Меѓутоа, има и нешто повеќе од сето тоа, од арбитрарните декрети на власта, а тоа е сказната што ни се нуди низ романот Времето на козите, на романсиерот Луан Старова, сугерирајќи ни, а и без тоа некогаш да се каже, дека грешките и лудоста на режимот не беа во диктатурата, туку во феноменот од кој произлезе диктатурата, односно од идеолошката аберација.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Младичот беше задоволен и често повторуваше дека ова ќе мора да им успее, му објаснуваше дека ги притиснале в ќорсокак луѓето од монополот, го извеле тоа многу добро, а за она му рече дека тој ќе мора да си однесе и нешто дома, таа пролет; тој веќе беше почнал да се подготвува за одење в село.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Па дури и нешто повеќе. За нив ги нема овие извинувања какви што можеа да се најдат за Грците.
„Солунските атентати 1903“
од Крсте Битоски
(2003)
Детето-слушател на првобитните приказни ќе биде разочарано кога, како возрасен читател, ќе открие дека она што го сметал за најчиста вистинитост на своето искуство - и како несомнена стварност - било само „литература“, зашто ќе се покаже дека не сме „сами“, односно единствени, за кое пишува Томас Ман, но и нешто повеќе од тоа.
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)