ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Тој би бил тогаш барем донекаде заштитен од ударот на секоја неминовна разделба, и на последната.

Србите во текот на 25 години, особено во последниве 20 години успеаја, ако не да ги направат Македонците Срби, тогаш барем да создадат во европското јавно мислење убедување оти во Македонија има и Срби.

Партијата се обидуваше да го убие сексуалниот инстинкт, или, ако не може да биде убиен, тогаш барем да го искривоколчи и да го извалка.

Списанијата беа, ако не дадаистички, тогаш барем вдахновени од дада-движењето.

- Тогаш барем раскажувај ми, - му велам.

Од неа добив желба да му објаснам дека жената ми е мајка, дека таа во други околности би му помогнала, ако не нему, тогаш барем на некои поубаво облечени луѓе.

Ако за ништо друго, тогаш барем за бакнување!

Кога не ти се обраќа, најдобри резултати дава: во него да растриеш една лута, со надеж дека ќе му го загрееш и желудникот (а може и срцето), па ќе трча и ќе те довикува по име, ако за ништо друго, тогаш барем за тоалетната што се потрошила во тоалетот.

На тој изгрев многупати и без збор во мислата сме му се молеле, ако не повеќе тогаш барем за миг заборавајќи ги тегобите и неизвесностите што ги носи денот а со тоа и сеќавањето за она што било.

Пресметаната наивност на ова оспорување, којашто животот на уметноста го остава ако не неиспитан, тогаш барем испитан на најповршен начин, без оглед на природата на информацијата што се посредува, автоматски ја оправдува уметноста за која информира, бидејќи ѝ недостасува идеолошка самосвест... okno.mk | Margina #17-18 [1995] 5

Или пак, ако мораа и да заноќат, тогаш тука во неговата близина, сега ќе постоеше некој друг, кому би можел да му речеш нешто секој миг; кому, ако ништо друго, би можел барем да му помогнеш, а тој, ако не со збор, тогаш барем со некое движење, со некое одмавнување, би можел да ти одговори, или барем да ти даде знак дека те чул.

Од една страна, значи, таа тврди дека се бори против „општествено прифатената убави­на“, па дури и против „Бога, програмираноста, DNA“, но како цел на своите реинкарнации таа избра некои од општествено најпознатите и најпризнати дела што ја величаат убавината!

Друга работа што може да попречи е нејзината самопромоција - секако дека секој уметник сака да ги продаде своите дела, ако поради ништо друго тогаш барем за да преживее, но Орлан оди чекор потаму од тоа, можеби и предалеку.

Се работи особено за употреба на иронијата, ако не за осудување, тогаш барем за пре­договарање за границите на умет­носта.

Во секој случај, она со што си имаме работа во сцените од Милдред Пирс и од Најмила мамичке не е терористичката моќ на машкото заплашување и доминирање, туку моќ на жртвата која веќе нема да трпи и која се враќа триумфално, „ранета и доминантна“, да им се спротивстави на своите прогонители со сета силина на својата болка.294 Кога би можело задеваното и тормозено настрано дете, втерано онаму в ќош на игралиштето, или кога само би можел злоставуваниот љубовник, предаден и измалтретиран од дечкото, да ги смогне и да ги канализира таа праведничка, победоносна јарост, жестината и гламурот на Џоан Крафорд, можеби би нашол во себе смелост, сила и сигурност да го возврати ударот.

Барем една од приказните за стоунволските безредија вели дека она што ја подбудило толпата пред барот да даде отпор, она што ѝ ја потпалило јароста и што ги предизвикало безредијата, била глетката на туркањето на една дрег-кралица во полициско комби, која, во ненадеен грч од бес, мавнала со чантичката еден полицаец.295 Целата историја на геј-ослободувањето, на геј-спорот и на геј-отпорот, тогаш, можеби директно ѝ е должник на Милдред Пирс – или, ако не баш на Милдред Пирс, тогаш барем на општествената форма и на емоционалното искуство за кои е и класичен пример и дефинитивен масовнокултурен израз: драмата на разјарената женска немоќ што наеднаш и секавично се преобразува во мигновена, вратоломна, небрежна, јаросна, неумолива моќ.

Морате да ги пронајдете. ‌Самата итност на вашата желба ве тера да посочите, а и да разјасните (ако не другому, тогаш барем себеси) што е тоа во мажественоста на мажите кои ве палат што толку ве трогнува, какво тоа еротско значење е кодирано во една или во друга отелотворена одлика (наспроти нејзините ситни варијации) и што во неа толку ве вдахновува и ви ја прави толку мамлива.

Возможни биле, всушност, такви мигови.

Поскоро би рекол дека ако не надвладуваше во тие случаи рамнодушноста тогаш барем беше присутна.

Имаше и моменти кога неочекуваните откритија и размислите за нив ме храбреа или развеселуваа.

„Ако сте решиле толку дрско и недругарски да присвојувате и да се правите господари и петли на нешто што не е ваше, тогаш барем не постапувајте како разбојници и гусари.

Веројатно и Анатолиј немаше да дозволи неговата сопруга да ја премине границата што може да ја доведе во прашање и неговата врска со Рајна.

Потоа фактот дека Рајна е жена на пријател; добро, ако не на пријател тогаш барем на близок човек на семејството; и трето, она најважното: Ролан беше припадник на една група луѓе што беше прилично меѓусебно поврзана а средбите помеѓу овие луѓе беа многу чести.

кога се враќав од кјото во токио баш под гордата бела чалма на фуџи одгатнав зошто возот шинкансен нозоми се лепи на магнет и не прави тик-така тики-така како што прават нашите возови удирајќи по шините, тоа мора да е затоа што на дечињата им треба тишина за кога ќе ги виткаат книжните жерави да ја слушнат поубаво песната на славеите од крошните на вечно расцутените цреши и за да можат во тишината во себе да си посакаат да пораснат што повеќе да пораснат ако не бива баш колку фуџи тогаш барем колку долгоногите жерави (ова со долгоногоста, разбирливо, особено им беше важно на девојчињата) тогаш сосе дечињата кои виткаа книжни жерави одгатнав и дека тишината е скришно место на раат да си позбориш сам со себе - ја да се помолиш за троа среќа и праведност, да се помолиш и за мир во овие времиња на секакви предизвици, ја да се заколниш на верност, чистота и побожност, ја да посакаш убавина и љубов, убавина и љубов, љубов, ја да истуриш некоја клетва за ѓоа новиот економски поредок што носи само нови поскапувања на хартијата од која се прават жерави, а може и некоја задоцнета клетва за наставничката по хемија која се насладуваше кога ни ги теглеше ушите и чијшто поглед жежеше како солна киселина. кога се враќав од кјото во токио цело време возот шинкансен нозоми ни го надлетуваа книжни жерави - ем не вардеа од многу замор, ем ни даруваа долговечност, долговечност тадури и бесмртност оригами, оригами на сите страни некои жерави пролетале, некои се струполиле а тебе ако ти чини, прави се дека не знаеш колку заблуди на овој свет и век се стокмени од хартија.