with - онтологија

с повеќе

Вид збор: Предлог
Само во поезијата и дијалектно во некои состави: с овци, с кози.
Употреба: Народна поезија

со повеќе

Вид збор: Предлог
За означување на предметот, орудието со кое се извршува дејството.
Примери:
Се мие со сапун.
За означување на граница, близост во пространството.
Примери:
На границата со Албанија.
За означување на кој начин се извршува нешто; при укажување на основата за свршување на нешто.
Примери:
со радост
При укажување на предмет, својство што карактеризира друг предмет, својство.
Примери:
Равенка со две непознати.
За означување на дејство, состојба што придружува друго дејство.
Примери:
Се разбуди со плачење.
При укажување на содржината на нешто.
Примери:
сандак со книги
За означување на имање, снабденост; при укажување на признак, особеност, својство.
Примери:
Капут со крзно.
За означување со што е некој или нешто облечен, покриен.
Примери:
Со куси панталони.
За означување на сврзување, соединување.
Примери:
Градовите се сврзани со добри патишта.
За означување на целта на дејството.
Примери:
Дојде со намера да остане.
За означување заедница, за укажување предмет или лице што учествува во заедничкото дејство.
Примери:
Со него бевме на годишен одмор.
При укажување споредба; за означување на она што заменува друго.
Примери:
Во споредба со нашата фабрика.
За означување однос кон објектот, при означување лице или предмет кон кој се установува некој однос на друго лице или предмет.
Примери:
Така е тоа со млади луѓе.
При укажување на лице што испитува некоја состојба или на предмет што се наоѓа во некоја состојба.
Примери:
Не е добра со здравјето.
За доуточнување на карактерот, состојбата на некого или нешто.
Примери:
со сомнително минато
За означување неопределен временски период, за укажување временски интервали што стануваат едноподруго; со именката време - без задоцнување, навреме.
Примери:
Со години стоеше во дворот на старата куќа.
При означување лица, предмети што се јавуваат како почеток.
Примери:
Со Миладиновци почнува нашата вистинска литература.
За означување големо количество, многу.
Примери:
Со илјадници луѓе одеа накај стадионот.
За означување предмет, дејство неопходно или доволно за постигање на нешто.
Примери:
Го уби уште со првиот куршум.
При поздравување, пожелување и сл.
Примери:
со поздрав
За изразување однос кон нешто што обично се повторува.
Употреба: Разговорно
Примери:
Доста со тие разговори!
При повторување на некои именки - многу одблизу, еден спроти друг.
Примери:
Се удрија глава со глава.
Во предлошки изрази.
Примери:
во врска со

уз повеќе

Вид збор: Предлог
со, при
Употреба: Дијалектен збор
Примери:
Виното оди многу подобро уз јадење.