орач (м.)
Пред тоа пиеле од негова матарка вино со боја на месо и се мезеле со бајати пршки што ги зеле од некој орач за стар железничарски часовник со избришани бројки и без една стрелка но со живо срце под металниот оклоп.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Неа ја знаат овчарите и по неа ги скориваат своите стада; неа ја знаат орачите и по неа ги спрегнуваат своите ѕевгари; неа ја знаат жетварите и по неа ставаат да ги зафатат долгите опашки на ушите подолгите слогови.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Па таман толку еден среден орач наоѓа во Витолишча што кале цела година по полето со сето семејство.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Толе ги изгледа од пети до глава извалканите орачи, им ги виде испуканите усти од солта, пиперта и ветерот, им ги виде босите искрвавени нозе, голите изгорени раменици под искинатите кошули, козинавите црни градници и белите глави, полни со земја и му стана чудно од каде во тие робови насмевка?
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Што е мунасип, ќе платам, зашто јас пак имам волови и стока, ама со луѓе сум слаб; ми требаат два-тројца орачи, толку говедари, а може и некоја жена со поголеми деца да ги бркаат кравите по ливадите и гуските по реката – се јави и Мамут-бег од Оризари.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Гратче како и многу други, заседнато во подножјето на планината, така како што слегувале луѓето од селата и се запреле онаму каде што почнувало полето - токму како сточари што се спрепнале да станат орачи.
„Синовски татковци“
од Димитар Солев
(2006)
Орачите коишто се враќаа од полето, подзапираа, ги вадеа капите и се крстеа.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Им објасни дека тоа ѝ го сторил светецот за да ја казни, зашто на некој од манастирските орачи кога подлегнал да преспие на нивата, му дошла таа и му го изела едниот вол; се исплашил тој и отрчал кај свети Наум и му кажал плачејќи; тој му рекол да се врати на нивата и таму ќе ја најде мечката впрегната во јарем.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
Орач в замав ќе посее ниви, - бело цутје ќе закити гранки, ќе загукат голабите сиви, - ќе оживат долови и странки.
„Мое село“
од Ванчо Николески
(1950)
Не, туку, може ли човек орач кој со еден чекор држи две бразди, да има исправени нозе?
„Големата удолница“
од Петре Наковски
(2014)
Ја најде пурата на Ризо и ја запали; лицето ѝ трепереше на светлината од пламенот и имаше нешто во нејзините очи што можеби беше ужасувачко и задоцнето сознание дека она што го засега овој особен орач беше подлабоко од сезонските промени или сомнителната плодност, особено откако претходно сфати дека нејзината моќ на давање не вклучува ништо над или под следниов список на предмети: ножици, сатови, ножови, ленти, врвци; и затоа кон неа го имаше истото она сочувство како кон хероините на секси-романчињата, или кон исончаните но импотентни ранчери-позитивци од вестерните.
„МАРГИНА бр. 1“
(1994)
Дошле синовите на првиот орач на светот и ја ожнеале нивата.
„Пупи Паф во Шумшул град“
од Славко Јаневски
(1996)
Ја најде пурата на Ризо и ја запали; лицето ѝ трепереше на светлината од пламенот и имаше нешто во нејзините очи што можеби беше ужасувачко и задоцнето сознание дека она што го засега овој особен орач беше подлабоко од сезонските промени или сомнителната плодност, особено откако претходно сфати дека нејзината моќ на давање не вклучува ништо над или под следниов список на предмети: ножици, сатови, ножови, ленти, врвци; и затоа кон неа го имаше истото она сочувство како кон хероините на секси-романчињата, или кон исончаните но импотентни ранчери-позитивци од вестерните.
„Малиот дожд“
од Томас Пинчон
Земјата мила, мајчица наша колку е сочна, мека, брзајте в ниви, орачи мои, сеидба вас ве чека!
„Мое село“
од Ванчо Николески
(1950)
Таман се прибираа орачите и дрварите, и тој, со торбичката на рамо, со ластегарката под мишка, влезе в село на мракот. Ha дедот Петка не му беше ова прво одење во Рожден.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Земјата мила, мајчица родна колку е сочна, мека, грабнете плугој, орачи мои, сеидба вас ве чека!
„Мое село“
од Ванчо Николески
(1950)
Како искусен педагог, тоа и во самиот вовед кон романот авторот го посочува д-р Васил Тоциновски станал комита, не е орач.
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
Дувка ветер и шумолат гранки, пуплат дрвја, цутат сливи ранки, орач в ниви бисер семе сее, бисер сее мила песна пее: „Мина, горо, млад Делчев војвода!“
„Мое село“
од Ванчо Николески
(1950)
Чекаат мили полиња родни, неоран угар стои, плодните ниви ви шират гради, - елате, орачи мои!
„Мое село“
од Ванчо Николески
(1950)
Останаа ниви без орачи, стада без пастири.
„Билјана“
од Глигор Поповски
(1972)