менталитет (м.)
Татко не му го откриваше на Климент Камилски својот крунски аргумент за да се откажат од проектот дека турцизмите, односно османизмите во подалечните времиња, останале како единствените сведоштва за историскиот континуитет на различните народи кои живееле во османскиот дел на Балканот, заемните влијанија меѓу балканските јазици кои придонесоа во создавањето заеднички менталитет олицетворен во балканскиот јазичен сојуз.
„Балканвавилонци“
од Луан Старова
(2014)
На мал простор од овој роман, благодарение на вешто водените наративни стратегии кои ги користат искуствата на традиционалниот и постмодерниот роман, се покренуваат некои од клучните теми одбрани од корпусот на интересирање на балканскиот човек кому типолошките карактеристики на ликовите и на ситуационите модели по мерката на препознавање му се најблиски, но би било погрешно да се разбере Бунар само како водич за балкански менталитет и да се чита како што се читаат Андиќевите дела за да се разберат причините за балканските судири.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Тоа не е прашање на менталитет. Тоа е прашање на поединечен карактер.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Оваа појава подоцна ја доведував во врска со нашата постојана балканизација, односно ропскиот менталитет кој не дозволуваше да излеземе од орбитата на деспотската власт.
„Амбасади“
од Луан Старова
(2009)
Идејата на двата лика да направат мал речник на турцизми кои трајно ја запечатиле трагичната судбина на балканските народи, влијаејќи на нивниот менталитет, иако наликува на наивизмот со кој навидум Хермоген и Кратил кај Сократ расправаат за вистинитоста на имињата, станува магистрална филозофска идеја на овој одличен роман.
„Балканвавилонци“
од Луан Старова
(2014)
Духот на дувлото, племенскиот и патријархален менталитет, поддржани со силата, ја одредуваа, ја одредуваат и уште долго ќе ја уредуваат духовната клима на нашите градови.
„МАРГИНА бр. 36“
(1997)
Се пробиваше, со својата диплома, низ кревките државни институции во кои сѐ уште преовладуваше инерцијата на отоманскиот менталитет, колку и да беше силен отпорот кон него.
„Тврдина од пепел“
од Луан Старова
(2002)
Тие добро го познаваа балканскиот менталитет во кој беше всаден синдромот на самоуништувањето, на проклетството, кога му е арно на човекот и на народот со козите, да му умре козата на соседот без длабоки, суштински причини.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Овој незначителен случај беше брзо и лесно заборавен поради новогодишните расположенија во кои владее потрошувачкиот менталитет.
„Човекот во сина облека“
од Мето Јовановски
(2011)
Јас, се разбира, бев никој и ништо, една обична вообразена провинцијалка со гордост до небото, а шанкерот само повеќе се нервираше на моите изјави иако знаеше дека намерно го подбуцнувам неговиот западен менталитет.
„Знаеш ли да љубиш“
од Ивана Иванова Канго
(2013)
„Тоа го ценам кај дамите со реноме“, рече авторот намерно служејќи се со постилизирано изразување за да го погали малограѓанскиот менталитет на коконата.
„Продавница за љубопитните“
од Мето Јовановски
(2003)
Сѐ што Татко насетуваше во своите свети книги опкружен со марксистичките и со своите потраги во судбината на својот народ по падот на империите, посебно последните три (Римската, Византиската и Отоманската), и сега во загработ на сталинистичко-комунистичката империја, сѐ што можеше да предвиди, јас како да го откривав во музеите, во театарските претстави, во страдањето на вековно спротивставуваниот менталитет.
„Атеистички музеј“
од Луан Старова
(1997)
Менталитетот пластен со векови не се менува брзо, можеби се потребни уште децении, ако не и век!
„Амбасади“
од Луан Старова
(2009)
Татко ми во своите глобални размисли за козјото прашање беше начисто оти режимот има повеќе варијанти како да им се стави крај на козите во секоја република на Југославија одделно, во зависност од нејзината развиеност и од менталитетот на луѓето.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Откако Камилски изнесе дека заемката севап во турскиот јазик (sebep), потекнува од арапскиот thehwab, во бугарскиот е присутен како себеб, во српскиот како себап, во ароманскиот како sibebi, во албанскиот како sebep, истакна: Како ретко кој два спротивставени поими инаетот и севапот можат да го објаснат менталитетот на homo balkanicus во текот на изминатите векови.
„Балканвавилонци“
од Луан Старова
(2014)
За Татко, на Балканот, времињата тешко се менуваа однатре, во менталитетите на луѓето, а промените беа предизвикувани најчесто однадвор, од влијанијата на другите, на империите, на завојувачите, од непредвидливите удари на историјата.
„Ервехе“
од Луан Старова
(2006)
Зборувам за митското, племенско размислување, за дивјаштвото, примитивизмот, за неписменоста, за криминалниот менталитет, за кражбите, за лагите, за легализација на лагите, за културата на лажењето, за самоволието, за новокомпонираниот рурален менталитет којшто плаче додека убива и убива додека плаче...
„МАРГИНА бр. 6-7“
(1994)
Ах..., овој глупав македонски менталитет! Толку многу идиоти на едно место се собрале.
„Читај ми ги мислите“
од Ивана Иванова Канго
(2012)
Токму вонивните урнатини, остануваше супстратот на народниот менталитет којшто беше отпорен на брзите револуционерни промени.
„Тврдина од пепел“
од Луан Старова
(2002)
Впрочем, тоа да не се разјасни докрај, не беше само негова особина, тоа очигледно беше во менталитетот на луѓето од овој крај, некоја воздржаност во кажувањето на фактите, а уште повеќе на сопственото мислење и ставови.
„Братот“
од Димитар Башевски
(2007)
