протолкува (св.)
Станаа какви што ретко можат да се видат во светот: во едната имаше илјадници ситнурии и матракулки: од игли за плетење и крпење до часовници што некогаш имале разноразни задачи: да ѕвонат, да тикараат, да гукаат на ѕидови и да се тресат по мали џепчиња; па потоа конзервички и тенеќиња со шарени обвивки и со натписи што можеш по цел ден да ги читаш и да не ги протолкуваш; шишулиња од разни големини и дебелини, кои можат да се носат воврени во прстите или пак наредени како цевки под мишките; белезички, прстенчиња, ножиња со рокчиња, шарени стомничиња, свирчиња, а потоа: рачки од чадори, поткови, бургивчиња, тркала од колички, панаѓурски штракачиња и што ли не.
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
Можеби токму во оваа смисла треба да се протолкува специфичноста и осаменоста на македонскиот историски простор кој со сета своја историска густина како да е предодреден - за утопија.
„Две тишини“
од Анте Поповски
(2003)
Само видовитите можат да ја протолкуваат и таа друга страна. Но не секогаш!
„Жената на белогардеецот“
од Србо Ивановски
(2001)
Нели токму наивноста и брзоплетоста, иследникот ги беше спомнал како можна олеснителна околност уште при првата наша средба, а јас наивно ги бев протолкувал само како понуда обвинувањата да се сведат на размена на пријателски размислувања и на еден вид другарска помош.
„Синот“
од Србо Ивановски
(2006)
Моето кревко тело нема смисла за убав подвиг и лесно од мојата кошула ќе протолкуваш како проникнувала мојата душа низ зборот и низ писмото.
„Две тишини“
од Анте Поповски
(2003)
Магијата на расказот остана да ја протолкувате вие, притоа внимавајќи да нè ве погоди проклетството на зборовите, збиени како револверски зрна во отворот на срцевата цевка.
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)
И Стале, кој уште на триесет и пет години стана дедо Стале поради својата коса, брада и црна антерија не пропушташе ниедна несреќа во селата да не ја протолкува како казна од свети Илија што не му го прават селаните меќанот -манастирот.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
А таа вчудовиденост можеше да се протолкува истовремено и како прашање.
„Желките од рајската градина“
од Србо Ивановски
(2010)
Ова полифоно пеење на немирењето и компромисот, никогаш до крај разгатнато, никогаш довршено, останато живо со своите пораки, еден ден некој од потомците судбоносно да го протолкува.
„Патот на јагулите“
од Луан Старова
(2000)
Но се случуваше и во доцните ноќи, кога сите беа заспани, а само Татко, останат буден крај своите книги, да се слушаат необични звуци, во куќата, крцкање како говор што доаѓаше од неодредено место, во времето коешто Татко не успеваше да го протолкува до доцна во ноќта.
„Балканвавилонци“
од Луан Старова
(2014)
Додека се обидував да го протолкувам реченото кое оставаше многу празнини, бели страници кои можеа да се исполнуваат со различна содржина, главно како претпоставки, а јас не бев склон на таков вид размислување и градење односи со луѓето околу мене, Ема се надвисна над бирото, поземајќи ја пепелницата и, свртувајќи се, повеќе несмасно отколку планирано (така ли беше?, не знам!), со врвот на цицката, потприбрана во тесната блуза со длабоко деколте, благо ми прошета по надлактицата од левата рака.
„Полицајка в кревет“
од Веле Смилевски
(2012)
Бездруго вака го протолкувал сонот и Јовановиот одамнешен предок, оној прв што го сонувал и по што го запишал во тефтерот и потоа отишол да стане пустиник.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Јасперсен, барајќи формулации кои ќе го протолкуваат воздејството што едно книжевно дело го врши врз нас низ својот основен материјал, низ јазикот, вели: „Тоа уште повеќе се однесува на оваа внатрешна убавина на јазикот која произлегува од изборот и распоредот на зборовите, од сета нивна сугестивност и способност да разбудуваат чувства.
„Големата вода“
од Живко Чинго
(1984)
Ако уметниците денес лесно се категоризираат според нивното медиско претставување, Жилберт&Џорџ во Европа и Америка би биле протолкувани како Британски мајстори, а во Британија како забележителни ексцентрици кои во себе кријат многубројни опасни склоности.
„МАРГИНА бр. 10“
(1997)
Дали би можел јас таквиот исказ да го протолкувам како твое уверување.
„Синот“
од Србо Ивановски
(2006)
Моето кревко тело нема смисла за убав подвиг, но ти лесно според потта на мојата болна кошула, како според Книга на болниот, ќе ги протолкуваш сите соништа и ќе ја покажуваш кошулата како поука на сите кои копнеат заедно со Тебе да стигнат таму каде што не може никој освен тебе.
„Две тишини“
од Анте Поповски
(2003)
Требаше тогаш сигурно покритички помудро да се протолкуваат скриените пораки на верските крај марксистичко-сталинистичките книги – посебно низ пораката дека Сталин во Албанија го зазел местото на Бог.
„Атеистички музеј“
од Луан Старова
(1997)
А и она, што уследи во однесувањето на Виктор изобилствуваше со знаци што не можев да ги протолкувам бидејќи не бев сигурен колку бев јас виновен за натамошните постапки на мојот постар брат.
„Желките од рајската градина“
од Србо Ивановски
(2010)
Бузо не кажа која била причината што го натерала Едноокиот Полип на таква гнасна и нечесна акција; Ѓеле донекаде ја објасни причината зошто сите на бродот не се согласиле со капетанот и енергично се побуниле против неговата желба, но требаше повеќе и поубаво да ги објасни и расветли душата и срцето на тие луѓе; Васе доста лесно мина преку храброста и смелоста на оној што со маки ги раскинал јажињата и го ставил на коцка својот млад живот; Марко не го протолкува и не кажа ништо за крајот на приказната.
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
Како да се протолкува вистината на луѓето во ова запрено камено време, вистината за минливоста, крај оваа вечна река што се влева во блиското медитеранско море?
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
