ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Ако добро се загледаш, можеш да откриеш и нешто пријатно; долж реките игриво, весело и расцрцорено летаат едни златни ластовички кои толку убаво стојат на црната подлога.

Чудесно... Супер... Посакувам секогаш да е така и секој ден да имаме вежби.

Посакувам, ама не може - само два пати неделно, вели наставникот, а пред приредбите и нешто повеќе.

И штотуку наближам до Сена мојот поглед ја напушта земјата, ме напушта и мене и тргнува да плови меѓу ѕвездите... и нешто длабоко тогаш се вознемирува во мене: моето човечко битие, горе меѓу ѕвездите, го препознава својот древен дом, своето древно огниште, мојата роднинска постела...

— Евет мудур ефенди, — пак повтори Ибро и се изгуби низ врата.

Мудурот се поослободи и нешто се присети та пак плусна со рацете.

Поминало некое време, недела ли, две ли, и врвел чичко Данчо, така се вика син му на дедо Иван, низ еден дол, и нешто тешко му смрдело, разбираш, не се дишело...

Са ноќ стоеше сама крај прозорецот и нешто ги молеше пролетните ветришта.

Како заоѓаше сонцето, како гаснеше, усамен младич си пееше низ долината и нешто молеше.

Ако се најдеш со него добро ќе биде и за тебе. Тој е појден порано и нешто повеќе има научено. А, е седан и во Влашко, со мајстори, доста години.

Слично беше и кога еден британски таблоид, сакајќи да го драматизира потресниот случај на некој „типичен, горопаден пивопиец и спортски делија од дваесет и нешто години, до уши зацопан во свршеницата“, кој станал геј преку ноќ како резултат на спортска повреда, објави дека првите загрижувачки знаци се појавиле не во облик на хомосексуален порив кај младичот, туку во облик на неочекувана незаинтересираност за резултатите од рагби, во вид на неспособност да разговара со пајташите арпаџици и некоја нова склоност кон саркастичност.

И така, ти велам јас, нас, четиристотините и нешто деца нѐ одведоа пеш во Долно Дупени и од таму во Љубојно каде ја преспавме ноќта.

Најверојатно познавал секакви пијачки и напивки со кои се пречистувала крвта и секако по несреќа залутал меѓу шуплоглав свет што не можел да сфати дека по такви екими каков што е тој копнееле далечни калифи и нешто поблиски везири.

И со насмевка што им била својствена само на најблагородните левантински филозофи што во своите мисли го ставале човекот над верите и над расите, бавно, со свиркање на воздухот од неговите гради помеѓу секој збор, објаснувал дека ниедна болештина не е посилна од возвишеноста на духот.

Во едната од поволшките околии имаше градоначалник од три и нешто аршини висина, и што?

Јас лично познавам три такви.

Само знаеше, иако тоа знаење не му носеше никаква утеха, дека една таква празнина носеше под својата лажичка и оној таму, носеше оној и нешто повеќе од тоа, со сета онаа раскрвавеност на левото бедро.

„Да. И нешто повеќе. Вашите закони и вашиот поредок ја држат Македонија во мрак и сиромаштво“.

5. Таква е, гледана однадвор, пуста и ненаселена, наваму од крајот на последната Голема војна, односно наваму од принудната колективизација, и нешто потоа, откако ги зафати луѓето емиграцијата, таа самоникната и безимена потковица среде Бакарно Гумно, која, спуштајќи се благо по голите падини на ридиштата, на запад и на југ, сè до мелиорацијата (пред десетина години ја извршија доброволно младински работни бригади; покрај бесплатна исхрана, работничка облека и плускавици на дланките, младинците имаа и задача да ги шират меѓу себе љубовта и братството) се преточува во ливадско земјиште (сега сушно и неплодно) испресечено со мртвици и блата кои, пак, се вливаа во Црна и во кои заедно со стотици видови барски и преселни птици живееше и лошиот дух на маларијата, а на исток и на север, односно на североисток и на северозапад, сѐ до мариовските планини, односно сѐ до Прилеп и сѐ до крушевските планини, во житница и тутунско поле.

Под тремот црквински редачките веќе клаваа за ручек и нешто постојано брчеа со устите, како и мувите над котлите со манџа. 13

Грнчарот одеше по строгите патеки што ја поврзуваа работилницата со придодадени ниски ложи и нешто постојано објаснуваше.

Во градите ги топлеше виното, а однадвор им студеше.

Бајко ковачот, влезен во дефтерот со брата си Јована и жена си Марија, со единствениот син Петрета, без снаа и внуци, со еден вол и две говеда, со петнаесет овци, четири свињи, лозје и нешто земја - плаќаше данок три перпери.

А веќе и го слушна како тажно јачи и нешто мрмори.

Еј, море, еј, сираку! Да не те фати бељата, та по десет и петнаесет лири се купува една вдовица, само Доста не сака да го голи човекот, та и дваесет и пет да беше рекла ќе ја тепаше главата Илко; од душа, од гуша — ќе ги отбереше Затоа тој кога киниса од дома си зеде осум лири, две франги, петшест бели меџудии и нешто ситна пара.

На коњчето натоварија муниција, два митралеза и нешто бомби.

Велеа оти ноќта кога надошла водата однела и два чергарски шатора, но дали само шаторите или и нешто друго, никој не знаеше да каже.

Како по некое непишано правило, времето и злата судбина одвреме навреме ќе се сретнат на некое однапред бележано место.

Мајсторот Ратко во гаражата држеше ситни делови за коли – свеќички, платини, четкички, лампи, осигурувачи, ремење и слично и нешто галантерија како спрејови за чистење, полир-пасти, мали пакувања бои за замачкување на разни гребнатини и други такви работи.

Беше полна со сенешто – крпи, картонска кутија со игли, конци, петлици и копци, прибор за бричење, парче ластик, но и нешто писма, некакви документи, фотографии.

Букварот, велат, ќе ги обедини, ќе ги освести и заедно сите ќе се кренат да се борат, и Грција склучува договор со Турција и ги враќа Грците од Мала Азија, сите ги населува во нашите градови, а македонските Помаци ги иселува во Турција, ти ја земаат земјата сосе гробови, а без гробови немаш ни роднини, нивните војници со убиства се фалат во писмата: кој колку Македонци убил, се натпреваруваат во убиствата и затоа добиваат наградни отсуства и нешто друго добиваат,