ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Имено, ако тужениот – до заклучувањето на главната расправа – го признае тужбеното барање, судот – без натамошно расправање, ќе донесе пресуда со која го усвојува барањето на тужителот.

Одржани се вкупно четири рочишта за главна расправа, а целата судската постапка –  до нејзината правосилност од декември 2007 – траеше околу една година.

Ако е одржано подготвително рочиште или, ако тоа не е одржано, откако тужениот на првото рочиште за главната расправа се впуштил во расправање за главната работа, судот што ја започнал постапката не може ни по приговор ни по службена должност да се огласи за ненадлежен за предмети од надлежноста на друг суд од ист степен (чл. 16, ЗПП).

Со подготвувањето на главната расправа раководи претседателот на советот (чл. 262, ст.1-3 од ЗПП).

Судот може да одреди главната расправа да се одржи веднаш по подготвителното рочиште (чл. 278, ст.1 и ст.3 од ЗПП).

За свој адвокат најмува негов близок роднина (Д.Стефановски), кој му ја подготвува и, во мај 2005, му ја испраќа Тужбата.

Претседателот на советот, односно судијата поединец, е должен – по приемот на одлуката на второстепениот суд – да закаже рочиште за главна расправа најдоцна во рок од осум дена, а рочиштето да го одржи во рок од 45 дена од денот на приемот на одлуката на второстепениот суд (чл. 367, ЗПП). 109 Марковски против МЗТ Пумпи Спор за враќање на работа + спор за надомест на штета1 Usurae vicem fructuum facit (Ulp. – D. 22,1,34) Каматите се сметаат за [граѓански] плодови!

На второто рочиште повторно немаше застапник на „Охис“, па судот реши главната расправа да се одржи во негово отсуство (in absentes).

ДОО како последен работодавач во конкретниот случај, а не НУЦК, е всушност оној кој треба да биде тужен [т.н. приговор за res inter alios acta].

Очекувано, газдата – кога дозна дека е тужен – реагираше доста нервозно и прилично бунтовно.

Пресудата се донесува веднаш по заклучувањето на главната расправа на записник и ја објавува судијата поединец, односно претседателот на советот.

Против одлуките што ги донесува претседателот на советот во текот на подготвувањето на главната расправа, а кои се однесуваат на управувањето со постапката, не е дозволена посебна жалба (в. чл. 263 и чл. 298, ЗПП).

Судијата поединец, односно претседателот на советот, ќе определи главна расправа дури по правосилноста на решението со кое се дозволува повторување на постапката, но во тоа решение може да одлучи веднаш да започне расправањето за главната работа.

Во судскиот процес пред Основниот суд – Велес, Кукулев побара стручна правна помош, т.е. си ангажираше свој полномошник- адвокат (Б.Ангелова), која понатаму го застапува во сите фази и дејствија на постапката.

Имено, кога тужениот, во одговорот на тужбата, не го оспорил тужбеното барање, или нема да дојде на подготвителното рочиште до неговото заклучување, или на првото рочиште за главната расправа ако подготвително рочиште не е одржано или ако дојде на овие рочишта, но не сака да се впушти во расправање или се отстрани од рочиштето, а не го оспори тужбеното барање – ќе се донесе пресуда со која се усвојува тужбеното барање, ако се исполнети следниве услови, т.е. ако: 1) тужениот бил уредно повикан; 2) тужителот предложи донесување на пресуда поради изостанок; 3) тужениот одговорот на тужба или со друг поднесок не го оспорил тужбеното барање; 4) основаноста на тужбеното барање произлегува од фактите наведени во тужбата; 5) фактите врз кои се заснова тужбеното барање не се во спротивност со доказите што самиот тужител ги поднел или со факти што се општопознати и 6) не постојат општопознати околности од кои произлегува дека тужениот го спречиле оправдани причини да дојде на рочиштето.

Процесот почна и, до носењето на пресудата, беа одржани две рочишта за главна расправа.4 Врз основа на доставениот одговор на тужба, како и на поднесената пресметка – адвокатот на Величковски, усно на записник пред судот, го прецизираше тужбеното барање.

4.  По приемот на тужбата се вршат подготовки за главна расправа. Овие подготовки опфаќаат: претходно испитување на тужбата, доставување на тужбата до тужениот на одговор, одржување на подготвително рочиште и закажување на главна расправа.

На првото рочиште за главна расправа странките, меѓу другото, се должни да се изјаснат дали се согласни спорот да се реши во постапка за медијација (чл. 436, ст.2 од ЗПП).

На новата главна расправа странките можат да ги изнесат само оние факти и докази кои претходно ги предложиле во текот на првостепената постапка (чл. 366, ст.1-2 од ЗПП).

Парницата, вкупно гледано, траеше речиси една година, со одржани четири јавни рочишта за главна расправа и со околу 10.000 денари парнични трошоци.

Секој суд, во текот на целата постапка, по службена должност внимава на својата стварна надлежност.

Кога во овој закон е предвидено дека странка може да истакне одреден приговор или предлог или да преземе некое друго парнично дејствие додека тужениот на главната расправа не се впушти во расправање за главната работа, таквиот приговор, односно предлог странката може да го истакне, до почетокот на доказната постапка (чл. 282, ЗПП).

Ако јавноста на главната расправа била исклучена, изреката на пресудата секогаш ќе се прочита јавно, а судот ќе одлучи дали и во која мера ќе се исклучи јавноста при објавувањето на причините на пресудата.

Но, и тогаш како и претходно се соочува со потсмевачки и дрзок однос, овој пат од правниците на тужениот.

4 Парницата во битолскиот суд траеше единаесет месеци – до февруари/март 2006, а беа одржани вкупно три рочишта за главна расправа.

Во периодот од јануари 2007 до мај 2008, за оваа година и пол колку што траеше парницата, во битолскиот Основен суд се одржаа вкупно четири рочишта за главна расправа.

Тужителот може да ја преиначи тужбата до првото рочиште за главна расправа.

Рочиштето за објавување на пресудата судот е должен да го закаже на рочиштето на кое главната расправа е заклучена и тоа ќе се одржи независно дали странките за тоа биле известени, односно дали пристапиле на тоа рочиште (чл. 324, ст.1-4 од ЗПП).

Кога судот ќе казни со парична казна или ќе отстрани од судница адвокат или адвокатски приправник како полномошник, за тоа ќе ја извести Адвокатската комора на РМ (чл. 304, ст.4 од ЗПП).

Судот е должен, во споровите во кои е дозволена медијација, заедно со поканата за подготвителното рочиште [или за прво рочиште на главна расправа] да достави до странките писмено укажување дека спорот може да се реши во постапка за медијација (чл. 272, ст.2 и чл. 436, ст.3 од ЗПП).

Кога советот смета дека предметот е расправен така што да може да се донесе одлука, претседателот на советот ќе соопшти дека главната расправа е заклучена, а потоа советот ќе се повлече на советување и гласање заради донесување одлука (чл. 290, ст.1 од ЗПП). 5.  Годишните одмори во судовите траат од 15 јули до 15 август [и ова се смета за „време кога судот не работи“].

6.  Судот пресудата ја донесува и објавува во име на граѓаните на РМ. Кога главната расправа се одржува пред советот, пресудата ја донесуваат претседателот на советот и членовите на советот кои учествувале на рочиштето на кое е заклучена главната расправа.

Второстепениот суд носи пресуда со која жалбата се одбива како неоснована и ја потврдува одлуката на првостепениот суд, по што пресудата конечно станува правосилна и извршна.

Ако според законот или поради природата на правниот однос, спорот може да се реши на еднаков начин спрема сите сопарничари [единствени сопарничари], тие се сметаат како една парнична странка – така што, во случај ако одделни сопарничари пропуштат некое парнич- но дејствие, дејството на парничните дејствија што ги извршиле други сопарничари се протега и на оние што не ги презеле тие дејствија (чл. 191, ЗПП). 137 3.  Во текот на подготвувањето на главната расправа – до пр- вото рочиште за главна расправа или пак вон рочиште т.е. меѓу две рочишта – претседателот на советот или судијата поединец е овластен, меѓу другото, да одлучува и за спојувањето на постапки или за нивното раздвојување.

Во таков случај одмерувањето на трошоците го врши претседателот на советот, а одлуката се внесува во писмениот состав на пресудата.

Во решението со кое се дозволува повторување на постапката ќе се изрече дека се укинува одлуката донесена во поранешната постапка.

Во периодот од јуни 2008 до јануари 2010, пред месно надлежниот суд се одржаа вкупно четири рочишта за главна расправа, на која беше спроведено и медицинско психијатриско вештачење од страна на вешто лице – психијатар, а беше сослушан и доктор- специјалист офталмолог.

Но, ситуацијата не излезе така како што се надеваа претпоставените...

Оваа пресуда може да ја донесе и претседателот на советот, уште во текот на подготвувањето на главната расправа (чл. 264, ЗПП).

Во тој рок судот е должен да одржи рочиште на кое ќе ја објави пресудата.

За време на неплатеното отсуство на работникот му мируваат правата и обврските од работниот однос (чл. 147, ЗРО). 4.  Главната расправа е јавна.

Имено, парничната постапка, меѓу другото, се прекинува, и кога: – двете странки тоа ќе го побараат заради решавање на спорот со медијација или на друг начин (чл. 200, ст.1, ал.5 од ЗПП).

Поучен од претходните случаи на вработени кои тужеа за изгубените работни места и кои добија, по што беа вра- тени на работа, но притоа во знак на одмазда им беа поставувани „невозможни“ услови и/или беа прераспределени на места надвор од местото на живеење – тој беше решен да си замине од компа- нијата, но да го побара сето она што му следуваше за последните три години (оти паричните побарувања од плата застаруваат за три години).3 За да има доволно докази, тој првин се обраќа до компанијата – со Приговор дека неправилно бил отпуштен со повредени материјали и работнички права – по што, тој добива повратно Писмо како одговор кое, пак, понатаму во парниците го приложува како доказ.

Народниот правобранител 80 може да покрене постапка и по сопствена иницијатива, доколку оцени дека на граѓаните им се повредени утврдените уставни и законски права (чл. 13, ЗНП).

Но, нема да се донесе пресуда поради изостанок и кога таксативно се исполнети овие законски услови – доколку 192 судот најде дека се работи за барање со кое странките не можат да располагаат (чл. 320, ст.1-2 од ЗПП).

На подготвителното рочиште претседателот на советот, во однос на управувањето со постапката, ги има сите овластувања што ги имаат претседателот на советот и советот на главната расправа (чл. 274, ст.1 sq и ст.4 од 172 ЗПП).

Таа никогаш не се реши за случајот да се обрати кај Трудовата инспекција.

Како нејзин договорен застапник се јавува правник од ССМ (Д.Михајловска) – која е овластена како нејзин полномошник во парницата, за што таа и е крајно благодарна.2 Самиот судски спор не траеше воопшто долго и, дури и невообичаено за нашата судска практика, сѐ се заврши само на едно рочиште за главна расправа кое се одржа кон крајот на октомври 244 2003.

На ова рочиште судот ќе ги определи денот и часот на одржување на првото рочиште за главна расправа – во рок кој не може да биде пократок од осум дена ниту подолг од 60 дена, а во сложените предмети најмногу до 90 дена сметано од денот на одржаното подготвително рочиште – потоа доказите кои ќе се изведуваат, како и сведоците и вештаците кои ќе бидат поканети на главната расправа.

А работниците, пак, беа во доста лоша финансиска состојба, бидејќи, како што споменавме, веќе две години работеа за без пари!?

Во посложените предмети судот може да го одложи донесувањето на пресудата за осум дена од денот на заклучувањето на главната расправа.

На новата главна расправа странките можат да изнесуваат нови факти и да предлагаат нови докази (чл. 398, ст.2-3 од ЗПП).