ум (имн.) - на (предл.)

Најпосле, оваа работа ми се чини многу полесна од цепењето на умот на масата.
„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)
„Си сакал да држиш говор, да се раскрилиш над Маказар“, рече Коте, божем се чуди на умот на луѓето што мислат така.
„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)
Не му беше заради самото крувче, како што не му беше ни само заради компирите (пак ќе се роди нешто!) Не, тој се чувствуваше излаган во својата верба, насамарен, и му беше криво дека се покажа толку наивен да оди по умот на овој калпазан, како што почна во себе да го вика Пискулиева.
„Послание“ од Блаже Конески (2008)
Политичката креација манипулира со умовите на граѓаните (масите), манипулира со умовите на научниците и со умовите на уметниците.
„МАРГИНА бр. 26-28“ (1996)
МАРА: Така е, сестро златна. Еден ден ако не го видиш или не чуеш како е, веднаш умот на пусто лошо ќе ти појде.
„Парите се отепувачка“ од Ристо Крле (1938)
-Тоа е вечната борба во умот на човекот, борба за освојување на умот.
„Мудрецот“ од Радојка Трајанова (2008)
-Умот на тој начин создава, креира – продолжи старецот со мудростите. – Во него се пресликани сите доживувања на човекот од минатото, како неподвижни слики, една врз друга.
„Мудрецот“ од Радојка Трајанова (2008)
Сега, кога ти раскажувам за ова, ми проработува бубачката и ме прашува: - Зошто се правеше тој метеж во умовите на иселените и раселените од ист корен?
„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)
Со чиј ум ќе ја прајте? Со умот на егзархијата или со умот на патријаршијата?
„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)
137. Ете зошто, прашањето кое наречје треба да биде општ литературен јазик за Македонците и Бугарите, ако првите и за напред ќе се викаат Бугари, коешто прашање сега не се поставува на дневен ред, зашто умовите на сите Македонци сега им се зафатени со револуционерното движење, еден ден неминовно и без други причини ќе поведе кон едно расцепување меѓу Бугарија и Македонија, со создавањето од страна на последнава свој литературен јазик.
„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)
27. Покојниот А. Ростковски не еднаш велеше: “Бугарите мислат оти само тие имаат ум на светов, а сите други се будали.
„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)
И вслушувајќи се со ослабнато внимание во утањето на утките од под стреите и на бувот од Камен, и чувствувајќи се некако, победител над нив и над сѐ што тие можат да искобат, гласно повторува: Значи така, значи така, тој, Максим Акиноски се обидува да го припрокрене мракот од душите и умовоте на славјаните во Потковицата и да пушти светлина во нив.
„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)
Како што беше истакнато во првиот дел, материјалното ослободување на филозофското злато од простите метали е метафора за психолошките процеси со кои човекот се ослободува од основните животни контрадикции.
„МАРГИНА бр. 6-7“ (1994)
А предметот на ова ослободување/трансформација е умот на човекот.
„МАРГИНА бр. 6-7“ (1994)
Само тогаш таа може да изнедри ум на виртуелно ниво.
„МАРГИНА бр. 3“ (1994)
На шпанскиот монарх Фердинанд ќе му забележи дека тој, осиромашувајќи ја Шпанија, ќе му овозможи да ја збогати Османската Империја со умовите на прогонетите Евреи.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Сефардските Евреи во Скопје ќе ја донесат и својата религија, а во нејзина чест тука ќе ги подигнат храмовите Бет Јаков и Бет Ахарон.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
„Ах, Петре, црни Петре, му го збрлаи умо на чупето!“ му се сврте Костадин на Петар со прекорен тон во гласот.
„Белиот јоргован“ од Хајди Елзесер (2012)
И тоа не во индивидуалниот ум, кој може да прави грешки и кој во секој случај брзо исчезнува: туку само во умот на Партијата, кој е колективен и бесмртен.
„1984“ од Џорџ Орвел (1998)
Болката од нападот на кашлицата не го избриша сосем од умот на Винстон впечатокот што му го остави сонот, а ритмичките движења од вежбањето донекаде и го обновија.
„1984“ од Џорџ Орвел (1998)
Мехмед паша погодуваше каква тропалка врти во умот на каурот.
„Вежби за Ибн Пајко“ од Оливера Николова (2007)
„Така е“, рече бегот со воздишка. „Така е. Книгите се умот на сето глупаво човештво.
„Вежби за Ибн Пајко“ од Оливера Николова (2007)
Рамница што очите со денови не можат да ја изодат, лебот на нивите расте готов во сомуни, а ние по умот на дедото Костадин!
„Исчезнување“ од Ташко Георгиевски (1998)
Го смирува тоа што Родна пак легнува, ја напикува својата топла снага крај него, а и тој, како и Вангел, не сака многу да оди по умот на жената.
„Исчезнување“ од Ташко Георгиевски (1998)
Во умот на Трошчејкин ништо не се одразува со голема сила - ни смртта на синот, ни творечките визии, затоа што е тој сирак. okno.mk | Margina #17-18 [1995] 151
„МАРГИНА бр. 17-18“ (1995)
Сликата ти е недофатна божја, сатанска, бесмртна бела, охола ало, лакома суето, Киту твојата јасна росна јарост крвавиот рев вресот на твојата пена - грбна лавовска локна зборот може поверно да те опише од било која икона, лажен идол -развратен знак на китоловците- Милосрдна срж, срцевино, божилаку казни ги поганите: скриј ја вистината ‘рскавицо на покајанието послушај го умот на бога Магу, уживач на морски бездна - утробата на светот Цицалче големо лицето исцели си го од длабочини, Ламјо совршена прскава, мрсна, врела, отровна...
„Ерато“ од Катица Ќулавкова (2008)
Ми се крши ко суво стаклено цвеќе во раце, под нозе, на срце во мозокот ми удира ме заклучува ко да сум казнета со катанец, од надвор правам сѐ да ме нема можеби така ќе се спасам ќе фатам џенем некаде усвет, некаде кајшто никој не ме знае и нема да му падне на памет да ме оспорува оти такви работи не им паѓаат на ум на нормални луѓе ама овде сѐ е можно овде ние не сме ние светот е превртен наопаку ние газиме по шилци ако нив ги промашиме ќе нагазиме на мина ако неа ја промашиме ќе се фатиме во стапица ако и стапицата ја промашиме ќе удри гром ако и громот нѐ промаши ќе се изедеме еден со друг.
„Ерато“ од Катица Ќулавкова (2008)
Ќе ти влезе во свеста ќе ти се пикне под кожа ќе забега во зоната на интимата и оп, еден ден ќе му појде од рака да го состави она што ти си го скршила да го препише она што ти си го избришала да го ископа она што ти си го потиснала длабоко во тебе, со луд ум на лавина да го открие она што си го забранила за јавна употреба;  ќе ги размрсува и повторно ќе ги замрсува знаците-јазли на твојот личен и на македонскиот синдром ќе си поигрува со преобразбите од дамнини до иднини од лично до колективно ќе ги претвора софистицираните искази и поетските евокации во егзистенцијални слики за да ја долови речито сочноста на твоите исконски мори на твоите детски занеси на твоите судбински застранувања;  можеби ќе те надмине со помош на вродената смисла да глуми да ја игра улогата на другиот да се губи во другиот небаре голтнат од ништото.
„Ерато“ од Катица Ќулавкова (2008)
Можеш ли да му ја поматиш верноста кон земното, додавајќи знак по знак откривајќи ги срамните делови на твојот систем загадочниот метод небесниот свод- дом за да може да оди по истиот пат и да стига до истата цел човекот, оној кој над црната точка стрепи по сличното, од различното стрепи спојува еден со друг: еден и еден, два со два, седумдесетидва името го дели на четири елементи – I.H.V.H. тетраграматонот го врти, го враќа ред по ред реди вистината на скрбта ја учи завист и суета, суета и завист сѐ е бесценет камен, а број свет и сила равенката меѓу нив се припикнува како вода меѓу шуплинките во карпата како зрак во мрачна капела бели точки на црна површина поделена на две: еднооко човече дворог Пан троока нимфа четириаголен круг пирамидална петка црно на црно расфрлан, разигран Ум на Светлоста Умна светлост.
„Ерато“ од Катица Ќулавкова (2008)
– Стариот неранимајко повторно нешто смислил – беше првото што им падна на ум на сите оние што уживаа во неговата смисла за шега.
„Пловидба кон југ“ од Александар Прокопиев (1987)
„Учи ме како да ѝ го свртам умот на жена ми да не оди по други“.
„Свето проклето“ од Јован Стрезовски (1978)
И што ако моите сетила ме излажаа, што ако постоењето на твоето тело е привидно и постои во мојот сон, го сонував ли твоето сенишно постоење, но мислата дека постоиш е доволно силна причина.
„Жонглирање со животот во слободен пад“ од Сара Трајковска (2012)
Сѐ што беше во умот на Бога кога те создаваше, сега доби форма во мојот ум.
„Жонглирање со животот во слободен пад“ од Сара Трајковска (2012)
Идејата за атеистичките музеи зачна во генијалниот ум на Ленин, но нив ги одржа и спаси, како и самата револуција, генијалниот Сталин.
„Атеистички музеј“ од Луан Старова (1997)
Погрешната идеја, со последици во остварувањето со страдање на цел еден народ во фаталните граници, зачнала во умот на диктаторот, во неговиот делириум на владеење да се сочува власта небаре од Бога дадена.
„Атеистички музеј“ од Луан Старова (1997)
А мене умот на В'мбелската Планина ми е пренесен.
„Небеска Тимјановна“ од Петре М. Андреевски (1988)
— Кај си го пуштил умот на пасење?
„Небеска Тимјановна“ од Петре М. Андреевски (1988)
- А вие, по умот на мангупите од одделение, а? – ја прекина мајка ѝ – Тие до полноќ во Луна парк и вие со нив!
„Игбал, мојата тајна“ од Јагода Михајловска Георгиева (2000)
Каде ви беше главата да размислевте, девојчиња сте, ве сметавме паметни, а вие?!
„Игбал, мојата тајна“ од Јагода Михајловска Георгиева (2000)
Да, можам точно да објаснам: се однесуваше како ние учениците на здодевен час, кога наставничката предава, надвор е пролет, убав сончев ден, се слушаат весели детски гласови во дворот, а нам не ни е умот на часот, туку некаде надвор, во игрите, па наставничката, откако ќе го забележи тоа, ќе рече: „Ама, не сте тука, а?“
„Игбал, мојата тајна“ од Јагода Михајловска Георгиева (2000)