ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

„Чистата војна“ во оваа смисла реферира на технолошката и психолошка подготвеност за војна којашто моментно ги обликува политичките и општествени односи, и која придонесува кон „епистемо-техничкиот“ начин на осознавање и бивствување-во-светот базиран врз технологијата на војна.

Маргина 37 59 Конкретните и опипливи докази за постоењето на колежи во бомбарди­ра­ните градови каде што мртвите тела биле запалувани или покопани сега се сведени како резултат на изминати војни, бидејќи крематориумите и термону­клеар­ната вапоризација ги избришаа сите пресметки за смртта и деструкцијата.

Светот со своите разнишани политички и етички вредности веќе не е хармоничен космос.

4. кога се враќав од јапонија не можев а да не кршнам малку од истокот понаисток а понаисток се вика кјото како што поназапад се вика токио понаисток некако е потопло во просторот на насмевката понаисток резниња тишина се лулеат на небото а и сонцето е некако поинакво наутро весело од изгревање напладне клапнато бара сенка за отпочин од толку многу изгревања и од толку многу запнувања на златниот и на сребрениот храм во кјото секогаш да им се позајми повеќе блесок да не би да се луѓосаат и да подгрбават да зарѓават а да бидат уште живи како што им се случува на мнозина кои и не забележуваат дека одамна им се скинале пантолоните на времето во кои се навреле којзнае кога којзнае како и којзнае зошто пред храмовите на кјото дурлат води отежнати од историски искушенија дурли во водите без омекнувач меката душа на градот во водите пред храмовите во кјото птиците парадно се огледуваат па потем не може да се изнагракаат од среќа отшто во воденото огледало биле толку лични прелични во водите прд храмовите на кјото има и многу меурчиња од последниот здив на исчезнатите има и меурчиња од празни зборови има и удавени тешки зборови и не се знае какви тешки метали од зовриените води пред храмовите на кјото се прави најубав јапонски чај од јасмин на пример кој се срка додека на телевизија врват најновите вести а на врв вести ново биро за изгубени работи и едночудо ослепени од толку зјапање во иднината на дното на вестите празнина како на дното на зеленото шише од изглоканата вода макаршто вестите на телевизија секаде се есапат како канти за полевање на заблудите кога се враќав од јапонија многу ќе згрешев ако не кршнев малку од исток понаисток и ако не се поздравев со калиграфите кои приклаваат секој колку што може во ќуповите во кои се варди душата на градот тие приклавај други отклавај тие зелен спокој другите црн неспокој и едните и другите петпари не даваат кога се разминуваат со рикшаџиите како со жива теглечка сила за кои веќе нема сенки под искастрените гранки на старите дрва а не им е ни предодредено да се пробијат до првите редови од каде што најубаво се гледа најубавата кабуки танчерка понекогаш на рикшаџиите им потекуваат од очи глазирани зрна ориз веќе наизуст ги научија говорите на сите политички и еколошки митинзи и ним како и на говорантите отшто се толку дотерани како за на кадро никој не им верува колку мака си теглат за вечер да каснат едно обично ќофте и да отсонуваат една голема топка сладолед од ванила.

Лево масивно биро, телефонски апарати, радиостаница, десно долга маса покриена со црвено платно, наредени столови – за членовите на тесното политичко и воено раководство.

1. На мојата работна маса цел куп книги и фасцикли со исечоци од списанија и весници, извадоци од архивски документи и од објавени мемоари на политички и воени челници од двете завојувани страни во граѓанската војна во Грција, селектирани белешки од фалбаџиски топорења, измислувања, лаги и кодошења и во одделни коверти белешки од обични, простосрдечни раскажувања на живи учесници и сведоци во кои се сочувани најавтентични доживувања од времето кое како лишај и лош сон е залепено и врежано во нивните и наши спомени.

Но конкуренцијата со Бугарија од страна на Србија по македонското прашање од политичка и национална страна ги извика на политичката сцена и самите Македонци.

26. Весникот “Право” (2.11.1894 – 13.3.1903) се печати во Софија, првин како “Орган на политичките и духовните интереси на бугарското население во Турција”, а завршува како “орган на македонско-одринските интереси”.

Таа никако не повлијаила врз судбините на соседните народи, а била арена на политичка и културна борба меѓу разните балкански народности.

А ако се испразни од Македонија името Србин, тогаш ќе остане за Македонците само името Бугарин што беше политички и етнографски термин уште до турското завојување.

Зголемувањето на Бугарија од присоединувањето на Македонија не може да биде допуштено од Србија не само затоа што со тоа ќе се наруши рамнотежата на Балканскиот Полуостров, а најмногу затоа што по неговото извршување Србија ќе се најде помеѓу две посилни од неа држави: Австро-Унгарија и Бугарија таа ќе биде од нив политички и економски задушена и ќе треба да ѝ се потчини или на едната или на другата.

Дали Македонците во нивната историја пројавувале некаква општа работа политичка и духовна?

42. Но религијата никако не треба да биде средство за престапни политички и национални цели, како што е сега во Македонија.

Ако овој долг се осознае, ако обединувањето на нашата интелигенција со бугарско, српско и грчко образование се постигне, ако се парализира работењето на пропагандите и се успее тие сосем да се отстранат од Македонија, ако се установат добри односи кон сите македонски народности и се подобри политичката и материјалната состојба на Македонците, тогаш, при сите дадени жртви, ќе можеме, покрај другото, да бидеме задоволни од едно: востанието ни ги отвори очите за грешниот пат по којшто одевме досега, по којшто ќе одевме и за напред, и без востанието сами ќе подготвевме почва за дележ; тоа ни ги отвори очите за многу наши нужди што и не ги претпоставувавме понапред.

Од тоа, по Втората балканска војна и Букурешкиот договор од 1913 година првин, и потоа по Првата светска војна и Нејскиот договор од 1919 година, и со жирирање на Англија, франција и Русија, додека италијанската делегација поднесе еден нацрт подготвен од полковникот господин Кастолди со барање да се уреди Македонија како автономна област по образец сличен на оној што е прифатен за Рутенија, односно Украина: Грција зграби 34.456 квадратни километри, односно цела Приморска Македонија, со историската, политичката и културната престолнина на Македонија - Солун, Бугарија 6.798 квадратни километри со културното и политичкото средиште на сиот тој крај Горна Џумаја.

Добро си спомнувам, за црвените гаќи на Оливера Срезоска се говореше со почит, со општествено, политичко и морално уважените - (Сигурно, такво нешто не може да се замисли за обичните).

Ленче си го имаше муабетот со јатрвата оставајќи ги прво децата да се видат, па подоцна се упати накај внучето, додека мажите сите се вдадоа во бурни разговори на политички и економски теми.

Европа и Америка се во голема политичка и економска криза, владее беда, сиромаштија, безработица!

И ние, амбасадорите на неврзаните земји (Индија, Индонезија, Египет, Алжир и Југославија), се состанувавме еднаш во неделата, во различна амбасада за да ги разгледуваме актуелните политички и меѓународни прашања од областа на движењето на неврзаните, чија криза стануваше сѐ поочигледна.

За волја на вистината тоа е мекото ткиво на нашата земја.

Амбасадорите на Европската Унија, тогаш во помал број имаа свои облици на дејствување.

И нашата дипломатија, која постигнуваше големи успеси, на политички и економски план, освен во Движењето на неврзаните, може да одигра посебна улога во тој правец...

Тој збор не можеше да се употреби во неговото старо значење како „ политички слободен“, или „ интелектуално слободен“, зашто политичката и интелектуалната слобода не постоеја повеќе дури ни како концепти, па според тоа беа и безимени.

Имено, наместо да означува трансформација на (поголемиот дел од) општествениот и државниот капитал во приватен и воведување на пазарни механизми во економијата, овој поим беше ефемеризиран до значење – достигнување на стандардите на западните земји во политичката и особено во економската сфера.

Во животот би се нафатил само со една дејност што е надвор од моите политички и литерарни амбиции.

Типот на конфликти со кои мнозината беа соочени во 19-иот век водеше во создавање на масовни политички партии, масовни синдикати итн.

Мислите дека е можно политичката и комунална слобода да ѝ бидат контратежа на слободата ориентирана кон потрошувачка?

Но не смееме да заборавиме дека модерната држава има монопол над движењето.

Меѓудржавните граници не се само средиште на националниот идентитет, туку и на меѓународниот систем (политички и економски) и на глобалниот режим за мобилност.

Од тие причини сите обиди на САД и на Велика Британија да ги одвратат Кралството Југославија и Бугарија од пристапувањето кон Тројниот пакт завршиле без успех.

14 По навлегувањето на германските сили во Романија и по нападот на италијанските сили на Грција, т.е. кога настаните на Балканот се нашле во средиштето на политичкиот и стратегискиот интерес, и покрај тоа што официјално не биле во војна, американскиот претседател Франклин Делано Рузвелт го испратил на Балканот својот посебен пратеник, полковникот Вилијам Донован.

Несомнено, процесот на обединување на Американците од словенско потекло не бил ниту малку лесен од причини што големиот број иселеници со себе ги носеле политичките и националните судири со кои биле оптоварени земјите од кои доаѓале во САД.

Убедувањата на Донован сигурно не биле многу убедливи и поткрепени со реална можност за помош, имајќи ја предвид политичката и воената состојба во Европа каде што воените сили на Велика Британија трпеле порази на сите фронтови.

Со внимание се следеле и сите написи во весниците, како во Македонија така и во Југославија, ако имале допирна точка со обединувањето на Македонија или се однесувале на федерацијата со Бугарија.

Политичките извори до кои доаѓаа овие луѓе ги вклучуваа весниците, разговорите со Американците што патувале во регионот (мисионери, новинари и бизнисмени), официјалните соопштенија и личните контакти на министрите со политичките и економските елити.

За разлика од САД, британските политички и економски интереси во земјите на југоисточна Европа непосредно пред и по Втората светска војна не можеле да ја остават Велика Британија незаинтересирана за судбината на тој дел од светот.

Неговата посета имала за цел да го испита пулсот на балканските земји спрема Германија и да ја согледа можноста за сузбивање на експанзионистичкото германско влијание на Балканот, како и евентуалното убедување на балканските земји да се спротивстават на германската и италијанската експанзија, со што би го намалиле воениот притисок кој бил вршен од страна на Германија врз Велика Британија, а исто така неговото присуство имало за цел да испита дали се можни јакнењето и престижот на САД на Балканот.

Нивниот интерес, пред сѐ, бил насочен кон собирање информации од разни извори, главно на изјавите на македонските политички и воени лидери во однос на делот на Македонија под Грција.

Со надраснувањето на тие спротивности Американско-сесловенскиот конгрес успеал да ги стекне симпатиите на американската јавност и народ за својата работа и за борбата што ја воделе нивните сонародници во стариот крај.

Некакво искуство кое би ги поддржало ваквите стремежи во (македонската) политичка и културна традиција, не постои, што значи дека секој кој ги смета за свои во денешна (Македонија) мора да биде незаконско дете на сеприсутната национална традиција, значи бастард. okno.mk | Margina #32-33 [1996]

МАРГИНА елементи на самосвест 10