Згора на сѐ жив Чанга беше со една нога во кругот на светците и мачениците, мртов Чанга ќе станеше дефинитивен маченик.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
„Од еден питач слеп, кому, како и на секој питач дланката му е благајна Христова, оти кој на сиромавиот му дава – на Христоса му дава, разбрав дека светите мошти на светецот велик сѐ уште лежат в море.
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
Во понеделникот, гледајќи ги тие шарени слики, размислував како ќе изгледаше Баждар во шарената мантија на светецот и со убаво одгледана брада, а светецот во црното зимско палто шарено од прав и сламки.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Со тага ги гледал лицата на жените во црно и под црни забратки, бледи и издолжени месечини на црно небо, меѓу црни облаци и над црна земја; како под заповед клекнале и ја допреле со чела камената плоча со голем крст, поголем од крстовите на соседните игуменски гробови.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Тој сонува да ме внесе во својата куќа.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
2 Земјата полека се ослободувала од дивиот мраз кога двајца идни воденичари и посници без апостолник и без расо дошле во манастирот на светецот Никита да побараат благослов од игуменијата Минадора.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Рачињата му биле меки, нечујни биле, петоглави гуштерчиња во човечка кожа. Ќе се подадат, ќе дрпнат.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Селото и сѐ околу него било пусто, а какви болки вриеле во душата на тој човек, не се знаело - ни тогаш ни сега.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Му растела на светецот тртката на носот, му растело и мешето.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
И како што надоаѓале пролетните поројници во свијокливото корито на Давидица, рекичка што некаде околу денот на светецот Петар е испиена преку ноќ од горештина, така ненадејно растеле и невисоките ѕидови на четириесет и трите воденици - груб камен врзан со иловица или, подоцна, со вар.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
По Божик тврдоглавите од Кукулино почнале со здружена работа, кришум, без бучава, далеку од очите на власта.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
- Минало времето на светците, синковци. Овој век е поинаков од оној вчера.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Со очи го повикал светот на светците и ги кревал рацете кон нив, сакал да ја одбие од себе незаслужената среќа тој да го уништи чудовиштето.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Тука нивните синови биле заклани, тука ги закопале за да останат под закрила на светецот лесновски. Стоел и гледал.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
- Јас ќе го внесам него малку подлабоко в земја, рекол свечено како да се колне пред лик на светец.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Повторувал - светец, посник. - Светец, воздивнала со прекорно сомневање игуменијата.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Не очекувале, сепак видовитиот несреќник јасно проговорил, не можело да се сфати умира ли или зачекорува исправен и наеднаш повисок и од највисоките.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Едни таму виделе жена, која била млада, угул гола и која се покривала само со косата, црна како капинка, други, пак, велат дека таму имало еден ливод, кој личел на светец, со брадулче, но телото му било долго, голо, обрастено само со мов, со опашка, дебело и без нозе.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
И за слава на светецот што треба да нѐ чува до крајот на војната.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
И мислам дали му ветува масло на светецот. 183
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Гласот, оној негов или на некој што е невидлив, прашува со нагласени согласки што ќе види и тој се сеќава на сѐ што гледал во куќата како дете: сабја кулајлија со вткаени букви од сребро во канијата - Смрт или слобода, стари црковни книги од времето на минатовековната игуменија Минадора, француска или германска кацига од времето на Балканските војни, турски тепсии со богати шари, ископани и начнати римски или такви некакви фигури на светци и војници, шандани, кандила, ками.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Ја погледна уште еднаш иконата. Низ пукнатината што се спушташе од левото уво на светецот и што го оставше празно она место на кое можеше да лежи срцето, низ тој отвор сличен на леандров лист, можеше да ѕирне.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
- Што им е на нашите муцки? – како и да се зачуди Барбут- бег. – Погледнете нѐ, личиме на светци.
„Пупи Паф во Шумшул град“
од Славко Јаневски
(1996)
- Ќе може ли? – праша другиот.
„Пупи Паф во Шумшул град“
од Славко Јаневски
(1996)
Но во детството тој веруваше во легендите на својата земја: езерските пастрмки имаа црвени дамки на крлушките од крвта на ослепените очи на Самоиловите војници; во некој бунар тропаше срцето на светецот Климент; Крале Марко со една рака дигал биволска запрега за да им го покаже на јаничарите патот.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Беше пленет од бунарот близу манастирот, длабок стотина и повеќе метри, до нивото на Езерото.
„Амбасади“
од Луан Старова
(2009)
Во гргорот на водата кој го заслушнуваше од дното на бунарот, тој го слушаше говорот на светците, запрени во манастирските фрески.
„Амбасади“
од Луан Старова
(2009)
Робер Мале на свој начин ја дополнуваше метафората на Андре Френо за откриените лица на светците во лицата на сегашните обични луѓе.
„Амбасади“
од Луан Старова
(2009)
Воздишка ли да испуштел спрам некого, од мака, или од севда некаква, врз овега круна од ѕвезди небаре се правела, небаре да му свети како на светец и да го пази со сечилото на светлоста.
„Вежби за Ибн Пајко“
од Оливера Николова
(2007)
Околу главата му виореа ѕвезди, се пресегаа сечила, издишки и клетви круна му правеа како на светец.
„Вежби за Ибн Пајко“
од Оливера Николова
(2007)
Знаеш ли ти јас кој сум? Моето име е Кирил, како на светецот наш просветител што ни ја даде азбуката.
„Вежби за Ибн Пајко“
од Оливера Николова
(2007)
Кога ќе го фатеше реумата, по скалите од куќата се качуваше и на нозе и на раце, та кога ќе го видеше жена му од Мил, ќе речеше: - Сигурно господ не му ја зема душата сѐ додека не го престори во куче како што му го направил на светецот Кристофор за да го казни за гревовите...
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
На еден знак од поп Јакова пукнаа залп од стотина пушки, а од карпите се разнесе страшна викотница како онаа есеноска од врбјаците на Светецот.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Со молневита брзина се разнесе по сите мариовски села веста за вчерашниот напад и со иста брзина се дадоа наредби за одбрана, та како Чебренскиот така и мостот на Светецот на време беа поседнати од по стотина селани, одделно од постојаната одбрана, сите беа готови да се борат на живот и смрт со напаѓачите.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Додека пристапот на Чебренскиот Мост го штитеше тесниот пат и непристапните карпи, оној на Светецот беше незаштитен од природата, та требаше на вештачки начин да се бара и создава заштита, макар и по цената на човечки животи. И ја најдоа бунтовниците.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Студената плоча чувствуваше како му ги лади вжештените усни кои трепереа од возбуда и радост, ја бацуваше неговата икона и ја гледаше како првпат да ја гледа, ги гледаше очите на светецот кои светкаа задоволно, радосно.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
Дарителот им дава бакшиш на свирачите, и влегува во црквата да запали свеќа и да му се помоли на светецот да му го возврати дарот со здравје и живот и напредок на куќата и семејството.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
Луѓето од Езерец уште од зори се приготвуваа да одат во манастирот, да му запалат свеќа на светецот, да му се помолат и да купат нешто на панаѓурот; во селото врвулица: излегуваа луѓето од куќите, се меткаа по дворовите, се собираа и тргнуваа; секој носеше по некој дар за манастирот: овца, коза, теле; тие што немаа добиток, плачки: кошула, риза, чорапи, бовча, шамија; рикаше добитокот по патот, луѓето се довикуваа, се причекуваа да одат заедно; помладите одеа пеш, а постарите и децата качени на коњи или магариња; некои одеа со чунови по езерото во кои имаа изнаредено плачки за спиење и храна - сето личеше на некоја преселба, збег.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
Потоа клекна на гробот од свети Наум и го залепи ушето на плочата за да види дали се слуша чукањето на срцето на светецот, како што им рече игуменот, да види што може да значи тоа.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
Игуменот им го покажа и гробот на св. Наум и им рече: - Закопан е пред илјада години, а срцето сѐ уште му чука... - се наведна, го залепи ушето на плочата од гробот, постоја така вслушнувајќи се; полковниците заинтересирано го гледаа игуменот, кој, станувајќи, оддавеше со лицето блаженост и задоволство што го чул живиот отчук на срцето на светецот.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
Родителите ги успокојуваат дека е тоа за кусо време, дека така ветиле, дека мора да биде, зашто немаат со што друго да му возвратат на манастирот, на светецот, кој им помага и ги избавува од зло.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
И ова утро полковниците се искачуваат со коњите по падините на планината над селото, додека селаните празнично облечени излегуваат од куќите и се упатуваат кон црквата Св.Ѓорѓија на утринска молитва да му се помолат на светецот за живот и здравје и да им помогне во спортот...
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
Со мака се пробиваа и жените со новородените деца за да ги крстат во црквата и за да им го дадат името на светецот - Наум.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
Но тоа исто така значи дека не постојат галериски отварања за перформансите на светецот.
„МАРГИНА бр. 34“
(1996)
Веродостојноста на приказната содржана во неговите записи, сметал стариот монах, добива уште поголемо значење ако се смести покрај имињата и гласовите на новороденчињата; покрај плачот на детето и изреченото име од страна на кумот и тоа секогаш забележани под надзор на благата насмевка на светците.
„Желките од рајската градина“
од Србо Ивановски
(2010)
Таа беше една од поретките икони на која немаше напишано ништо: Пепел, меч на светец во црвена кошула и жолта птица која слетува врз пепелта.
„Ненасловена“
од Анте Поповски
(1988)
Едниот од нив вчудовиден прошепоти: - Пули го оној : покажа со глава на светецот - како и да мрднам, од каде и да го погледнам, право в очи ме гледа.
„Големата удолница“
од Петре Наковски
(2014)
Светлина се растури и се разлеа наоколу, се подигна до таван, го осветли лицето и очите на Пандократорот; се пројаснија крилјата на ангелите и образите на светците.
„Големата удолница“
од Петре Наковски
(2014)
Врз иконите над олтарот и ликовите на светците простум застанати на ѕидовите - разиграна е мрежата на пламенот.
„Големата удолница“
од Петре Наковски
(2014)
Тоа беше мала капела со прекрасни икони на светци кои беа прикачени на зидот од спротива вратичката низ која се влегуваше во малата прострија.
„Животот од една слива“
од Зорица Ѓеорѓиевска
(2014)
Ќе настапи познатата дехристијанизација на француското општество, со крвава атеизација која ќе однесе илјадници жртви меѓу свештениците, ќе се топат црковните ѕвона, ќе се затвораат катедралите, ќе се сечат главите на мермерните статуи на светците.
„Атеистички музеј“
од Луан Старова
(1997)
Гаснат убавите очи на светецот загледани во најубавото, разбеснето небо, гаснат очите додека првите секавици го шаркаат намуртеното, разбранувано езеро.
„МАРГИНА бр. 32-33“
(1996)
И се буди библиотекарот Филип Филиповски тешко, мачно, сосем излекуван од тешките депресии поради поплавата во Библиотеката.
„МАРГИНА бр. 32-33“
(1996)
5. Три месеци отец Ангелариј потајум ја оставаше навечер портата од манастирот отворена.
„МАРГИНА бр. 32-33“
(1996)
Тогаш Ѕвезда ме `ргна со лактот в слабини и накарувачки ми рече: - Стори му пат на светецот.
„Крстот камбаната знамето“
од Мето Јовановски
(1990)