ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Секој се труди да се идентификува со околината која го опкружува, па доколку не најде своја рамка, останува сам како независна планета.

Во хрониките и легендите никаде не најдов како се лечи сув бунар, туку само како лечи, самиот тој, бунарот, како дава живот, како исцелува, но и како влече длабоко долу, како плаши и страши со откритијата за живи и за мртви тајно фрлени на дното.

Еден вели на толку метри, друг на олку, трет кажува пример дека некаде и на дваесет и две, не нашле вода.

Задоцнив! Не најдов време. Го трошев на многу понезначајни и банални нешта, за жал.

И пак: Додека луѓето во страв и ужас се криеја, по келарите од куќите и најдлабоките засолништа, од милијардите ледни погледи на сивокрилните Сили што го затемнија небото, оние малкумина меѓу нив што не најдоа засолништа и се затекоа тука, гледаа во чудото што се случуваше пред нивните широко отворени очи, зашто силна светлина бликна од Светијата над светиите и пред неа се отвори тешкиот превез од прашина што надоаѓаше од пустината, а потоа се раствори и сенката на крилестите Сили што светлината ги претвораше во пламен и пепел штом ќе ги допреше, додека нивните трипати свиени шофари паѓаа во снопот, се палеа од неговата огнена сила и се спепелуваа како и крилјата на сивокрилите летачи што ќе ѝ се најдеа на патот на чистата светлина, додека спржените ангели со ледни очи крескаа во ужас и паѓаа одгоре и допламнуваа, превртувајќи се низ воздухот како огромни пеколни факли, а светлината што бликаше од скутовите на Храмот отвораше пат, угоре, кон чистото небо, та тогаш оние од Израилот што го видоа тоа чудо на светлиот пат што ја спои утробата на Храмот со разгрнатата порта на Небото, посведочија уште едно чудо во кое, полека лебдејќи, по патот на светлината почна да се искачува арката на Заветот со Законот во неа и фати да се оддалечува и се упати кон портите Небесни и кога овие ја примија се затвори капијата на Сводот, превез од темни облаци го препокри затвореното небо, а зракот од срцето на Храмот полека почна да слабее сѐ додека наполно не згасна, та во Светињата над светитите ја немаше веќе самата Светиња во која престојуваше Зборот Божји, а за земјата немаше веќе Законот Негов, само студениот ветер на темните Сили...  Доктор Корец ги отвора очите.

Постелата му мириса на излачениот страв.

По пат не најде другар и сега беше сам.

Но освен дирите и по некоја пресна брболанка ништо друго не најдоа.

Го нашле и Толета во Полчиште, и бидејќи не можел да докаже што дошол и кај оди, го собрале и него. Но никакви траги од убиството не нашле.

Веле се стресе, се помрдна од местото и го побара до него Аргира. Но никого не најде.

Каде ќе можеш да слезеш до дното на душата, каде ќе помечтаеш, и каде ќе излееш горчина, ако во домот, ако во твојот сопствен дом не најдеш, за сето тоа, одзвук, ехо...

Аргир крена глава, го погледна, но не најде збор да му одговори.

Огнот беше изгаснат, зашто синоќа не најде време, а и ниту помисли да го запрета.

Влезе во сопчето и седна на триножничето, ја зеде машата и почна да го разгрнува пепелот, барајќи некое жарче. Не најде.

После копавме подлабоко. Беа дошле и други да копаат, ама ништо не нашле.

Шетањето по шуми и собирањето печурки во ладно есенско утро, може да биде многу досадно, посебно ако не најдете ништо.

Рече дека пробал да живее и во големиот, и во малиот свет, но дека никаде не нашол среќа: конечно, ќе му се посвети на Бога, оти има назнаки (токму така рече) дека Бог сака да му се јави.

Потем рече дека ако не најде мир ни во циркусот, сигурно ќе се замонаши и ќе му се посвети на Бога.

Таа уметност не е ништо друго освен агресивен провинциски конзервативизам кој беше релативно безначаен, сѐ додека не најде силна политичка база.

Облекувајќи ми ја таа не најде за потребно да објасни од каде ѝ е.

Името не му го спомна. Рај не најдоа.

Таму во Ташкент не престанавме да се прашуваме зошто тие по излегувањето од Сибир, не најдоа храброст да се појават пред поранешните борци, сега работници во советските заводи, во фабриките на Чехословачка, Унгарија, Романија и во Полска?

Откако никој од нив ништо не најде во келарите и амбарите тоа за што беа дојдени, одделија шестмина мажи и ги одведоа на Св. Илија, надвор од селото, Таму ги мачеа и на крај им ги посекоа вратните жили и пршлените и така ги оставија да искрвават.

Барале и не нашле сунѓерести печурки, наречени смрчки, да ги испечат на жар и само ретко, понегде, можеле да им го грабаат на животните ланскиот желад.

Навистина не било време на сенокос и далеку било летното созревање на пченките, во брзањето кон нејасните далечини да ги оберуваат туѓите клавчиња и да ги џвакаат млечните зрна.

Од илјада доктори лекови зема Но, лек не најде лек за нејзе нема Па отиде кај гатачка стара И од нејзе помош да побара.

Како што реков на почетокот, Династија на еден начин беше увертира во овој таксират кој што не најде со шпанските серии.

И пак претставите се кинеа и беа неми, без звук: камени скали во голем сандак... врата во која шумеше боја на зрела ’рж... стари пејзажи, литографска идили на млад сликар и недовршени портрети на една недозреаност што лута додека не најде неизгазена врвица.

Неколкупати оттогаш се искрадуваше од својата јама, дење итро и претпазливо, ноќе скриена во мракот и послободна, но не најде трага ни на едно животно.

Се гледаме со бугарските војници, како ништо да не било. - Ништо друго не најдовме од него. Само крвта. И крвта му ја собравме и му ја закопавме.

Може никогаш суво место да не најдат, вели, и си ги забришува солзите.

- Како не најде време да го прашаш, вели Уља, ко брат, ко свое да го прашаш.

Во пеплиштето потоа, во рамките на поцрнетите ѕидишта со ископани очи-прозорци, ни власта ни селаните не најдоа човечки коски.

Како капка вода да се обиде да пробие од кожата под стаклото на окалките, за да не најде отворена пора и да се разлее полека кон темниот печат на едната страна на врелото лице.

Имаше моменти кога се откажуваше, кога не сакаше повеќе да зема лозови, но тоа траеше до денот што беше последен за извлекување: одеше кон бутката да купи лозови, сакаше да не најде но пак се тресеше и го молеше господа да најде.

Чана одамна го има претчувството дека дедото Костадин нема да стигне зад нив, ама сигурна е дека Пелагија и Танаско му ги сториле сите адети за да биде спокоен во рамната земја од каде што сакаше да побегне оти нигде не нашол исцедно место за гроб.

Покрај Стојка Катин напнал гајда и Крчо Косов да посвири, да земе некое тврдо јајце, оти откако Ристе Попов му го скрши борецот тој веќе не најде друг да се занимава со тоа.

Никој не знаел од што е, сѐ додека на дното од ќупот не нашле грлушка од дренка.

Им ги превртеа џебовите, им ги истурија торбите загледуваа во дрвата, но ништо не најдоа.

Почнаа да го претресуваат. Му ја слекоа и кошулата, му ги собуја и опинците, ама ништо не најдоа.

Пиперки не најдов, а за компирите знаев дека се клаваат подоцна.

Тој туѓинец не најде за потребно, барем од љубопитство, да се помести и да наѕирне што се случува зад него.

А притоа не најде за потребно ниту да ме ослови!

Не ѝ е криво што во тоа стрниште не најде ни шесторедица ни црвенка.

Туку сега, за да не ја срамотат, готова е заради утрешниот ден и за споменот да го даде меновникот, да се откаже од дел од својот живот, иако и беше јасно дека и тој чин е недостоинствен и низок.

Ќе те носам во управата па таму, на управникот се ќе му објасниш, значи на командантот, разбираш?...

- Бев горе, до стрништето... - изусти тивко Крстовица и го префрли торбичето во десната рака.

Но ни таму не најде мира.

Не најдов муштерија, та видов не видов, ја однесов маста кај трговецот што му имам за давање.

Та ти се испијанив... И еве уште ме држи... А чекај, жено!

А кога не најдоа ништо, отидоа кај Јосе Натемагото и му рекоа: „Не најдовме ништо... Бадијала копавме...“

Кога отидовме на ливадата да го превртиме и сушиме сеното, сено не најдовме.

Ја изминаа масата, се приближија кон шаторот, заодија натаму па зад шаторот и од другата страна одоколу додека не се најдоа пак кај масата. Ни жива душа не најдоа.

Јас бев во токму такво расположение кога случајно во кафеаната „Солун“ не најдовме на кафе со Сврделот и со Трифуна Мијакот – Баџата.

Ги помина сите, но не најде ни една што би го заинтересирала, но сепак му направи впечаток последната книга во картонската кутија што отскокнуваше со големиот формат и беше необично дебела.

Нема храброст да се сретне со нејзините отворени очи оти што треба да стори со себе ако и во нив не најде одобрување за својата постапка?

Други, не грчки војници, Ангелина и Агрономот го направија тоа во една непрегледна нива што туку изорана, таму, Ангелина ме држеше, а Агрономот ме силуваше, И така, не најдов сили да завршам со себе, ни да пометнам, се предадов, го засакав како свое тоа црно семе и го оставив да расте во мене!

Како не најдовте здравец, си мислам, момина солза...

Дома не најде никој. Изгледа дека сите домашни беа истрчани да грабаат злато.