и (сврз.) - црн (прид.)

Тој беше со тркалесто лице и црни завиткани мустаќи.
„Гоце Делчев“ од Ванчо Николески (1964)
Тие завиткаа цигари, ги запалија и се порасположија.
„Гоце Делчев“ од Ванчо Николески (1964)
Благодарение на познанствата од годините додека бев во “Време“, веќе по три дена ми беше испратен компресор, една силна машина, бучна, и црна катран, како локомотива.
„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)
И пак: Во Жешов раскошно расцутеа дрвјата, а ветрецот расејува снег од латици низ просторот, поигрувајќи си со нив, а потоа оставајќи ги да паѓаат по крововите, по жирадоата, елегантните женски шапки на минувачите, по јармулките и црните рабински капи со широка периферија, на рамениците од старците што на пријатната пролетна сончевина забораваат на својата возраст и живо дискутираат на својата пролетна променада, во очите на госпоѓиците, и во нејзината душа која е смирена и иполнета кога е во тој питом предел за кој не може да престане да го мечтае и сонува... 
„Светилка за Ханука“ од Томислав Османли (2008)
Го прашува Гита Корец со нем поглед во деновите без транспорт?
„Светилка за Ханука“ од Томислав Османли (2008)
Како дупли дна, би можело да се рече, сликите фатени меѓу магнетите на земјата и небото, фалусот и вулвата, материјата и црните дупки, како каријатиди, што друго.
„МАРГИНА бр. 22“ (1995)
Се фатија некои и од милосниците на чаушите и сејмените, та ја донесе тој натемаго и црна Стојна Ѓупката, милосницата на Аќифа. И кај ќе се фати — до Проќа Толева.
„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)
Од нив светка, се прелива, дури и црната прав што постојано врне од белата грива на возовите...
„Бојана и прстенот“ од Иван Точко (1959)
Погледот на старицата стои прикован за тревата.
„Бојана и прстенот“ од Иван Точко (1959)
Зад завесата од роиштата лесни снегулки, тој ги гледаше отспротива буките, чудно искитени со дебели, снежни наслаги на гранките, во чуден сплет, во чудно испресечување на бели и црни линии што го создаваа вкрстените стебла и ветки.
„Бојан“ од Глигор Поповски (1973)
Жените се настрвија на зрелите и дрочни, црвени и црни капини, не мислејќи на трњето со кои се штитеа дарежливите плодови од ненамерните натрапници, а мажите го враќаа чекорот назад од помислата дека некој вол го подмочал пред да го однесат на колење за некоја трпеза надвор од листата за јадења.
„Синовски татковци“ од Димитар Солев (2006)
Докторите продолжија и понатаму да ги препишуваат слободно, со нив лекувајќи - од разни депресии до диети за добивање во тежина, со што само ја зголемија нивната рекреативна употреба, посебно на амфетамините Дринамил (пурпурни срца или сини), Декседрин (дексијс), и Дурофет (црни бомбардери) кои ги преплавија улиците и црниот пазар. 1964.година, после вревата што ја кренаа медиумите, илегалното поседување на амфетамините стана казниво со закон.
„МАРГИНА бр. 8-9“ (1994)
Црвеното - белото - црното како основна компонента во составот на светот (?): Во културата на Тера Амата (ок. 23.000 год п.н.е.) е забележана истата тријада со потврдена сакралност во таа култура и карактеристична (не само на визуелен план, од аспект на впечатливоста на боите во оваа комбинација) сосем можно, за homo sapiens воопшто, што делумно се потврдува со сликарството на горниот палеолит; освен тоа: некои римски обреди, во кои на боговите од трите видови им се жртвуваат животни со црвена, бела и црна боја на крзното; некои хетитски ритуали за повикување на духови (духовите се појавуваат од црвениот, белиот и синиот пат). куса забелешка: модро - сино - плаво: Словенското „модар“ генетски корелира со литовското madaras со значење на „нешто валкано, нечистотија“. okno.mk | Margina #8-9 [1994] 105
„МАРГИНА бр. 8-9“ (1994)
Оваа тенденција дава интересна можност за разгледување на зелената боја која боја на состојба „пред светлоста“, на невиноста (младоста): спореди лат. virgo „девица“ со viridis „зелено“. И накрај: во виното (можеби) е вистината Можеби е чудна игра на случајот, што токму виното како мошне стар ритуален и оргијастички напиток ја има поделбата на: црвено, бело и црно вино - иако самата таа поделба е во извесна мера условна, таа сепак останува интересна како факт или како случајно совпаѓање. 108 Margina #8-9 [1994] | okno.mk
„МАРГИНА бр. 8-9“ (1994)
Змијо без везило, змијо без оган, црна на патот, сама и црна на каменот.
„Посегање по чудесното“ од Србо Ивановски (2008)
Змијо, во бегство на патот до каменот во везило од снег и црна крв.
„Посегање по чудесното“ од Србо Ивановски (2008)
Младата продавачка, речиси софистицирани со набеленото лице и црниот, припиен фустан, ми ги завива во украсна хартија писмата на Ван Гог до братот, расказите на Бруно Шулц, Вејтсовиот „Џокеј полн со бурбон“ и книгата со патетичен наслов „Предсмртна љубовна песна“.
„Слово за змијата“ од Александар Прокопиев (1992)
Големи и црни беа пампурите и ни рекоа таму да одиме и одевме и се качувавме по тесни скали врзани за пампурите.
„На пат со времето“ од Петре Наковски (2010)
Носеше на себе многу свечен зелен фустан, со бели манжетни и бела јака, црни лаковани чевли и црна чанта, а и косата ѝ беше посебно убаво направена, црна, со убав сјај.
„Друга мајка“ од Драгица Најческа (1979)
Сиот вилает, сиот Балкан, станувал сѐ повеќе прогонета волчица скучна од сомневања дури и кон својот род и пород, бил скаменето животно со душа благословувана само од пеколот - се раѓа на камен, живее на камен, ги лекува раните на камен да биде еднаш живот или вечна смрт; лежат кратовските кули на беговите врз прастар вулкански кратер и лежи на ист таков кратер Лесново со својот манастир, истината лава се купите и излеаноста над Мрежичко под Кожув, над Добро Поле под сенката на кајмакчаланските облаци и на Стара Чука кај Стојаково во Гевгелиско, во преспанските води се огледува со тага варовитата Галичица, Крушово е камен на камен; бегале пред исламски зулуми Мијаците од Дебар, оние од Река и Власите од подалеку и кревале своја крепост, се криеле во ниски врби на смирени варовници и по прнари Брсјаците, но и едните и другите, и исто толку и многу повеќе господарите, ги секле шумите, се градело, се горело, им се носел лисник на козите, потоа од планините се урнувале порои скрка и ги покривале неговите житници, на тој лом да се множат жолтогрлени гуштери и црни скакулци со тешки утроби - се шират степски и пустински површини, земјата уште само со прнар се закитува.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Наоколу никнуваа криви стебла со тешки и црни лисја, се ширеа, се лееја едно во друго, потоа станаа несовладлив ѕид.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Таму, на дното на просторот, седеше Круме Арсов, онаков каков што го знаев - си го гали брадичето со палец и се чуди каков е тој пламен што се движи помеѓу него и онемените луѓе од дружината.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Сонцето било свртено кон грчот на неговото лице.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Та кога ќе ги додадеш и пустите пари и стока од Антица, како што ти реков: „ништо не го запира да стане и црн ѓавол“!
„Антица“ од Ристо Крле (1940)
Зад кулисите на човечката суета, Додека трае тој краток допир на лежерна опуштеност Како втор Рембрант ван Рејн, што ја оживеа природата на платно Јас на лист бела хартија и црно перо во стилот на виножитото со раскошни бои ќе го насликам светот.
„Поетски блесок“ од Олга Наумовска (2013)
Продолжи првин со одење, во кое имаше и демнеење на мигот, во кој таа и би се вратила, а кога човекот немаше со што да фрли, таа зеде пак да се шиба огромна и блиска, каква што беше, за да можеш да ги здогледаш и црните српови од ноктите на нејзините шепи, за да можеше да го видиш секое превиткување на тупата болка во нејзините скокови, за да можеш да ги видиш и нејзините крвави непца, за сето време испуштајќи некакво подмолно завивање, полно со една ужасна, здржана, придушена бол, а Змејко, кој уште на првиот нејзин чекор знаеше дека ќе мора да отстапи, сега, кога она завивање нараснуваше во некакво ужасно стенкање кај она ѕвере, готово да расчешне сѐ, што ќе му се најде на патот, го сети дивиот ветер како го подига угоре и како го урива во провалијата под неговите петици и расплакан и сосема совладан тој отстапи.
„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)
Се прекина една ноќ, беше како нешто само по себе да истече и да скапче и тие знаеја дека сите огромни ќиури од бел, зелен и црн мермер и сите други камчишта и бигорите, сите тажни анѓели и сите камени венци, какви што може да ги има само на едни заборавени гробишта и само во Грција, што дотогаш беа ги престојале мирни меѓу тие маслини сите поминати векови, сега се собрани на средината, здробени, и дека тука веќе немаше што да се прави.
„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)
Таму горе, на врвот на нејзиниот покрив, белината на снегот беше разјадена и црна само на местото каде што беше оџакот.
„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)
Гостинот пак ги покажа забите; тие беа ретки и црни, насмевката му беше штрбава.
„Кловнови и луѓе“ од Славко Јаневски (1956)
Сѐ нешто бладаат, вели, јазикот им е сув и црн, на крајовите од устите им се смежуравила некоја црна павлага, вели, а мевот им се надул, како на тешка жена.
„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)
Автор е на романите Мемоарите на Хадријан (1951) и Црна мена (1968), на збирката раскази Ориентални приказни (1938), поетската проза Огнови (1936), на подолгите прози (мал роман) Смртен удар (1939) и Ана, сестра.
„Црни овци“ од Катица Ќулавкова (2012)
Негово романескно ремек-дело, кое се смета за образец на светската фантастика, е малиот роман Татарска пустина (1939).
„Црни овци“ од Катица Ќулавкова (2012)
Укинување на забраната секако не би преставувало идеално решение, но би овозможило намалување на трошокот на кривично гонење, би се окончал сѐ поголемиот број апсења и затвори, би се намалила смртноста меѓу наркоманите, искушението во кое се доведуваат малолетниците, и би се намалила големата стапка на криминалот.
„МАРГИНА бр. 6-7“ (1994)
7. Хаосот ѕирка низ дупчето на забот (Треба да се оди на забар!), хаосот лази низ запуштените нокти (Треба да се отиде на педикер!), хаосот се најавува преку темните влакна на обоената коса (Под итно на фризер!), хаосот се пробива преку флеката на облеката (Облеката веднаш на хемиско чистење!), хаосот ѕирка низ дупката на чорапата, хаосот се заканува од секаде, хаосот чука на вратата со неплатените сметки, со можното губење на работата, со можната тешка болест, хаосот се крие во картонската куќичка на бездомникот, хаосот бревта од дебелите минувачи, хаосот се кези од лицата на наркоманите, хаосот испарува од уличните отвори за канализација, хаосот зева низ црните, запалени куќи во Бронкс, хаосот ноќе шушка од кантите за ѓубре, хаосот се кикоти од секаде, се придвижува од мрачните дупки, дебел, страшен и црн како градски стаорец... 13
„МАРГИНА бр. 6-7“ (1994)
Сѐ на сѐ, бројот на уживателите веројатно би пораснал, иако, многу веројатно, не многу; а ова најмногу би се должело на тоа што поединци повремено би пробале дрога, што не претставува сериозен проблем доколку не постои кривична одговорност и црн пазар.
„МАРГИНА бр. 6-7“ (1994)
Планот на париското метро ја одредува со својот мондријановски скелет, со своите црвени, жолти, плави и црни гранки пространата но сепак омеѓена површина на исфрлените псеудоподии - а тоа стебло е живо дваесет часа на секои дваесет и четири, немирниот хлорофил протекува низ него со точна цел, ту се симнува на Шатле ту се качува на Вожирар а ту преседнува кај Одеон за да продолжи до Ла Мот-Пике, двесте, триста, кој знае колку можности за комбинирање за секоја кодирана и програмирана клетка да може да пристапи кон еден сектор на дрвото и да се промолкне во друг, за да излезе од галеријата Лафает и да остави пакет со пешкири или некаква ламба на некаков трет кат од улицата Геј- Лисак.
„МАРГИНА бр. 6-7“ (1994)
А таа измешаност на болка и црн подбив кон жените и кон мртвите, или кон некои трети, што се живи и мртви, е нивен крик и нивно кикотење.
„Забранета одаја“ од Славко Јаневски (1988)
Стипцосаната земја, над која пловат зачаденост и црни испарувања на тага, ја ора усвитено железо и ја јалови оган, по нејзините врвици и библиски беспатици јаваат на коњски костури апокалиптични рицари - чумата, поморот, алчноста, бесот:коњските узди се густ сплет на змии, здивот на јавачите е сув ветар од кој и коренот на кровот се суши; зад нив останува трага: дрвени крстови, плочи со камени чалми, несобрани трупишта, урнатини.
„Забранета одаја“ од Славко Јаневски (1988)
Се намалуваше, пената на нејзината коса спласнуваше, стануваше непозната и црна.
„Месечар“ од Славко Јаневски (1959)
Момчиња вие сте обични мајмуни.„ Двајцата со ниски чела се сетија на некој Исус и на неговите врели и црни претскажувања.
„Месечар“ од Славко Јаневски (1959)
Врзани се во синџири, на нивните лица, би рекол амамџијава, се чита кедар, чиста болка, крвави се, парталави, издраскани и црни од кал, саѓи и барут, ама и синџирот и црнилото, зарем не се надвор од нив?
„Вежби за Ибн Пајко“ од Оливера Николова (2007)
Убавите бели и црни мермерни крстови одвај се наѕираат низ шибјето, а надгробните плочи не се ни гледаат.
„Исчезнување“ од Ташко Георгиевски (1998)
В плоден лес камен рожба да е да зрее и црно нешто да го покрива и цут на гранки и нож по тоа да вишне на врв на ножот птица да починува без тебе.
„Вардар“ од Анте Поповски (1958)
Со моето тело го покосивте и мојот говор. Ме оставивте сама и црните сокови на вашата неизбежност. Ќе ме хранат дури не легнете крај мене.
„Вардар“ од Анте Поповски (1958)
Најпосле фрли по една жолта и црна нишка.
„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)
И Стале, кој уште на триесет и пет години стана дедо Стале поради својата коса, брада и црна антерија не пропушташе ниедна несреќа во селата да не ја протолкува како казна од свети Илија што не му го прават селаните меќанот -манастирот.
„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)
Место рогузина и црни козинави покровчиња и шарени перници со слама полни ,овдека ефендиите најдоа: море — душек исполнет со волна, море — веленца, па дури и меки и бели перници со бубаќ и волна полнети!
„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)
А се сеќавам на своите почетоци пред години, кога го снимав младиот Минхен Муаремов, во розов фустан и црна перика на главата, како рецитира една стихотворба што тогаш ја смисливме и ја крстивме „Песна за Холивуд“...
„Бед инглиш“ од Дарко Митревски (2008)
И за вистина, Силјане, клетвата од старецот, што ги колна прадедови ни, ни се исполни и до неколку години сите деца од лошата сипаница изумреа и останале сите како црни кукавици без челад; да му е милост на Бога, зер нејќел да нѐ сотре сите, ами и дошол на старата од стариот на сон за да им каже на дедови ни да појдат кај изворите и во едниот извор да се искапат, та ќе се сторат штркови, и да прелетаат бело море и црно, та да појдат во вашата земја и тамо челад да родат и да ги изгледаат, та пак овде да си дојдат и да се искапат во другиот извор, та да се сторат пак луѓе.
„Силјан штркот“ од Марко Цепенков (1900)
Да дадеше Господ една сипаница лоша да дојдеше и сите вас да ве собереше, та после векот едно да не пркне: овде да се роди, ама бело море и црно да препливаат таткови и мајка ви, тамо да видат челад; откако ќе видат челад тамо, еден Господ нека суди и еве јас си умирам".
„Силјан штркот“ од Марко Цепенков (1900)
Утре, дај Боже здравје, одење в град и назад нема да се вратам од овие тешки лакрдии што ми ги рече стариот, да знам оти за вистина клетвата негова ќе ме фати; пиле да се сторам, бело море и црно да прелетам, ама уште еднаш при татка не дојдувам.
„Силјан штркот“ од Марко Цепенков (1900)
Езерото се бранува во сини и црни маси со бели шамичиња од пена. По него се точи снопот на зајдисонцето со запалени класје.
„Липа“ од Матеја Матевски (1980)
Тука земјата беше многу солена и црна Зашто сѐ од изворот што ќе потечеше Суша ги цицаше и жед.
„Камена“ од Анте Поповски (1972)
2. Од збор до зло-дело Се згрозив, Бела Троице18живата реч ја сведов на зашеметен шум зелен страв и црн смев иронија алегорија карикатура убавото го нагрдив оти видов на секоја педа од домот мој похота по туѓ имот стрвност по стихијност ставање рецки на почеток и крај во историјата (за да може да се викне „мое“ и да се потегне!) оти видов луѓе се насладуваат во јадот на ближниот се ситат ненаситно еда просто ситење својствено човеку створу божјему, ѕверу, укору! оти очите ми претекоа од гледање зборот ми се преврте наопаку - опак камшик очигледен!
„Ерато“ од Катица Ќулавкова (2008)
Почетокот е илуминација на свет- текст принесување животни и растенија пред идејата и чинот почетокот е прекршување на небото во алхемиското огледало на писмото во црвените и црни курзиви во она што нѐ одликува од другите она по што го паметиме сижето - животот.
„Ерато“ од Катица Ќулавкова (2008)
Градот сѐ уште чекаше. Градот чекаше, со своите прозорци и црните опсидијански ѕидови, со своите кули што го допираа небото и куличките без знамиња, со своите нечекорени улици и недопирани кваки, без ниту едно парче хартија по улиците, без ниеден отпечаток од прсти на себе.
„Лек против меланхолија“ од Реј Бредбери (1994)
Татковците на другите момчиња, што заминуваат во вселената им носат парченца руда од Калисто и црни грутки од метеорите или син песок.
„Лек против меланхолија“ од Реј Бредбери (1994)
Не знам што е смешно во моите одговори“, рече татко ти и тогаш дури за првпат ја крена високо главата а судијата, оној, господин Предановиќ, со големи бакембарди и црна измазнета коса, за која сите говореа дека ја светнува чистачот на чевли на Корзото, само се накашла и ништо не рече.
„Жената на белогардеецот“ од Србо Ивановски (2001)
Настапи ритмичката секција - девојчињата во бели и црни трикоа.
„Тополите на крајот од дедовата ливада“ од Бистрица Миркуловска (2001)
Бордо и црн плашт пред очи. Под нив човек скриен, во него врие.
„Илузија за сон“ од Оливера Доцевска (2013)
(Кристина станува. Оди со Јаков во круг. Пауза. Се отвора горниот капак. Се спушта Нове, со гас-маска и црна пластична пелерина. Пауза.)
„Одбрани драми“ од Горан Стефановски (2008)
Ѝ се доближува загледана во полулегнатата девојка, подзастанува, некаков сомнеж ја гризе и кога се доближи на дофат на рака, застана, и се загледа во лицето и во очите големи и црни, молежливо вгледани со вкован поглед во неа.
„Големата удолница“ од Петре Наковски (2014)
Умилно се загледа во големите и црни очи на Циљка.
„Големата удолница“ од Петре Наковски (2014)
На обата брега се покажуваа двата клучни облици на медитеранската екстаза низ светлината на белото и црното сонце, како синтеза на универзалниот трагизам.
„Атеистички музеј“ од Луан Старова (1997)
Водата беше топла и црна.
„Бегалци“ од Јован Бошковски (1949)
Оти ноќе, старите полицајци (така ги викам) иако дедо ми се лути и вели дека е поправнилно да ги нарекувам Удбаши, според името УДБА што е кратенка за некогашната Управа на државна безбедност каде што работеле по војната), раскажува необични случки, потсетувајќи се на своите млади години, разгледуваат стари фотографии на кои дедо ми беше облечен во кожен мантил, имаше многу густи и црни мустаќи и изгледаше необично строго.
„Јас - момчето молња“ од Јагода Михајловска Георгиева (1989)
Мајката Роса и мајката Перса не можат да им се изнагледаат, наликуваат на две родени сестри во омјасот, во бојата, во црната коса и црните очи.
„Црна билка“ од Ташко Георгиевски (2006)
Од оние на кои не им го знаеш името, ама знаеш дека, ако ја отворат устата, можат веднаш да те проголтаат.
„Игбал, мојата тајна“ од Јагода Михајловска Георгиева (2000)
Беше темна ноќ околу нас, на небото имаше сосема млада месечина, тенка како срп, што не може ништо да осветли, бевме сами во таа ноќ и среде тој страв што мене ми изгледаше голем и црн како некакво страшно и опасно, непознато диво животно од приказните.
„Игбал, мојата тајна“ од Јагода Михајловска Георгиева (2000)