ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Работил човекот, печалил, ќе крка зелници — одговараа други од друштвото што одеше горе со добиците по дрва или си идеше од дрва.

Турски офицер на 1.000 души аскер биро — јуначе (Ајде, биро бе — ајде јуначе бре) бити-вајда — се стори, беше работа благота — млечни производи: сирење, маст, урда бобовица — прат ргав качење бојов — еден дел од везот на женска кошула на долниот крај одѕади болка — Во овој случај жената Стојова не ја бива за ништо бонгур — крупно мелена пченица место ориз бош — јалов брези магарици — во см. видни, утледни, во нив секој ќе се загледа бришалче — шамивче за нос букаре — дрвен сад за вода буле — кравајче, малечко лепче бутурисан — поттурнат, прекаран вапцима — бојадисано предено варија — специјален турски жандарм што ги брка арамиите веда — вештица везотница — везана кошула, саѓија велјо — големо велја среда — среда пред Велигден верушки — вериги. синџир на кој се обесуваат котлите да се топли нешто на нив виа — 1) овие; 2) брза (Имам виа работа — имам брза работа) вијам по дирата — ќе му ја барам дирата, трагата со жал; ама нема да му ја најдам вит — неповрат, далеку, неизмерно далеку владичката — за секое венчање зетот плаќаше во турско време 1/2 лира за владика влачи — овде: си го чука умот ваа — оваа вов'чам — ќе се ослободам, овештам воденик — штица на која се клаваат садовите со вода, букарот, ѓумот и бардаците вој — овој волеса — бива (не те волеса за ништо — не те бива за ништо) вра — врав, снопје насадени на гумно за вршење вратика — горска миризлива трева врзана коска — зрела особа, на време вурдук — цигански шалвари вутно — предено за унечки-фути вутче — уничка, престилка гаглак — слабуњаво дете, рахитично галати — псуе галиба — ама, ете, тукуречи голтарачка —гола, сиромашка грабенко — детско или старска боравена кошула, не алова, црвена гребнарка — направа за влачење каде се клаваат гребните грепка — брнка од дојка грниче — шамивче за на грло, на гуша грувам — ќе работиш што си се нафатил иако не ти е пријатно гушале — шамивче за на гуша да ги закрива градите оти кошулите на Мариовките се многу отворени и без петлици давија — тужба далак — болест (далак) дамка — жиг по дрва или стока дартма — крпа за лице бришење даше — јагне домашно кое обично девојчињата го пасат летно време двајстипет — кове од тенеќија од 25 драма декика — минута декцан — мил, добро му дошло што е дошло декшава — согласен, пристанува дели — нешто се разликува од другите дерт — болест по децата дечуманец — дечиште дизг (ск) — специјален тас во црквите на кој се собираат пари дип — сосма, веќе диќел — железна алатка со два рога за копање лозја, градини доде — даде, цеце (сестричке) дојница — овца на која јагнето ѝ е умрено докца — дотера (што те докца — што те натера да го направиш тоа) дореда — идниот пат дос — другарики достур — достаточно, доволно драк — долго танко дрво за сушење алишта (прат) дркул — старец дробни работи — утробата. цревата, дробовите и срцето од заклано животно дуда — име на девојче додека не е крстено дупкар — човек што наоѓа што бара душогубие — злочин со убиство ѓрпам — шетам, трапам без цел ѓувезно — темноцрвена боја (предено, каделка) ега — де, а де едноногиот — ѓаволот елбете — сигурно, наравно ешта — апетит, волја земник — визба зерем — значи зилјатарка — завидливка злов — лут, опасен, лош ѕверам — гледам во некого или во нешто со алчност со пари на синџир или подврска ѕидиница — урната куќа од која стојат само ѕрнѕурки — накип ѕрцки — очи изведит — строен, висок извреснам — искочувам.

За умрените се дава на живи разни предмети и продукти да им се најде на тој век сереј — волната кога ќе се попари пушта жолта течност која се зика „сереј“ симсиле — род, потекло синдилија — кременисување од високо, паѓање, несреќен случај синдрак — синко (аугментатив од син) синија — софра, трпеза сињелко — господ кој се наоѓа на синото небо скипне — догорува оганот, скипнува сонцето, животот на човек кога умира скисна — ми се досади скопец — женски накит од сребро или бакар подресен со пари или трепки скорнам — разбудувам, дигам некого од место скубам — пасам трева слеа се — се стопи како восокот што се топи слог — нива слог сповојница — веселба по повод на новородено дете српјановец — рид над селото Витолишта сртам — висам, се врткам околу тебе срчка — види срдешница срџба — лутина ставам — се сретнав со тебе се ставив со некого, 2) Станувам од место старавински — од село Старавина стегната рака — скржав, стипца, циција стигна — роди, се породи жена стопанот — мажот, сопругот страк — парче борина странам (дрва) — редам дрва или друго нешто за товарење на добиток стрелушам — се потплашувам струнено — тканина или плетена врвца од козина суварија — турски жандар, коњаник сугарен —доцна, поназад.

Јас знам дека тајната на сетилната дразба и опипувањето на некое тело и градењето на некое тело од дрво или камен - се потполно исти.

Кога пишуваше, ги потргаше ракавите...

А по секое качување на дрва или јаглен од визбата, редовно го четкаше.

Потоа тој внимателно се задржа и на заемките на турцизмите кои сѐ уште се употребуваа и кај христијанското и кај муслиманското население на Балканот, како што се: ѓум, ѓумче (од турски gm); матара, чутура (арапски matara); кофа, кова (од турски kova); шише, стаклен сад за вода и разни други течности (од турски şişe); ќуп, земјен сад за вода, масло, туршија, пекмез и друго (од арапски kr); филџан (за кафе, млеко или чај), (од арапски filcan); казан (од турски kazan), аван, сад за толчење од камен, дрво или метал, се употребува и за тутун (од турски avan); ѓевѓир, цедилка (од персиски kevgir); тенџере, сад за готвење со капак (од турски tencere); тава, земјен сад во кој се вари или пече јадењето во фурна или под сач.

Камилски посебно го задржа своето внимание на турската заемка чинија (танир, пајнца), со потекло од персиски çini, откривајќи дека со ова име на Балканот долго време се нарекувал и самиот порцелан (најпрефинетиот вид на керамиката, т.н. бело злато). Зошто? се прашуваше Камилски.

Парче дрво или метал, рачно изработена палка, шуплива во средината, во таа дупка со години околу 22 милиони Југословени ги туткале своите ливчиња - честитки за неговиот роденден - симболично пренесувајќи ја палката од рака во рака како залог за братството и единството.

Познато е дека Ескимите, немајќи дрво или карпа од каде би ја разгледале околината, најлесниот ловец го фрлаат угоре со помош на затегната кожа, слична на онаа со која пожарникарите ловат скокачи од запалени згради ...“

Селаните чекаа на ред испоседнати под сенката на дрвјата или се сменуваа држејќи му го коњот за оглавот за да пасе или да се напие вода на езерото.

(„Сакаш само да ме искористиш“, му напиша Мица на Марка, а Марко ѝ одговори: „Војник на Југословенската армија не лаже!“) и неколку пати дури и се помилуваа во мракот, под сенката на некое дрво или зад аголот на некоја куќа после што на Едо како да му остана во дланката цицето на неговата Мица какво што одвај заврзано, тврдо и горешто, успеа да го здобави на голо.

Бојан се наведна и ја фати за задната нога. Како да фати дрво или камен.

Откако ги испроба сите птици, и оние што живееја во неговата куќа, и оние што правеа седела по дрвјата или во шеварот и трските, започна да јаде и секакви други тишки што природата ги даваше: полжави, ежови, желки, жаби, лисици, гуштери, полски глувци, гушерици, змии.

Многумина од бегалците се прекрстуваат кога стигнуваат на банкината оти Господ е голем и милозлив нема да ги остави без некој динар без некои нарамник дрва или без некоја вреќа јаглен оти по цел ден можеше или да се растовара или да се товара или да се мери или да се прередува покрај колосекот.

Ги гледавме како кружеа над боиштето. Ранетите се прибираа под дрвјата или се криеја во земјанките.

Тешко беше да се погоди дали дрвото или другарката Оливера беше понесреќна.

А Американците се сторија три да му судат на хакерот од Лондон Кој еднаш им беше напишал во компјутерскиот систем Дека американската надворешна политика Е слична на државно спонзорираниот тероризам Многу му беа бесни Американците на хакерот од Лондон Оти знаеја дека тој повеќе ги изрезили Од пијаните офицери кои некогаш ќе задоцнеа со симнувањето на гаќите При празнењето на бешиката и на дебелото црево Ние коалите слатко си се потсмевнувавме Оти на дело се покажа пред очите на цел свет Дека ако сме дембели не сме барем мочковци и серковци И дека тие работи си ги вршиме на раат Откако ќе сониме дека сме качени многу високо на дрвото Или ќе се видиме во огледало со венец на глава А што е најважно кога одиме по нужда Со саати читаме стари весници и секси ревии.

Понекогаш на луѓето им изгледаше како да е зелен; го загледуваа да видат од кај му иде бојата: од тревата и зелените крошни на дрвјата или тој така доаѓаше обоен; некогаш им изгледаше темен, црн, особено кога слегуваше од брегот врвејќи преку дувалото.

И пак силно биење на срцето при отворање на весникот, при барање на резултатите, и пак одново стегнување на срцето, пожолтување, кинење на лозот, фрлање на весникот и потпирање на некое дрво или ѕид малку да се совземе, успокои.