Настана детска пискотница, старски молби, плачки, пцости, физички напади и расправии, но откаде паднаа неколку старци од јатаганите на семејните, децата беа собрани и со кадијата на чело, одведени и затворени во еден конак, а старците си заплакаа и си отидоа во своите села да им ја однесат тажната новина на мајките и татковците од пленетите деца.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Во водлестите агли на неговите, инаку секогаш малку собрани и потсмешливи очи, се собираше благост.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Во липтеж се тресат старечките рамена... Заплакаа собраните и видоа како меѓу прстите на Ѓорѓи, кој со дланките го има покриено избиеното лице, течат солзи.
„Големата удолница“
од Петре Наковски
(2014)
Кога се сврте зад себе го најде она свое јаренце исправено на високите, тенки ножиња, скаменето, како споменик на убавината и на невиноста на дивиот свет, несфатливо далечно од него и залушано кон таа ведра ноќ, целото потонато во одбирањето на сите нејзини шумови, настрхнато на нејзината белина, а во неговата стојка како да беше собрана и сета белина и сиот раскош и му ги носеше и во таа малечка собичка, во тој малечок заграб од белото пространство на дивината.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Збиркава песни од народноослободителната борба - собрани и редактирани од Блаже Конески - до некаде ќе ја задоволи таа потреба.
„Од борбата“
од Блаже Конески
(1950)