ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Почна да собира порез, прирез, да собира војници, а требаше да оди и потера, оти собраните витолошки „Б'лгари“ не сакаа да одат да се бијат со својот „б'лгарски“ Војвода Јована Ѓуровчето, кој заедно со Гурлука и други „патриоти“ се врати во своето Мариово летото 1913 година со голема чета и дојде во Биновиот реон — онаа пуста Опстраница. каде што се Сукаловите колиби.

За попот си ја зеде грижата дедот Петко, а вечер ќе се приберат Стојо и Трајко, угате по некој поблизок роднина и — тие ќе бидат, нема да собира „Чочово бачило!“

Навечер воларите се враќаа со полни капи јајца од диви патки и од диви гуски, а во неделите и празничните денови луѓето со кошници тргнуваа низ Беговски ливаѓе за да собираат јајца.

Воопшто, Потковицата беше прочуено ловиште.

Можеби малку невообичаено, но пражани имаат некои свои особености да собираат многу значки, кои се продаваат на секој чекор, и да пијат пиво со сендвичи.

Да собирам пари од оголениот народ и да ги праќам во Софија на самозваните револуционери за да ги расфрлуваат по шантаните?!

Дури кога со кожата од волчицата исполнета со слама тргнал од село до село да собира дарови, луѓето виделе со какво ѕвериште успеал да се пресмета Димитар Волчарот, па гласот за него се проширил и по селата зад планината.

Сега рече дека сака да собира камења. Зошто би собирал камења?

Оној негов дедо или дедо на дедо му се викал Парамон и, како сите од тоа време во Кукулино, бил умен и со две очи.

Наредени околу тие двајца, пак молчаливи и без чувство за повремените удари на ветрот, другите чекале едниот или друтиот Онисифор да крене рака, да замавне, да удри или да убие, да се види кој е под заштита господова. Не дочекале.

Обајцата, пошле секој на своја страна, едниот Онисифор да копа јама, сам, со циганска дурија, другиот да собира гранки.

Тоа биле студени години во кои сиромаштијата под планинската црногорица му плаќала на султанот данок со крв, кога делии со зелени чалми ги собирале машките деца и ги носеле во булук кон Стамбол и кон Едрене, таму да ги потурчат, да ги научат да бодат со копја и да сечат со синџири, и самите подоцна, како брадести јаничари искитени со шарени перја и натоварени со топузи и криви сабји, да собираат нов данок во крв и да се борат против ајдутите во чии чети бил и Парамон Мечкојад.

Крстовица забави чекор во кој Кузе забележа страв. Ликуваше кога гледаше такви.

- Аха, значи, кражба! – исцеди Кузе. – Ајде жено, тргнувај пред мене.

25 ОСМИОТ ДЕН од денот кога дозна за смртта на Ристо, Крстовица го прегази џадето и, откако го помина бурјаништето, стаса до беловицата што беше ја забележана порано кога со жените одеше да собира суварки.

Го заобиколи трњакот и влезе во питомината на која до пред една недела, изгледа, не беше ожнеана пченицата.

Планот нѐ восхити и нѐ возбуди до петите. Митре, Ѓеле и Калчо заминаа, а ние зафативме да собираме камење низ трапот.

И имало тоа девојченце зла маќеа, која секој ден го испраќала голо и босо по ридиштата, да собира дрва.

Работната атмосфера стана особено тешка.

Греењето во работните хали потполно се исклучува, а работниците се приморани сами да прават грејни тела, да собираат гранки и да сечат дрва од блиската околина, како и од фабричкиот двор, па дури и да горат стари камионски гуми – со цел да се стоплат во текот на студените зимски денови.