ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

И на крај, мора да го нотираме фактот дека овој случај е и пример за несолидарноста и неединството на работниците во борбата за своите права – бидејќи, обесхрабрувачки делува податокот дека скоро сите членови на ИО на синдикатот кај работодавачот, за време на дисциплинската постапка која се водеше против Марковски, дадоа изјави пред директорот насочени против својот колега и претседател!?

На почетокот негова, како и на на останатите негови колеги кои беа во иста положба, беше идејата да се покрене тужба преку правната служба на матичната синдикална организација на „Филком“, но оваа идеја подоцна се изјалови.

Тажен е податокот дека, ретко кој од денешните наши судии посветува внимание на „потчинетоста која ѕирка зад фасадата на наводната договорна еднаквост“ (Пол Дејвис) – оти купувачот и продавачот вообичаено, барем во економска смисла, се еднакви, ама работникот и работодавачот не се.

Но, исто така, ова е и пример за тоа како работодавачите, и по добиена пресуда, продолжуваат да го кршат законот.

Исто така, сметаме дека конечно се созреани условите, сосем легитимно, да се постави прашањето за потребата од преиспитување на уставниот концепт на траен мандат на судиите, со сите негови позитивни и негативни аспекти – којшто кај нас се покажа како комплетно промашување, бидејќи наместо да стимулира независност и објективност на судиите, тој се извитопери во концепт кој поттикнува пасивност и незаинтересираност на судската фела за реалните проблеми на луѓето.

Интересен е податокот дека пред да се одлучи да иницира судска постапката тој, заедно со останатите работници од кои некои веќе имаа поведено спорови, преговараше со генералниот директор и неговите помошници- секретари, меѓутоа тие добиваа само празни ветувања, а во пракса ништо не се менуваше.

Битен е и податокот дека во рамки на радио станицата имаше основано синдикат на ниво на работодавач, во кој работниците уплатуваa месечна членарина – а кој бeше член на гранскиот ГИФИХ (кој, пак, делува во рамки на CCM).

А во одделни судови од државава има судии што, годишно, имаат во работа по 500 предмети, додека во други судови, на истиот број предмети, работат дури седум судии.

По ова, Анчевски, како член на синдикатот уште од почетокот на вработувањето, заедно со другите вработени – членови на синдикатот, се информираше за неговите работнички права и што може тој да преземе доколку истите му бидат прекршени.

Но, ваквата нерамномерна оптовареност на судиите не е различно вреднувана, па сите добиваат иста [доста голема] плата –  без разлика дали решаваат тешки случаи или ситни прекршоци. 307 обичниот македонски човек и работник.

За контекстот на целата ситуација, се чини битно е да се спомене податокот дека телефонскиот број на Авдиќ и неговата нова адреса на живеење им беа познати на фабричкото раководство бидејќи истите беа уредно пријавени во правната служба, но – според неговите зборови – очигледно е дека нивната единствена цел била да го отпуштат од работа, и тоа заради неговата блискост до „гарнитурата“ на претходниот директор кој, пак, беше од друга политичка партија, иако Авдиќ не е член на ниту една партија. 102

Инспекторот е должен, во текот на траењето и по престанокот на неговата функција, да ги чува како службена тајна сите податоци што ги дознал при вршењето на надзорот, кои со пропис или со општ акт на работодавецот се утврдени како државна, воена, службена или деловна тајна, податоците за работникот кој ја поднел пријавата за сторените повреди на прописите, како и податокот дека надзорот се презема и врши врз основа на пријава.

Инспекторот е должен да го земе во постапка секое барање на работникот заради остварување, односно заштита на правата од работниот однос и заштита при работа.

Барањето работникот може да го поднесе писмено или да го изјави усмено пред инспекторот.

Материјалните и просторни услови за работа беа сосем коректни  – иако, гледано од техничко-технолошки аспект, би можело да најдеме и одредени недоследности на опремата со која тогаш располагаше ЈРДП Радио „Велес“.

Имено, за оној кој не е правник – можеби и апсурдно делува податокот дека за спор од 100 ЕУР, парничните трошоци [теоретски, но и практично] може 2.  На пример: Нешевски vs РМ (Жалба бр. 14438/03, Пресуда од 24.IV.2008); Ѓозев vs РМ (Жалба бр. 14260/03, Пресуда од 19.VI.2008); Димитриева vs РМ (Жалба бр. 16328/03, Пресуда од 6.XI.2008); Димитриевски vs РМ (Жалба бр. 26602/02, Пресуда од 18.XII.2008) и др. 303 да изнесуваат и 500 ЕУР па и повеќе, што зависи од околностите под кои се одвива секој конкретен случај.

2 Токму во духот на онаа позната максима дека „задоцнетата правда е неправда“, мора да се стави до знаење дека вака воведените законски рокови од инструктивни, треба да станат облигаторни за судиите – на тој начин што би се предвиделе и санкции за нивно непочитување.

Писмото кое беше испратено на старата адреса на живеење – од која Авдиќ се отсели уште во 1994 – беше со намера да се издејствува тој добие отказ поради, наводно, нејавување на работно место во период од 44 денови (откога Орхан го доби писмото, па сѐ додека не се појави лично во фабриката „Киро Ќучук“).

А до каде одеше самоувереноста на тамошното раководство, 181 дека никој ништо не им може, говори и податокот дека по утужувањето – кое се случи во април 2010, а пред судењето во Основниот суд Скопје II, полномошникот на „Охис“, дипломиран правник која беше таму вработена (Р. Николовска) му се обрати на најмениот адвокат од Величковски (Д. Аргакиев) со зборовите: „Па што ако тужи кога нема ништо да добие“!?

Многу интересен е податокот дека сето тоа било многу добро смислено.

Козарите се чудеа на податокот дека козата од Кавказ може да роди две јариња.

Се прашуваше зошто во Кина козата се доведува во врска со громот, го фасцинираа врските помеѓу козите и божествата, го восхити митскиот податок дека козите, заиграни околу чадот, го откриле пророчиштето во Делфи.

Татко имаше податоци дека, на овој простор, се наоѓала и голема библиотека.

Текстот му стана интересен веројатно поради лично ненужниот податок дека кучињата во животот на луѓето се појавиле пред 14.000 години, од увидена потреба, но, веројатно, и поради некоја ирационална љубопитност во обидот да ги припитомат, и од која подоцна произлегла потребата за одбрана од дивите ѕверови.

Разочарувањето, пак, ќе биде големо од податокот дека народот нема гаќи на газот.

Може да се изнесат податоци дека спомнатите театарски дејци (исклучувајќи го Шишков) за време своето живеење ги добиле сите можни признанија.

Но, соочувајќи се со векови наназад со податокот дека силата бога не го моли, па и не знае за него, Исусовата доктрина останува тешко применлива.

Кога надлежните органи го прекориле со зборовите: „Ама, бре Сталине, пак ли ти!“ тој ги смирил со податокот дека со Белгијанецот, стопанот на кравата, бргу се нагодиле.

Камилски дури и го спомна податокот дека Друштвото по лингвистика во Париз во 1865 години на членовите им објавува дека нема да прифаќа на разгледување никаков труд кој би се однесувал на потеклото на јазиците.

Понатаму, исклучително важно од гледна точка на одважувањето на работниците да пријават кршење на своите права е задржувањето на одредбата од ЗИТ (1985) според која инспекторот е должен, не само во текот на траењето на неговата функција, туку и по нејзиниот престанок, да ги чува како службена тајна сите податоци што ги дознал при вршењето на надзорот, меѓу другото, и податоците за работникот кој ја поднел пријавата за сторените повреди на прописи- 4.  Закон за заштита при работа, Сл. весник на РМ, 13/98. 141 те, како и податокот дека надзорот се презема и врши врз основа на пријава (чл. 15, ЗИТ/85 и чл. 15, ЗИТ/97).

А колку е очајна состојбата на ова поле покажува и податокот дека дури половина од вработените месечно не заработуваат за да ја наполнат т.н. „потрошувачка кошничка“ – за која, според статистиката, се потребни 12.200 ден.

На така доживената поетска материја, на мотивот, на душевниот и духовниот поттик на овој циклус укажуваат неговите стихови и податокот дека песните означени со броевите 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 и 14 се првите напишани песни пред педесетина години, непосредно пред мојата прва книга „Дождови“ (1956).

Океј, податокот дека во Америка има од пиле млеко и не е баш некое откритие.

Ако се земе у обзир дека овде живее 0,5% од светското население и све тоа се подели и помножи, се добива податок дека овде има пеес пути поише вода по глави становника него било каде.

Охридска каза; дека истото село, според пописот на Охридската каза, било одредено од турската власт како дервеџинско село што го чувало патот што водел од Охрид, преку манастирот Свети Наум, за Горица (денешна Корча), за Арнавуд Белгради (денешен Берат) и за Авлија (денешна Валона); дека манастирот му плаќал данок на господарот на Охридската каза Џеладин-бег; дека во одобрението на Цариградската Порта за градење на нов храм, стои оти манастирот е во Охридска каза, дека иконата на свети Архангел Михајло што е подарена од Влашкиот кнез Александар Наруци во 18 век стои: „На манастирот Свети Наум, Охридска каза; дека и други управувачи на Влашко: А.Апсиланти, М.В.Сукул, и К.Мирузи, кои сметале дека нивната земја порано била под духовно раководство на Охридската архиепископија, му подарувале подароци на манастирот како светилиште на таа архиепископија; дека во минатиот век, во манастирот по разни поводи (на прошетка, на панаѓур или на одмор) навраќале австрискиот, грчкиот и рускиот конзул, кои во писмата до своите влади го опишувале значението на овој манастир давајќи податоци дека тој се наоѓа во Охридска каза, Битолски вилает и дека манастирот имал големо богатство со кое го издржувал училиштето во него, а ги помагал и другите училишта во Охрид.

Ќе видите и самите: не постои ништо заедничко помеѓу овие два настана, освен податокот дека и тоа прво исчезнување на Благоја не беше проследено со пишуван документ.

Денес, податокот дека пред само една година дедо ми ја прочита веста за првиот фатен примерок на Канус Амарилус, како да се работеше за интересен улов на волк или мечка, ми се чини фантастичен.

Како да се грижиме за животните и птиците во зимски услови, како да се постапува, а при тоа дадоа податоци дека на Водно биле уништени - од несоодветни непознати сторители - тотално биле уништени хранилиштата и солиштата за дивеч и куќички за птици - кримилници за птици, направени и поставени од малкуте вработени во Парк-шумата Водно.

Некои одат дури толку далеку што занесено говорат за некакво субверзивно, герилско делување на публиката, иако воедно признаваат дека на капитализмот од страна на популарната култура, што веќе заради комерцијалната насоченост избегнува секаква радикалност, не му се заканува некаква голема опасност.

Најверојатно можеме да очекуваме дека во иднина критиката на популарната култура ќе се обиде да ги надмине двете крајности и ќе ги спои политичката економија со анализата на текстот на публиката. okno.mk | Margina #32-33 [1996] 108

Како моќен доказ за тврдењето дека на крајот луѓето се оние што одлучуваат кои културни артефакти ќе ги изберат меѓу понудениот репертоар, често го наведуваат податокот дека и покрај екстензивното огласување на пазарот пропаѓа 80 до 90 отсто од новите плочи и филмови.