ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Еве, на пример, една анализа на специјалистите за тајните на Шекспир; според системот a=1, b=2 итн., сѐ до y=23, z=24, со „адиција“ од вербалниот монструм во Загубениот љубовен труд: honorificabilitudinitatibus (бројната вредност изнесува 287) се добива: Hi ludi, tuiti sibi, Fr. Bacono nati.

За шест минути ќе настапи полноќ. ќе дојде нова бројна вредност на листата освоени години, па векови, па милениуми.

Ваквата супституција на фонетските значења е мотивирана со тенденцијата за зачувување на парадигматиката на системот-прототип во новиот систем, и тоа, за да се дојде до изоморфна репродукција на бројната вредност, изразена низ букви.

Од грчкиот во коптскиот алфабет, чиј што автор не е познат, преминуваат 25 знаци во неизменет редослед, за пренос на соодветните фонеми во коптскиот јазик.

Во грчкото писмо, системот на означување на бројните вредности можел да настане само со појавата на дополнителни знаци и со доведување на бројот на знаците до 27, т.е. до неопходниот и достатен број за означување на единици, десетки и стотки.

Но притоа, ако готското писмо го следи грчкиот прототип не само во поглед на редоследот на знаците на алфабетот, туку и во поглед на количеството на знаците, тогаш во случајот со ерменското писмо имаме значително отстапување.

Ваквиот релативно доцен настанок на системот на изразување на бројни вредности во грчкиот систем на писмо се покажува низ фактот на губење на грчкиот еквивалент за старосемитското садхе, кое во грчкиот систем на писмо е внесено на 27 место со бројна вредност 900.

Како и грчкиот прототип, така и готскиот алфабет содржи 27 букви со веќе напомената бројна вредност, при што последниот 27-ми симбол на готската алфабетска низа, кому во грчкиот му одговара еписемонот сампи, се употребува само во својата бројна вредност 900.

Изразувањето на бројните вредности со помош на систем на писмо го одбележува карактерот на писмото, неговата парадигматика.

Грчкиот и готскиот алфабет во целост се прекриваат меѓу себе; во готскиот алфабет не постојат дополнителни знаци како во случајот со коптскиот систем на писмо.

Може да се рече дека системот за изразување на бројни вредности во архаичното грчко писмо го следел создавањето на конкретно грчкиот алфабет, но не бил истовремен со него.

Во таков случај, во одново создаденото писмо настанува замена на фонетските значења на системот на писмото-прототип со фонетски значења специфични за дадениот јазик и притоа се сочувуваат местата на знаците во алфабетската низа, кои се наследени од парадигматиката на писмото-прототип.

Писмото со помал број на знаци од критичниот се дополнува до бројката од 27 знаци, при што се допуштаат симболи без фонетска вредност, а карактеристичен пример за тоа е грчкиот алфабет, кој содржи 27 знаци за изразување на бројните вредности со дијакритички знаци за изразување на илјадите. 90 okno.mk

Согласно со погоре опишаниот систем за изразување на бројни вредности, писмото треба да се карактеризира со најмалку 27 знаци, ако илјадите се означуваат со помош на дополнителни дијакритички знаци кај основните симболи.

Притоа, мошне мала е веројатноста ваквиот систем за означување на бројните вредности да настане во архаичното грчко писмо со неговите 23 симболи, коешто поради малубројноста на своите симболи не е доволно за одразување на бројни вредности.

Вулфила се задоволува со замена на неколкуте специфично грчки фонетски значења во системот на писмо со конкретно готски фонетски значења, со што во готскиот систем на писмо не се нарушува ниту редоследот на знаците, ниту нивната бројна вредност.

Со опстојувањето на знаците без фонетско значење во редоследот на алфабетот, системот на бројни вредности ја игра улогата на фактор за зачувување, кој се спротиставува на секаква промена на наследениот редослед на графемите во системот на писмо.

Од нив, само еден грчки знак - stygma - во коптскиот ја задржува својата бројна вредност 6 без фонетското значење.