ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Преку преведувачот, Американецот ги изрази своите желби, но не доби никаков одговор.

Меѓутоа, многу рано следното утро на телефон го повика самиот старешина, за кого се покажа дека говори совршено англиски, и рече дека не само што Американецот може да ги добие параваните по одредена цена, туку и тоа дека манастирот поседува стара железна ограда која тој исто така би можел да ја купи.

7. Двајца монаси дојдоа до потокот. Едниот беше хинду, а другиот зен монах.

Ми се чини дека манастирот се викаше „Св. Богородица Пречиста“.

XXVII Дождот туриваше, заплускуваше во бранови како што ќе дувнеше ветерот од езерото, ги киснеше луѓето излезени на сокаците и на средсело, ги натопуваше, но тие не се повлекуваа дома, не се засолнуваа: пееја, викаа, пиеја, прославувајќи ја веста дека е постигната спогодба, дека манастирот и селото не се приклучуваат кон Албанија.

Им рече дека границата што треба да се постави меѓу двете држави, треба да води сметка за природните, економските и топографските карактеристики и услови: манастирот со околните населби прави природна географска целина со Албанија; да се има предвид дека манастирот со околните населби во времето на Отоманското царство се наоѓал во синорот на Корчанската каза; дека по укинувањето на Охридската архиепископија во 1767 година, Охрид и манастирот Свети Наум биле долго време потчинети на Драчката митрополија.

И додека се подготвуваше евакуацијата, стаса вест: Друштвото на народите откако добило мислење од Хашкиот суд дека спорното ”до” внесено во Протоколот за разграничување, може да се толкува двојно: и дека Манастирот влегува во состав на Албанија и дека не влегува - спорот повторно ѝ се вратил на Конференцијата на амбасадорите.

Ги извади разните документи од турско време што ги имаше донесено со себе и оние што му ги даде игуменот и кметот, во кои се гледа дека манастирот и селата околу него: Езерец и Пискупие, плаќале данок и царина во Охрид, односно Охридска каза, а не во Корчанската каза со која манастирот се граничел во Турско време; дека пасошите на населението од овој крај се ваделе во Охрид; дека ревизија на алкохолните пијалоци во манастирот ги вршела даночната комисија од Охрид; дека плаќањето за ослободување од војна обврска се вршело во Охрид; дека пописите на приходите и расходите на манастирот, ги вршеле црковните власти од Охрид; дека во потврдите за исплатени пари на мајстори од селото Езерец што го обновиле манастирот, стои:

Нагласи дека манастирот отсекогаш бил словенско просветно и културно жариште; дека населението околу манастирот по вера се православни; дека прават целина со крајбрежјето на езерото.

Им приложи документи укажувајќи им, дека, според турскиот ферман, целата територија на манастирот и селото Пискупие ѝ припаѓала на Корчанската каза; дека манастирот низ вековите бил многу посетуван од верници од цела Албанија кои давале многу средства за неговото обновување по разните разурнувања и пожари; дека манастирот има големи чивлизи во Корчанската епархија од кои живее.

Кога полковниците го составија Извештајот давајќи мислење дека манастирот со околните населби треба да ѝ припаднат на Албанија, игуменот сиот растревожен, возбуден, му рече на полковникот Стивенс: - Значи и вашата земја се определи за Албанија...

Навела дека уште во војната Сојузниците ветиле територијален интегритет; дека сето население во реонот е словенско, дека отаде границата, во Албанија, остануваат повеќе словенски села, отколку од оваа страна албански; дека манастирот е едно од најголемите словенски светилишта.

Охридска каза; дека истото село, според пописот на Охридската каза, било одредено од турската власт како дервеџинско село што го чувало патот што водел од Охрид, преку манастирот Свети Наум, за Горица (денешна Корча), за Арнавуд Белгради (денешен Берат) и за Авлија (денешна Валона); дека манастирот му плаќал данок на господарот на Охридската каза Џеладин-бег; дека во одобрението на Цариградската Порта за градење на нов храм, стои оти манастирот е во Охридска каза, дека иконата на свети Архангел Михајло што е подарена од Влашкиот кнез Александар Наруци во 18 век стои: „На манастирот Свети Наум, Охридска каза; дека и други управувачи на Влашко: А.Апсиланти, М.В.Сукул, и К.Мирузи, кои сметале дека нивната земја порано била под духовно раководство на Охридската архиепископија, му подарувале подароци на манастирот како светилиште на таа архиепископија; дека во минатиот век, во манастирот по разни поводи (на прошетка, на панаѓур или на одмор) навраќале австрискиот, грчкиот и рускиот конзул, кои во писмата до своите влади го опишувале значението на овој манастир давајќи податоци дека тој се наоѓа во Охридска каза, Битолски вилает и дека манастирот имал големо богатство со кое го издржувал училиштето во него, а ги помагал и другите училишта во Охрид.

Им кажа дека англиската влада - по добивањето на извештајот на својот пратеник кој навел дека бил воодушевен од глетката што ја видел во манастирот на чиишто патронен празник присуствувале преку петнаесет илјади верници, и дека манастирот е духовен центар на целиот крај - побарала Конференцијата на амбасадорите одново да ја преиспита својата одлука.

Им кажа дека манастирот имал и постари вина, но кога дошла австриската војска го испила.

- Поради природните, топографските услови, и јас мислам дека манастирот треба да ѝ припадне на Албанија, - рече Италијанецот.

Игуменот им кажа дека манастирот го изградил свети Наум околу деветстотата година, дека бил светилник на словенската писменост и култура; дека по неговата смрт, дејноста ја продолжиле неговите ученици.