Колокации | Дигитален речник на македонскиот јазик

Хм, си велам, Достоевски е Достоевски иако една група мажи и жени, едни никакви луѓе, со даириња, со тапани, со бовчи, парталави, грди, кои очигледно лажат, крадат и убиваат без око да им трепне, јурат низ неговата куќа и ограбуваат сѐ што ќе стасаат.

„Балканска книга на умрените“ од Мето Јовановски (1992)

Им правиш каубојска скала на очите да наберат малку сонце (замижано).

„Зошто мене ваков џигер“ од Јовица Ивановски (1994)

Налутен како рис прв дотрча кај војводите и уште од педесет метра почна да вика и псуе: — Ами вака ли, море коркари, ќе го падеме Турчинот, слепци да водите што го зедоте на душа народот, аир да не сторите во очите да рече господ златен!

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

Па се обрна кон селаните и четниците што останаа крај војводите. — И гледате?

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

Бахтијар ја осети сериозната положба и нареди можеби десетти јуриш, а порача и појачање од Маково каде еден бимбашија остана со илјада души аскер. Не малку се испрепали аскерот од западната страна на чуката и не малку се изненади Бехтијар кога околу пладнина почнаа од наспоред, од исто така високата чука „Гарван“, да грмат в грб на аскерот десетина манлихери.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

Го погоди куршум преку носната 'рскавица и му излезе под десната веѓа, та можеше со левото око да ја види својата зеница од десното.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

Па ударал нож си остриј в земља иле' на даски, па извиквал с глас си страшен: „Брго ти, ѓаурко, наточи ми вино ројно и љутица врела, чаши стродрамници, ја да пијам, да се'опијам, с тебе ја да легнам, да прегрнам рамна става, очи да целувам, не две ношти, не три ношти, твои црни вежди...“ ***

„Крвава кошула“ од Рајко Жинзифов (1870)

Крај огинот останаа само Аргир и Веле. Обземени од своите мисли, тие и двајцата долго стоеја загледани пред себеси, без да проговорат или да кренат очи да се погледнат.

„Бојана и прстенот“ од Иван Точко (1959)

Салатата беше аранжирана како во ресторан - ситно сечкан кромид одоздола, купче зелени маслинки одозгора и тркалца лимон наоколу - окото да ти се засити пред јазикот да ти протече.

„Синовски татковци“ од Димитар Солев (2006)

Таа го турна не со рацете ами со очите да седне, па седна и самата спроти него, прекрстувајќи ги долгите нозе и исполнувајќи го седиштето на столот, како и без него да била со ниет тоа да го направи.

„Синовски татковци“ од Димитар Солев (2006)

Таа ноќ Џивџик беше тажен. Не можеше ни око да склопи.

„Било едно дете“ од Глигор Поповски (1959)

Влегов и застанав пред ѓаволот, со негови очи да видам, да го исчитам словото на книгата. А и вие, бедни и благоутробни, ќе видите што видов.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Но за тоа подоцна, оти времето не е стигнато, о возљубени; а јас сум познат по тоа дека уживам да сочинувам слова секакви и да си измислувам свои истории што воопшто и не се случиле, ама да изгледаат така како пред очи да ви се; и знам сказанија да преподавам така, со прекини; по малку да ви давам да вкусувате од собитието, од слаткиот мед на историите, како на изжеднет вода што се дава во пустина, капка по капка, за да не го усмрти заситувањето на жедта, на потребата.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

„Утре ќе го натерам логотетот да застане со ѓаволот, пред него да стои, со негови очи да види, да узнае дека под словото друго слово има, под буквите видливи – други, скриени, под душата на словото друга душа е настанета!“

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Раздвижен круг од вода, бран кој успешно ја криеше својата тајност, претворајќи се во тврда, или гасовита форма, преоѓајќи лесно и брзо од еден во друг вид, пред да може човечкото око да ја регистрира таа промена, која, пак, во зависност од притисокот и температурата на воздухот се трансформираше во дел од секундата.

„Мудрецот“ од Радојка Трајанова (2008)

Кога наутро се миела, ги затворала очите да не би, случајно, да се огледа во некоја капка, во некое вирче, во некое браздиче.

„Захариј и други раскази“ од Михаил Ренџов (2004)

Тие раководци ги прават сите усилби да ги покажат мотивите и самото движење како што им се сака ним; ама работата е оти не само ние, ами и другите имаат разум и очи да видат и да разберат како е вистината.

„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)

Но борбата со пропагандите во Македонија не е чекор назад, туку напред, зашто и тука имаме работа со борба за слобода, со борба со мрачните сили што не ѝ дозволуваат на нашата татковина сама со свои очи да ги гледа своите интереси, ами ѝ наврзуваат очила што ја замрачуваат вистината и ѝ придаваат бугарска, српска и грчка боја.

„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)

Ете, успивањето може да биде со фатален крај. Затоа најдобро е очите да се држат отворени.

„Календар за годините што поминале“ од Трајче Кацаров (2012)

Со сила на божја казна врз тилот на чудото паднал тежок каменен чекан.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Јаничарите, веќе исплашени од султановата закана, се сетиле да ги соберат од Кукулино и од другите соседни села сите машки деца од четири до четиринаесет години - доколку ајдутот Парамон не им се предаде или селаните не ја донесат на тепсија неговата глава, тие ќе ги исколат децата и ќе ги обесат нивните главчиња на скопските дрвја, јаболка со мртви очи да се.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Султанот најпрвин ги прекорувал и им ги зел имотите, шадрваните, коњите и жените, потоа објавил, доколку не му ја донесат главата на ајдутот, ќе ги испообеси на железни куки или ќе ги испофрла во јами со исправени дренови колови.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

- Не можеш да се омажиш за оној стар и исушен жабок. Не давам, разбираш, не давам.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

- Кој си ти и кој ти ги видел очите да те праша за кого јас ќе се мажам?

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Пред да пробие од пукнатата черупка со крвца и бела глекавост, пред едното око да се покрие со сив и лилав мраз, подивениот се извиткал со крик.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Тој ме чу, дојде и ме сметна. Ми ги затвори очите да не гледам и ме изнесе од дворот.

„Црнила“ од Коле Чашуле (1960)

Да го видиш, окото да ти заигра!

„Антица“ од Ристо Крле (1940)

Му се приближуваше со оние свои огромни скокови, од чии што удари потреперуваше, протатнувајќи, сета земја, и Змејко сега можеше со свои очи да види како оние негови завиорени в страна огромни заби ги делнуваат како завиорени сабји доста дебелите стебленки на дрвјата, што му стоеја на патот.

„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)

Знаеше дека можеш да си сигурен во некого дека е кукавица, но дека е многу незгодно набргу со свои очи да го видиш; а и тој да е свесен за тоа.

„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)

А свршеницата не се огласува на неговото довикување зашто тој е во темнината, а таа е таму откаде што блика светлината, нема да дојде, а тој нема очи да ја види... останува само во неговата душа...

„Пустина“ од Ѓорѓи Абаџиев (1961)

Тој е оженет и сè уште среќен со неа, ама не може ни око да склопи од копнеж по тебе.

„И ѓаволот чита пРада“ од Рада Петрушева (2013)

Само нијанса, а тоа ти е како една стотинка во резултатот 100 м со препони - мажи, или една лажица млеко повеќе во смесата за палачинки, но таа „разлика“ ја чувствуваат врвните експерти-мајки, исто како што белината на долната облека можат со своето остро око да ја стават во категорија А1, А2, А3... мислиш, на забар си, па ти одредува боја на коронка.

„И ѓаволот чита пРада“ од Рада Петрушева (2013)

И машко и женско, и мало и големо, и христијанско и турско, христијаните крстејќи се и во истото време изговарајќи Господ да го дочува во живот Лазора, а Турците, на чело со Тахир бег Јаузоски, кој и заборави да го прошетува Мурата, Ај анасана, ај џган, уште од раното се купчат на портите, на срецело пред дуќаните Акиноски и на чешмата, на бунарите, во дворот и на чардакот Акиноски и само за тоа зборуваат: минатата сабота токму во време пладнина, нивните мажи, главите на сојовите, се нашле таму во Прилеп, на Али Чаир, за со свои очи да се уверат во силата Лазорова, и за потоа со свои очи да го видат нештото кое тука, на лице место и пред сета насобрана народија, ќе му го прекинеш животот на човекот, а кое не го стори тоа, не го однесе на оној свет, само затоа што е Лазор голем и силен како никој друг на земјава, па ножот и куршумите, кога влегле во месото негово удриле на коските и тука се запреле.

„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)

И само затоа што речиси во истиот час, веднаш штом го пренесле кај делениците Акиноски, Јосиф Акиноски, со усвитен нож му направил операција, му ги извадил куршумите.

„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)

Ете, луѓе, работата што ја свршија Хаџи Ташку и дружината, ние му ја претставивме на небето, по тоа сѐ тики има очи да види и ум да пресуди, вели Максим Акиноски кога го завршуваа обредот и затварајќи ја книгата и гнетејќи ја потоа в пазува под мишки.

„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)

Има посебен респект кон патронот на институтцијата, императорот Јустинијан кој што без око да му трепни се оженил со бивша ченгија.

„Филтер Југославија“ од Константин Петровски (2008)

Ако не ме послушаш, аир од очите да не видиш.

„Кловнови и луѓе“ од Славко Јаневски (1956)

Јас само ја потргнувам шамијата над челото, барем очите да ги скријам, да не ги гледам луѓето.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

Ах, што не можат очиве да ми го видата!...

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

Така ќе ја залажев болеста, вели, ќе ѝ ги затворев очите да не може никого да види, никому да му се доближи.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

Другиот беше упорен. – Токму зашто не сум лековерен, сакам со свои очи да го видам исчезнувањето и воскреснувањето на розата.

„Црни овци“ од Катица Ќулавкова (2012)

Парацелзус се исправи на нозе. – А каде сме, ако не таму?

„Црни овци“ од Катица Ќулавкова (2012)

Требаше само со едно око да се види и рацете бргу-бргу да ги ставите во џебовите.

„Големата вода“ од Живко Чинго (1984)

Не можеше очите да ги тргни од тебе!“

„Белиот јоргован“ од Хајди Елзесер (2012)

4. ДАЈ МИ, БОЖЕ, ОЧИ ДА ЈА ГЛЕДАМ - и сите ѕвезди тоа боже зеници да ти ги всади нели е таа како сонце заслепен ќе си везден, а огнот љубовен, ко месец, ќе ти ноќева во гради...

„Куршуми низ времето“ од Љупчо Стојменски (1976)

1. КОГА МЛАДИТЕ СЕ ВЕСЕЛАТ, СТАРИТЕ СЕ СРДАТ - не затоа дека таквите веселби ги плашат, ами дека во тој ритам не смогнуваат да мрдат без коска да исчанчат ил' око да вџашат ...

„Куршуми низ времето“ од Љупчо Стојменски (1976)

Не бидува очи в очи да се погледнат - пред родителите и стројниците да се дозборат.

„Молика пелистерска“ од Бистрица Миркуловска (2014)

IV Во ова царство на мажи и без царови Да му се поклонуваат сите на ножот В раце што го стегаат овие црни беласици И кории; Со него сите очи да им се извадат; Во онаа провалија долу И телата со него да им ги избодат - На опинчарите на рибарите на брсјаците Да остане ова царство пусто И само камен Црн гол камен да се народи Името под себе да ни го чува Внуците да ни ги откопаат Со нив и ние да векуваме.

„Вардар“ од Анте Поповски (1958)

ЈОРДАН: Ветер е тоа, не е мерак! Има очи да види и разум да мисли.

„Печалбари“ од Антон Панов (1936)

Предената се исушија и уште другиот ден Доста ги свитка од мотаници во клопчиња и ги остави во земникот додека да ја приготви основата. Да беше кабил око да не затвори, само што побргу да го кладе разбојот.

„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)

Да ја види човек, пак да ја види. Око да не одврати од неа од убавина!

„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)

Се вртка, се шутка дури не му направи Ристе ишарет со очите да му ја извади шамијата од уста. Тоа го направи без мака.

„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)

— Е, земи де, ако ти држи? Крчето попово ми a даде да та а донеса! — рече Тода и ѝ се втренчи во очите да види какво дејство ќе направи оваа нејзина постапка.

„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)

И пак ги затвори очите да собере уште малку сили за да може да проговори или и да се дигне од местото.

„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)

Од прагот на училиштето та дури до излегување не креваше очи да погледа ни лево ни десно.

„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)

Ќе исчезне, и тој ќе ги отвори ширум очите да го види животот.

„Две Марии“ од Славко Јаневски (1956)

Откога го доказа сето сторение негово, Силјан им се молил за и тие да му кажат од кај го познаваат и од кај го виделе, што му ги кажувале грешките како со очи да му ги гледале.

„Силјан штркот“ од Марко Цепенков (1900)

Јас дете од мајка родено заколувам без око да ми трепне.

„Луман арамијата“ од Мето Јовановски (1954)

- Но што? – почна да размислува Лидија, па дури почна и очите да ги превртува од тоа силно размислување.

„Зоки Поки“ од Оливера Николова (1963)

А ни окото да му трепне.

„Жената на белогардеецот“ од Србо Ивановски (2001)

Замисли си, ми вели, без око да му трепне: „А што имаш ти против Иван Степанович!

„Жената на белогардеецот“ од Србо Ивановски (2001)

Ноќва е ваза длабока без сон каде ’рти цвеќето на немирот И јас немам раце да ја скршам на белото кладенче на денот Немам очи да ја ослепам со жолтите плодој на чекањето Имам само една добра песна што го кроти просторот непроспиен Песна добра како кроток кавал што го чува стадото на надите

„Дождови“ од Матеја Матевски (1956)

И твојата земја убава со друго име пред тебе да ја крсти, прекрстуе, коските свети народни паднати за слободата, од гробот да ги скорива, по сокак да ги разфрла, и со нив да се подбива, а ти да гледаш со очи да гледаш и да црвееш и нити збор да не можеш да кажеш, да му одвратиш.

„Робии“ од Венко Марковски (1942)

Ѓаволи, ѓаволи на ниски коњи крилати. Голи жили пресечени, гнојни струпки нелечени, триста тајни неречени. Гради да скинеш, очи да избиеш.

„Одбрани драми“ од Горан Стефановски (2008)

Беличот му пријде потсмешливо и бргу, ни окото да не му трепне, ја откорна пијавицата од ногата на другарот и ја зафрли далеку.

„Бегалци“ од Јован Бошковски (1949)

Без око да му трепне (ни на клепките нема трепки) Митра е дома кај да биде на друго место!

„Црна билка“ од Ташко Георгиевски (2006)

Полицајците нѐ гледаат, а ни око да им трепне, ни веѓа да им се крене.