ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Силно го потресе судбината на козата која зборува и бара од својот господар да ја пушти да оди в планина, на слобода.

Крајно изреволтирана, спремна на кавга дури и за најмала ситница, влегувам во автобусот и замислете куриозитет - шоферот ја пуштил The Unforgiven од Metallica и тоа ја рокнал до даска.

Шабтај му даде знак на малиот и тој попрво ја пушти раката кон алвата што потоа брзо ја стутка в уста.

Не знаев каде да се упатам. Ја извадив левата рака од џебот, ја пуштив да ми ги следи нозете, па ја кренев да си ја наместам фризурата, па повторно им ја препуштив на нозете.

Неда ѝ се израдува на Митра, а Митра, кога ја виде Неда во мариовски алишта облечена, не можеше да ја пушти од прегратките.

- Мислиш дека треба да ја пуштиме? - рече дедо му.

Кога јагнето се нацица, Бојан ја пушти овцата.

Цревото оживеа штом тој ја пушти водата.

Жената ми ја пушти ногата и се исправи.

Плачовите низ селото се носеа сѐ уште и Неда црна крпа пак од главата си фрли, повтор косата ја пушти, а плачот стана толку јак, - „Малодушни земјоделци, излезете од дворов!" - им викна мајката со гнев.

Откако ја нахранив и преоблеков во чисто Ели ја пуштив да игра во дворот.

- Тето, немој да се замеруваш со тато за Ели, нема да ја пушти.

А потоа почна да не ги распознава нештата, да ги побркува – го земаше ножот за да пресече леб со него, а потоа помислуваше дека е игла и бараше од мене да ѝ донесам кошула за да ја закрпи со ножот, компирите ги редеше во шкафот за чевли, и онаа кукла – парталче со избледена крвава трага преку неа, сигурно во еден миг за неа се претвори во птица која ја пушти да одлета.

Беше август кога мајка веќе не можеше да излегува од дома.

Ја фатив за ременот околу вратот, ја извлеков надвор на балконот ѝ удрив две шлаканици по задникот и ја пуштив да избега.

Полегнал со предниот дел на ставата врз издолжениот врат на животното во страв да не падне под копита и под одмазда на голоракиот војувач.

Се сопнал а можеби и сакал така да се случи, не знаел (најпосле тој трик можел да го научи во лесновската шума од неуморниот заведувач Арсо Арнаутче), паднал повлекувајќи ја и девојката со себе.

Болката во непцето од кое му биле истерани забите со удар на беговски кундак го раздразнувала и се враќала при најмал допир, и тој ја пуштил, се обидел да ја тргне главата од нејзиното рамо и веќе не знаел ја прегрнува ли или ја бута од себе; нејзините раце, како таа да барала заштита во паѓањето, останале склопени во топла алка околу неговиот врат додека топлината на женското движење му го заплиснувала издолженото лице.

Не можел да се задржи на седло. Ја пуштил коњската грива и, кревајќи ја високо десната нога, паднал со рамо на страната на противникот.

„Ете, нема! Нема да ја пуштам! Нека вика Мја-а-а-а-у!“ - се подбиваше Златко со мачката.

Дури после можел да ја пушти стапицата да се затвори празна.

- Ќе ѝ ги исполниме и двете нејзини желби, ќе ја пуштиме на матурската забава и на екскурзијата низ Југославија.

Дали да ја пушти да отпатува сама или не.

А за крај ко ќе ја пуштиме сирената да рика, леле мајко, ќе се скапи од бегање.

Одам, а времето само се мурти, не стои на една нога. Се топори да врне. Ќе ја пушти брадата од Свети Никола.

Отец Висарион, ќе си ја пушти сенката кон мене, ќе ме покрие ко облак неговата сенка и потоа ќе ги чујам и неговите чекори од квачка.

Значи ти им свириш на србомани, му вели на старшијата, не, господине, велиме ние, дали тој бил за господин, ама велиме, правиме лице, а старшијата зина, држејќи ја прегрната гајдата, не му текнува да ја пушти, 204

Едно време грофнува топот. Кога им се намести убаво, му ја пуштија гранатата.

сите почнавме први, вели Силе Плевнеш и едната рака си ја потклава под главата, си прави визглавје, сака да спие, и така ќе се умира, вели, барем наспијан да умрам, далечен е патот до небото, треба одморена да ја пуштиш душата, а јас ништо не сакам, вели Стеван Докуз, само да се најадам, до гуша да се наѕидам и пак почнува да цимолка и да си ги голта солзите, искрен е Стеван Докуз и во плачењето и во јадењето, никогаш не му било доста јадењето, ламја е Стеван Докуз, машина, чапја, коза пропрсната, е што да правам кога мислата само на тоа ме тера, вели, ќе се сетам на шумата наша и пред секое заспивање си мислам колку би било добро и шумата да се јаде, да можеш ко коза да ѝ влезеш, од Зајгазица, или од Чучка, или од уште подолу, од Задмартинец и да фатиш да си кубиш, да си брстиш, со ред, стрижи, кастри, наполни го мевот, напиј се вода и легни си под некоја најширока бука што ќе те павка и ќе те брани од мувите и од сонцето, а кога ќе огладнеш пак стани, и пак брсти, стрижи, мели ко гасеница, 120

Поглед-Поглед, капка солза, снесе обично бело јајце. Уште едно, уште две... Ја пуштив. Не може да оди, преполна е.

А Полнета кокошка со компири и сос слета под мојот прозорец. Дали да ја изедам?

По недолго двоумење, долгманот ја пушти гранката за која се фати.

Во оваа страшна ноќ тој ми беше избавител.

По некое време мачката полека ја пушти едната нога, па другата и почна кроце и претпазливо да чекори напред кон кучето гледајќи право во неговите очи и затегнувајќи го одвреме навреме телото како лак од стрела спремна во секој момент да скокне на кучето ако се обиде да ја зграпчи.

Мора за сето време да знае дека таа е тука, но не смее, сѐ додека не стане потребно, никогаш да ја пушти да му се појави во свеста во која било форма на која би можело да ѝ се даде име.

Но бидејќи онака, осветлена од сонцето, и подзамижана, и целата блескотна, ги оставив веслата и, што ми стана, ја пуштив раката кон нејзиниот фустан.

Тој ме гледа со подозривост, а сепак, ми се чини, само кога би ја пуштила раката, тој веднаш својата глава би ја ставил во неа.

Шефот беше во недоумица дали жената е во толкава криза за да не ја пушти во авионот и индиректно се обиде тоа да го разбере од Хелвиг.

Ја стега и не ја пушта ни на попатните станици каде што автобусот запира за одмор, а не ја пушти ни кога стигнаа во Скопје, ни кога врвеа по улиците, ни кога дојдоа во интернатот; ја држеше и во канцеларијата на управникот на интернатот каде што татко му го внесе да го пријави.

Се вртеа тој и жена му околу неа и не знаеја што да ѝ прават; ѝ бараа стршлен во кожата, не ѝ најдоа; ѝ бараа трн во нозете, рана некоја, но не ѝ најдоа; ѝ даваа вода, да пие, ѝ даваа да јаде, но таа само рикаше; ја измолзија за да ѝ го олеснат млекото во вимето, но таа и понатаму рикаше; ја одврзаа од јаслите, ја извадија од кералот, ја пуштија да шета низ дворот, низ бавчите, но таа никако да се смири: рикаше ли рикаше.

Само кога ја виде Влаинката Роса како заминува со своите пет чупиња, по чупињата петте гуски кои деновите ги поминуваа во дупките кај туланата, а зад гуските високото ковчесто старче што размавтуваше со рацете како со мотовила, и самата се расколеба и следното утро се најде крај самиот вагон, всушност, луѓето се растргнаа и ја пуштија до вагонот да може да си зборува со старецот.

Така, најдов во џебот некоја залутана дводенарка (меѓу другото, добиваш три песни за два денара), ја пуштив монетата во џубоксот, и притиснав три сосема случајни комбинации: B-1, C-3 и B-10.

Не може да ја држи, не може да ја пушти. И почна да ја гали како мало дете по косата, по образите, по вратот.

На сите нејзини воздишки и каења ѝ даваше кураж и ѝ ветуваше дека и таа нејзина мала Неда ќе ја пушти на училиште.

Дури таа вака си мечтаеше, раката ѝ врвеше по главчето горедолу, а наеднаш рачето на чупето го подигна гушалчето, ја пушти дојката и нежно, нежно го растегна малото устенце, гледајќи ја мајка си право во очи; пушти едно „гуу, гу, a? а?“ и почна да ја врти главата пак таму ваму: да ја лапне дојката.

„Таму...“ гласот и трепереше. „Таму има некого.“ Германецот ја пушти и се сврте.

Ја пушти златната пара на градите од девојчето што лежеше мирно на рацете од мајката.

Знаеш кога да си ја пуштиш а кога да си ја прибереш насмевката. Кога да си ја затнеш а кога да си ја одзатнеш муцката. Да знаеш само колку ти завидувам поради тоа“.

„Ајде, Рајно“, и велам јас, „изброј до три и сврти се кон мене. Погледни ме.

Само на една грозна чапја не ѝ ја сврте шијата како на другите, туку ја пушти назад ставајќи ѝ прстен на ногата на кој напиша: „Почитувани цареви и кралеви, не пуштајте ги овие птици ваму каде што не им е местото, зашто ќе ја доживеат судбината како што ја доживееја вашите војски...“

Рибата ја држам, не помислувам да ја пуштам.

Се сетив дека татко ми забранува да ја удирам зашто е помала од мене цели пет години и зашто сум силен, па би можел не сакајќи да ја повредам, и, токму кога сакав да ја пуштам, таа срипа и со нога ги растури сите фигури од шаховската табла.

Тогаш и Србин ја пушти копачката за која што се држеше и се залета надолу.

И тогаш јас ѝ ја пуштив раката одзади, ја запрегнав и се стори што се стори, господи прости ми.

И тогаш татко му ја пуштил раката на деда.

Рикна тој, се окати: ја пушти тетка и ме подбра мене.

Ја пуштив чешмата и, од рака се напив.

Му врви, а не може да ја пушти, да ја доиспушти.

Ме облекоа во долг фустан и ми ја пуштија косата вака: на двете рамења да ми паѓа.

Не знам како ја пуштиле дури ваму, но нас добро ни дојде.

Првиот знак за тоа беше пораката која му ја пуштив на Стомачето.

А ако се случеше да фати риба, ќе ја откачеше од јадицата, ќе ја погалеше по блескавите мазни крлушки и ќе ја пуштеше зборувајќи ѝ: - Пливај си слободно, рипке!