ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

И тој почна да му го расправа на Милета оној настан од есеноска, со затворот.

90. За да се увериме во тоа дали моиве заклучоци за резултатите од востанието се правилни или пак приговорите на моите противници се правилни, ќе треба да се разгледаат тие настани од најновата историја на Македонија во кои најсилно се пројави националното самосознание, а имено, ќе треба да се разгледа: преродбата на Македонците, настаните што послужија како причина да се разбуди народниот дух на Македонците, какви размери и каков правец зеде тоа разбудување?

Ако ги погледнеме настаните од последната руско-турска војна досега ќе видиме оти секоја арнотија од Бугарија за Македонците не е ништо, освен една компензација за глупостите што ги има направено Бугарија по нашето прашање.

Смешната желба „да се биде правилно сфатен и одобрен“ почесто се изразува во младоста, кога животните пријатели се чинат далеку или не ги ни бараме поради привремената семејна идила којашто ги диктира приватните настани од гледиште на својата ефикасност.

Таа пролет се обидуваше да нѐ развесели како и сите други, но многу нешта пречеа… Пречеа сите страотни настани од летото што помина…

20 Сосема аргументирано може да се истакне дека настаните од 25 до 27 март биле дело на британската разузнавачка служба.

21 Со демонстрациите и со воениот удар од 27 март, предводен од генералот Душан Симовиќ, бил отфрлен договорот за пристапување кон Тројниот пакт.

Што можел да стори Онисифор Проказник - да побара од непознатите осуммина да се тргнат од патот за да помине дружината со двоколките или да заповеда веднаш да се пука?

- Дојдени сме како пријатели но можеме и да ги запознаеме вашите закони.

Во далечина се лелеел предаприлски воздух и можел да биде река на стопена срма, тек на проѕирни настани од волшебна приказна од која во душите ѕвонат танки жици на тага по нешто што било и што не ќе се повтори веќе.

За делче од миг низ неговото сеќавање поминал настан од неговото најрано детство: неугледна старица од некое планинско село дошла на еден Велигден во полна црква и со голем крст во рацете го надвикала свечено облечениот поп барајќи од набожниците да појдат по неа во доброволна смрт.

- Од такви, историски причини, ние и овде, кај Иле Битолчанчето одржуваме сеќидневни расправи за несреќните настани од минатото - се јави најсетне Овчарот и почна да изведува некаква пантомима, нешто како обраќање кон толпата што само тој ја гледаше, а Мајката и Чауле најпрвин се смееја, потоа одобруваа, и најсетне ракоплескаа.

- Разбра? - праша некого Чауле. – Сите настани можат да се сфатат кога постои желба да им се пријде на работите со чесни намери - заклучи со добродушна насмевка тој.

Освен тоа, Хичкок го користи старото правило, познато уште на Ајсхил во „Орестија“ дека најгрозните дејствија се случуваат покрај одарот: крајот на настаните од таа секвенца е хотелската соба во која љубезно разговараат Елза и госпоѓа Кејпор, од терасата Ашенден со двоглед ги забележува случките на брегот; секојдневниот животен ритам се дроби врз подлогата на нашето знаење дека во тој момент на друго место, насекаде се случуваат напнати и страшни настани што непосредно се однесуваат на соговорниците, непријатноста, нелагодноста се продлабочува со страшната „лоша вест“.

Тешко ми беше, но својата вина ја признав дури десетина години подоцна, кога веќе не дозволував да бидам тепан и кога на случката можеше да се гледа само како на еден безначаен, смешен настан од детството.

Настаните од стварноста и од нивната фантазмагорија се судираат и се кршат едни со други, а тие се обидуваат да ја докажат својата не-стварност: еден работник во поштата е уверен дека ќерка му не патува да се сретне со вереникот во соседниот град, туку засекогаш заминува на некој далечен остров; една кројачка го фрла тукушто прочитаното писмо на сестра си, во кое таа ѝ кажува дека сака да ја види, а оваа жена е уверена дека сестра ѝ ѝ соопштува дека татко им, кој умрел многу години пред тоа, наскоро ќе ја посети; еден студент, додека гледа во книгата пред себе, во мислите ги превртува животните стории на своите колеги и професорите – настани кои тие никогаш не би ни помислиле дека некогаш би можеле да им се случат.

Има луѓе кое своето Јас потполно го заменуваат со некое друго Јас.

Но Чанга не можеше да го сврти текот на настаните од сказната.

„Настанот од приказнава се случил пред пет векови. Во Илјада и не знам која година.

Никогаш Мајка не ни зборувала толку многу и за толку значајни настани од историјата на семејството. Ние сега си се чувствувавме позначајни.