Тогаш, две години пред раѓањето на српскиот социјал-утопист Пелагиќ и две години по смртта на францускиот социјал-утопист Фурие, припадникот на движењето Млада Германија, Гуцков, проповеда во својата литература еманципација на жената напаѓајќи го црковниот брак; во Македонија, негде во Леринско, потурчени се сосила три девојки, четвртата е силувана и оставена на пченкарна нива со пресечено грло, и убиен е негде во Скопје поетот мечтател Селџик-бег, Турчин и заштитник на православната сиромаштија; мртов не ќе го види уништувањето на шумите на тој народец кога во Европа почнува засиленото садење на борови.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Небудноста и неспособноста особено ги изненадиле дипломатските претставници и воопшто странците коишто знаеле дека цела Македонија врие како во котел, и како сурово се пресметнувале органите на власта со македонските селани, затоа што овие му припаѓале на револуционерното движење, а најчесто само затоа што властите се сомневале во тоа.
„Солунските атентати 1903“
од Крсте Битоски
(2003)
Во исто време во некои европски домови навлегува покуќнината Бидермаер, по која многу подоцна (денес) ќе копнеат внуците на македонските селани од Кукулино, премногу рамнодушни за да знаат дека еднаш, во илјада седумстотини четириесет и првото лето господово, еден нивни подалечен дедо, скитник, калуѓер, бакрорезец, иконописец и хералдичар го објавил во Москва грбот на својата земја - жолт лав на црвено поле.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Најдобрите земјишни поседи им биле поделени на српските колонисти додека македонскиот селанец бил исклучен од поделбата.
„Џебна историја на македонскиот народ“
од Група автори
(2009)
Со посебен закон Македонците не можеле да добијат земја надвор од местото на живеење.
„Џебна историја на македонскиот народ“
од Група автори
(2009)
Лево – голите врвови на Бела Вода, десно – Лунѕер, тешко освоиви тврдини во времето на војната, градени со рацете на македонските селани и селанки.
„На пат со времето“
од Петре Наковски
(2010)
Во простата и сѐ уште неизвалкана душа на овој обичен македонски селанец, токму тие непознати зборови влеваа сигурност и вера.
„Големата удолница“
од Петре Наковски
(2014)