истата приказна: „Ова е крајот на Европа.“ „На Европа многупати ѝ доаѓал крајот.“

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Се будев во собата во која спиев со моите четири сестри, внимателно станував од креветот кој го делев со Паулина, и потоа на прсти се приближував до прозорецот.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Многупати ноќе се будев од соништата во кои мама ме водеше в река, застанувавме во плиткото, а потоа таа ми го фаќаше главчето, и ме потопуваше додека јас губев здив под водата, и гледав како рибите ме касаат по лицето; или пак мама се претвораше во ѕвер и ме растргнуваше; или пак јас бев птица за која таа не знаеше дека е нејзината ќерка, па ме фаќаше, ми ја отсекуваше главата, а потоа го попаруваше моето обезглавено тело и ми ги кубеше пердувите.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Постојано се превртуваше и се будеше од некои кошмари на кои потоа не можеше да се сети.

„На пат кон Дамаск“ од Елизабета Баковска (2006)

Морам, оти полека умирам во себе, и кога еден ден навистина ќе умрам, нема ни да почувствувам, оти одамна веќе јас нема да бидам јас, и некоја жена со која ќе одберам да се будам секое утро, веќе одамна нема да ја гледам како жена, ниту пак таа ќе може да ме спаси од тоа долгогодишно згаснување...“

„На пат кон Дамаск“ од Елизабета Баковска (2006)

И така, во таа ноќ најстрашна од сите ноќи на патот, се будев и пак тонев во соништа.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Не, Герасим не ги знаеше сметките - бевме триесет и осуммина, некои со по едно воле, некои со близнаци, и повеќе ѝ верувавме на прикаската за царските синови и за чумата отколку на утрешниот ден.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

„Ваше превосходство, тајниот советник Тарасевич се будат!“, прогласи Лебезјатников со извонредна итрина. okno.mk 153

„МАРГИНА бр. 29-31“ (1996)

Да признам, и јас бев зачуден; впрочем, некои од разбудените беа погребани пред три дена како например, една мошне млада девојка од шеснаесеттина години, која само се кикотеше... мрско и одвратно се кикотеше.

„МАРГИНА бр. 29-31“ (1996)

Сега сета суштина на неговото постоење беше само во тоа да не го изгуби од пред своите очи тој идеално направен круг во небото, а низ неговата крв и низ сите негови можности да чувствува наеднаш му се будеа сите богови со нивните усвитени кораби, сите бели атови и нивните боговски колесници, сите затрчани младичи со факели и сите Сончеви Мајки, што го чекаат тој морен патник зад првиот брег, да му постелат и да го нахранат.

„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)

Се будеше со вресок, испотен, со коленици што потреперуваат, мајсторите крај него си спиеја во онаа изгубена и за него веќе недостижна топлина на мирните постели и тој дури по подоста време, исправен на своето, легло, неприемчиво и змиско, немаше од кого друг ни да го крие освен од себе тоа.

„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)

Тогаш, воопшто не ни помислувајќи на дивината, чија што песна дотогаш ја пречекуваше секоја вечер, легна во своето легло и бргу заспа. Ноќта често се будеше, заслушен.

„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)

Кога немаше фудбалски натпревари тие знаеја да заскитаат низ полето, што се будеше, и таму, крај реките, каде што си ги переа своите кошули и чорапите, да го имаат пак она чувство.

„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)

Времето му минуваше незабележливо во таа отпуштена зачеканост, во која одблесокот од вратничката на печката ја исполнуваше собичката со илјадници трепети на црвените сенки и полусенки од чија игра стануваше пријатно топло. И Белата Долина почнуваше да се буди.

„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)

Колку повеќе се будеше, сѐ поодредено разбираше дека она одвратното и навредливото е токму тоа што постои, а она што го прекина овој смел глас е така полнолико гордо, силно и младо и сета негова намачена душа жедува за она што веќе не постои и што престанало да биде живот и се претворило во некаква оддалечена светлина а без која е тескобно и мрачно.

„Пустина“ од Ѓорѓи Абаџиев (1961)

Секогаш се будам пред да заѕвони алармот за да ја изгушкам и да се погалиме.

„И ѓаволот чита пРада“ од Рада Петрушева (2013)

Како по правило, таман кога ќе си ги натнам штиклите, а ученичките нестрпливо стискаат на свирката во автомобил, се буди „геријатријата“.

„И ѓаволот чита пРада“ од Рада Петрушева (2013)

Му требаше половина час за да го најде коњот и да го врати. – Добро, – рече тој, – скокај. – Цел свет сега се буди. – Што ќе правиме, – реков јас. – Или ќе го вратиме, – рече тој, – или ќе го скриеме до утре наутро.

„Црни овци“ од Катица Ќулавкова (2012)

- Сепак, – продолжив јас, – колку време јаваш секое утро? – Само ова утро, – рече тој. – Ја зборуваш ли вистината? – реков јас. – Се разбира дека не, – рече тој, – но. ако нѐ откријат, тоа ќе треба да го речеш.

„Црни овци“ од Катица Ќулавкова (2012)

Лежам така, телевизорот веќе и не го исклучувам. Понекогаш се будам ноќе и се смешкам: од аголот на собата ме гледа празниот екран.

„МАРГИНА бр. 6-7“ (1994)

Каска Богдан на раце и на нозе колку што може и се буди сиот испотен; ѕирка пак низ прозорецот како што пред малку ѕиркаше но гледа сега сосем расонет.

„Животраг“ од Јован Стрезовски (1995)

Гледајќи ја таа негова беспомошност, живеејќи постојано во болка и напнатост, често ѝ се случуваше да сонува како и таа ослепела и се будеше исплашена и испаничена: одеше на огледалото да се види и да си ги измие очите.

„Животраг“ од Јован Стрезовски (1995)

Богдан се буди и заспива со албумот.

„Животраг“ од Јован Стрезовски (1995)

Има кај францускиот народ величина која се буди кога страдаат другите.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Се будеше во ноќта, ги прелистуваше купените книги, читаше од нив фрагменти и повторно заспиваше со книга крај себе...

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Сакаше мигум да го запраша чуму му се овие книги, но Татко продолжи: Кога ја читав твојата Книга Книга за спасот спасот на детето, мене ми се будеа асоцијации за лавиринтите чии излези треба постојано да се откриваат на нашиот заплеткан Балкан!

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Бескрај Се будам под твојата ѕвезда.. срцето ме тера на растење но мојава кожа е претесна да собере сѐ...

„Разминувања“ од Виолета Петровска Периќ (2013)

И во сонот ја следи твојот мил глас... се буди и мисли ќе ги види очите на животот..

„Разминувања“ од Виолета Петровска Периќ (2013)

Со тој благ, радосен сон легнувавме, со него се будевме.

„Големата вода“ од Живко Чинго (1984)

Сонував девојки и се будев со закопани нокти в месо.

„Месечар“ од Славко Јаневски (1959)

Се будеше, заспиваше со мислите кај него, замислувајки ја утрешната средба, разговорите, погледите, местата кадешто ќе се шетаат.

„Белиот јоргован“ од Хајди Елзесер (2012)

Се будам, сѐ уште го чувствувам мирисот на розите, се смеат.

„Од дното на душата“ од Александра Велинова (2012)

Но секогаш се будеше без да открие што е тоа: на некој начин, меѓутоа, тоа имаше некаква врска со она што го кажуваше Џулија пред да ја прекине.

„1984“ од Џорџ Орвел (1998)

Често се будев ноќе испотен од претчувството за последиците од текот на нештата во кои влеговме неколкумина од Центарот и уште многумина други соработници однадвор.

„Полицајка в кревет“ од Веле Смилевски (2012)

Ноќта се сокрила во мене, ми треба прегратка за да се разбудам. Се буди ден кој ветува сѐ!

„Записки“ од Милчо Мисоски (2013)

Петок Јуни Животот е забава која не смее да се пропушти, а забавите, вистинските забави, траат до доцна, до доцна во ноќта, дури до утрото, а утрото се буди уморно од долгата непроспиена ноќ.

„Записки“ од Милчо Мисоски (2013)

За тебе во зелен мундир За пролетните пољани цветни За полжавот што по дожд се буди За милозвучните кларинети За мрзеливиот и оној што се труди За славните химни и сонети За оној што љубов ќе понуди За старите ковани монети За оној што неправедно суди За луѓето – марионети За констелациите чудни За сладоледи во корнети... 2008

„Сите притоки се слеваат во моето корито“ од Марта Маркоска (2009)

19. Велес, колцето негово Во домот на Рацин А еден ден во нејасата измаглина се подадоа неговите раце од пресушената грутка од изронетата во заборавената темнина Дамнешни кристали растурени по почвата земна Линии складни во воздухот ги обновуваа некогашните форми дури се будеше мемлата од тркалото Со нив почнуваше земјата да се врти околу зборовите изречени во невреме И пладнето повторно ја воспеваше глината што се раѓа во неговите дланки и сите крикови несекнати и дални и кликот небесен и сончевиот оган нараснуваа во благото тесто на ломната материја на надежта Израстуваше од неа зборот во светла преобразба Зрачниот хоризонт пак над чардаците ги прибираше помнењето и смртта со затрчаноста на водите и времето

„Елегии за тебе“ од Матеја Матевски (2009)

4. Ноќе да се чекори тихум муграта додека огрева отсекаде Сѐ од извор еден што потечува и утока една сал знае Во невиделото на темниот молк сѐ е кон сѐ затворено и сите страни на светот во една точка на копнежот се збрале на сонцето денот да му го понадат Шумата само чекорите на живинката ги познава и крилата вишно што се будат лазурот небесен го симињаат во пастелот на ведрата биднина Часот е тоа кога се живее и пее во мракот на успаните гори на високо Градите тишината ги полни со говор нов на утрото Гороцвеќе и божила му даруваат веќе на гласот со грстови што се истура во пристанот во чеканиот под гнездото на будната трепетлика

„Елегии за тебе“ од Матеја Матевски (2009)

Зората го отвораше небото и го осветлуваше селото, но таа му изгледаше поинаква од другите: му изгледаше тажна, невесела; и сонцето што се покажа, му изгледаше понакво од другпат: крваво, мрежичесто како и неговите насолзени очи; и птиците што се будеа, како да му го разбираа срцето: пееја поинаку од другпат - тажно, со стегнато грло; и луѓето што ги сретнуваа на патот, ги поздравуваа со натажен глас.

„Јанsа“ од Јован Стрезовски (1986)

Како да не допрел вресокот на Милка до неа, како да се буди од длабок сон, ги оптегнува нозете, рацете го џбарат веленцето, се чепчат за него, го поттргнуват нагоре и тие се откриваат со сиот блесок до над колената.

„Исчезнување“ од Ташко Георгиевски (1998)

Хлапец, проклет би и посеј малечка татковина на дланките со неа да си ноќеваш со неа да се будиш и на распјат со неа ќе те одведат со еден брут ќе ве заковат, хлапец, вековите крај вас на поклон ќе доаѓаат и волчиците своите малечка ќе ги доведуваат на љубов да ги учат.

„Вардар“ од Анте Поповски (1958)

Кога се будеше, ги мобилизираше сите сили коишто ѝ преостануваа за да ме погледне, да го промени изразот на усните, да го доближи до оној некогашниот, по кој секогаш се препознаваше.

„Ервехе“ од Луан Старова (2006)

Стоев со часови крај Мајка. Таа, во одредени интервали, заспиваше и се будеше.

„Ервехе“ од Луан Старова (2006)

Но беше доцна, предоцна, во далечината се будеше муграта. Новиот ден за семејството...

„Ервехе“ од Луан Старова (2006)

Гребе, сече, рие Кртот Во душата свиен, скриен, И со виеж силен, Глода, боде, рие Кртот Во крвта, во стрвта, во жилите, Се будат, заигруваат самовилите, Чиниш полноќ да е, месечина Полна, болна и пеколна, Која ги возбудува и излудува Ноќвите со зборовите, стиховите.

„Сонети“ од Михаил Ренџов (1987)

Кога им потсмекна малку жалта и болките на луѓето за загинатите, зафатија да ги прават другите редови што ги носи животот: направија неколку свадби кои поради војните, останаа не направени; потоа продолжија со редовните свадби, а почнаа да женат и мажат момчињата и девојчињата предвреме, уште млади - тукушто почнало ѓаволчето да им се буди во нив и да ги вознемирува.

„Злодобро“ од Јован Стрезовски (1990)

А Али-бег мир немал: само пожари сонувал во сонот, се будел во паника, скокал, викал, бегал.

„Злодобро“ од Јован Стрезовски (1990)

Во ателјето Делал дреме крај новата скулптура Одисеј се буди на брегот не знаејќи дека е на Итака.

„Забранета книга“ од Веле Смилевски (2011)

Тоа се будеше како отворена утроба со своите илјадници живи организми, последни живи фосили, кои како да ги поздравуваа своите спасители…

„Патот на јагулите“ од Луан Старова (2000)

А денот пак се буди надоаѓа и расте чиниш се буди воденицата и некој го истурил јазот по камењето.

„Липа“ од Матеја Матевски (1980)

Се будев заспан. Или заспивав буден. Не бев сигурен.

„Летот на Загорка Пеперутката“ од Србо Ивановски (2005)

Но во темнината во која наеднаш почнав да се будам знаев дека и најдалечното жарче светлина е знак на животот.

„Летот на Загорка Пеперутката“ од Србо Ивановски (2005)

А гласот што доаѓаше како навистина да патувал долго.

„Летот на Загорка Пеперутката“ од Србо Ивановски (2005)

Веројатно не сум на чисто и во врска со средбите и разговорите што се случуваа во некои од идните денови.

„Летот на Загорка Пеперутката“ од Србо Ивановски (2005)

12. А гаснеа ѕвездите и мртва светлина се будеше.

„Камена“ од Анте Поповски (1972)

И кај ќе капнеше – гореше земјата. И едно столетие будеше друго и друго по нив се будеше молејќи: Ах, каде си ти сега што управуваш со ѕвездите и под нив утре што ќе се поткреваш.

„Камена“ од Анте Поповски (1972)

Монашки нишан: сведоштвото на Лука Блажениот 29 „Има нишани што ги следиш од рано детство без да знаеш зошто: - се будиш предзори додека сосема не се повлекла глувата сенка на ноќта кога сѐ е разбиено на безброј дробни честички сетен ситнеж кој подоцна ќе се склопи во запрепастувачки складен и топол мозаик, во фрески по ѕидовите, по подот, на сводот и сеќаваш кревкото, кршливото порозното, обезличеното се преобразува во својата виша смисла и ти се обзнанува: ни еден слом не е алогичен!; - тукушто си пркнал уште дете, стануваш аскет и заминуваш незнајно каде само (посакуваш!) да биде тивко, молебно створено и од природата, и од човека за деноноќно бдение за созерцание, вертикално понирање на веда - од небеса до подземи за живеење со жиг и жедба на монах ни горе-ни долу повеќе таму, одошто овде

„Ерато“ од Катица Ќулавкова (2008)

Веќе не се будите во иста соба. И она што е невидливо не е исто.

„Ерато“ од Катица Ќулавкова (2008)

Се распаѓаш од Копнеж: вечна гини-вода латентна апстиненцијална криза. Скокаш до небото или само така ти се чини додека се будиш во затворено.

„Ерато“ од Катица Ќулавкова (2008)

Разбуди се, му велиш, не се буди заспиј, му велиш, не заспива полубудно, полуживо - распнато по краците на логичките схеми на контрастите зависно од глаголот ти треба начин, временска димензија просто да знаеш дали си и каде си!

„Ерато“ од Катица Ќулавкова (2008)

Стануваш рано наутро и тоа, секако, е работа под ведро небо; гледаш како сонцето изгрева и како градот се буди, а тоа воопшто не е лошо.

„Лек против меланхолија“ од Реј Бредбери (1994)

А името на ветерот беше, најочекувано – женски! - речиси секоја година, некаде околу средината на мај, навечер ми се појавува уртикарија по нозете и по рацете, страшно ме чеша и ме присилува, барем три пати, да се будам преку ноќ и да се драскам како луд, долго не успевајќи да заспијам, со нервозна топлина внатре, во телото.

„Човекот со четири часовници“ од Александар Прокопиев (2003)

Го држев во внатрешниот џеб од палтото.

„Човекот со четири часовници“ од Александар Прокопиев (2003)

За да не ве исплашиме веднаш, ќе ви кажеме дека кога Зоки Поки се буди и протега прави – ааааа-ах, кога се смее – хо-хо-хо, кога плаче – ооооолелееее, а кога некому му се подбива – у-у-уаааа!

„Зоки Поки“ од Оливера Николова (1963)

Профим избезумен викаше: помош, помош, и така со викање се будеше.

„Свето проклето“ од Јован Стрезовски (1978)

Профим викаше, се будеше, ја будеше и жена си, која сѐ повеќе, кутрата, од страв и возбуда, паѓаше во несвест. Но поминаа и соништата.

„Свето проклето“ од Јован Стрезовски (1978)

Се будеа во исто време со Бандо или наизменично.

„Свето проклето“ од Јован Стрезовски (1978)

Бре, какви ненаситници сме, велеа луѓето, го истребивме езерото; се пцуеја, се обвинуваа меѓу себе, но штом ќе чуеја дека пак бучи езерото, дека пак дува југот, скокаа од сон, се будеа и трчаа крај езерото да видат да не се повторува истото чудо.

„Свето проклето“ од Јован Стрезовски (1978)

Се будам во солзи и пот, оваа ужасно потресна слика која ја рефлектира мојава душа ја шатирав, ја исенчив и ја покрив со бело кадифе, но во полноќната тишина сѐ уште ја слушам исповетта на убиецот на моите чувства: „Се плашам од тоа што сум, од огнот чии пламен се чувствата и мислите кои водат битка во мојава душа, која гребе по ѕидовите на сопственото тело.