Не знаеше и не се бореше да за не сонува ли или повторно доживува или сега за прв пат влегува во оној настан што можеби еднаш го дожевеал само како мисла, како колебливост, како туѓ настан, што расне во ассоцијации на сетилата-од линија или звук или мирис, или се заедно, и стои како недогледен пламенен столб збуцан во темнината. Како вжарен нож.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Поновите истражувања, засновани на современиот научен пристап на личноста, во многу што успеаја да го тргнат велот на тајната од творештвото, но и понатаму го поддржуваат ставот дека творештвото, првенствено уметничкото, во суштина е абнормална состојба, бидејќи во моментите на интензивно вдахновение ги има сите карактеристики на присилно невротично дејство, кога творецот чувствува дека извесни идеи му се наметнуваат со некоја натприродна сила така што делото не е сосема негово туку и на некоја мистична сила која му го диктира стихот (Блејк), мелодијата (Моцарт), линијата или обликот (Микеланџело), коишто треба да се извлечат од дотогаш неорганизираната материја и да им се даде форма.
„МАРГИНА бр. 8-9“
(1994)
Како некој Невидлив да му ја влече раката, како некој да го усмерува, да му наложува како и од каков агол да ја повлече линијата или да ја распореди бојата.
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)
Во крајна линија сите во секретаријатот имаа дојдено по роднинско – пријателска линија или по препорака на некој висок политички функционер или офицер во гардата.
„Браќата на Александар“
од Константин Петровски
(2013)