рационален (прид.)
Авторот тука предупредува на големата комплексност на човековите вештини поврзани со сетилното осознавање и просторната ориентација, кои што зад себе имаат долг развоен пат и недвојбено е потешко машински да се симулираат како некои рационални операции, кои што, така вели Moravec, течат и во оние делови на мозокот, кои што не се посебно високо организирани.
„МАРГИНА бр. 15-16“
(1995)
Кој се ослободил од мегаломанската фантазија дека судбината на Хрватска е нешто единствено на светот, нешто што ни е сфатливо само нам Хрватите во екстаза од сопственото национално чувство и што белосветските игноранти никогаш ни приближно нема да можат да го разберат, тој знае дека порано или подоцна на местото на овој самиот-себеси-направен аутизам ќе мора да настапи рационалното комуницирање со светот.
„МАРГИНА бр. 35“
(1997)
Како прво, неговата идеја за буржоаската јавна сфера, како форум на рационална критичка дебата за јавните прашања во која учествуваат приватни лица кои во своите одлуки се водат првенствено од аргументите а не од статусот или традицијата, е повеќе нормативен идеал одошто реалност.
„Простори на моќта“
од Зоран Попоски
(2009)
Притоа, за него е суштествен еден поим кој го осветлува рационалниот аспект на човековото знаење - телеолошката заднина, „односно рамката определена од интернализираното знаење која служи да ги определи и одобри активностите на поединецот соодветни на целта и на хиерархизацијата на активностите”.
„МАРГИНА бр. 6-7“
(1994)
Старомодната религиозна демонологија и лажниот патриотизам вешто распрскани преку телевизиските екрани, ги заменуваат рационалните дискусии на одредени теми.
„МАРГИНА бр. 32-33“
(1996)
Хабермас се залага за „неискривената комуникација“, заснована врз подготвеноста да се учествува во рационалниот критички дискурс за прашањата од јавен интерес, да се овозможи слободен и еднаков пристап за сите учесници, да се обиде да се разберат проблемите и да се дозволи да победи најдобриот аргумент, резултирајќи во прифаќање на рационален консензус.
„Простори на моќта“
од Зоран Попоски
(2009)
Тој му тврдеше на Татко, позајмувајќи му книги од Декарт на читање, дека без вистинското картезијанство, односно рационална и длабока анализа и размисла на природните и општествените процеси не ќе може ништо целосно да се разреши на Балканот.
„Балканвавилонци“
од Луан Старова
(2014)
Овие јазични практики воведуваат начини на зборување и пишување кои се сметаат за рационални, неутрални, и респектибилни, истакнувајќи ја довербата во авторитативниот опис и имперсоналното експертско мислење.
„МАРГИНА бр. 4-5“
(1994)
Така живееме веќе подолго време, единствено што навикнавме да веруваме дека таму некаде „зад аголот” постои еден суреден, транспарентен рационален свет, крај на историјата.
„МАРГИНА бр. 21“
(1995)
Се критизираат француските филозофи кои или ја избегнуваат рационалната аргументација или ја прикратуваат.
„МАРГИНА бр. 1“
(1994)
Рационалното мислење ќе пронајде технолошки иновации што ќе ги победат гладот, болеста и сиромаштијата.
„МАРГИНА бр. 11-12“
(1995)
Сепак, било премногу доцна – Џон Лок веќе изјавувал дека дури и религијата мора да биде рационална, а Томас Хобс го толкувал лудилото како грешка во мислењето предизвикано од дефект во телесниот механизам.
„Сестрата на Сигмунд Фројд“
од Гоце Смилевски
(2010)
Против еднонасочниот проток на комерцијални информации, како антипод на суштината на јавниот простор како место за дебата и рационален консензус, културните попречувачи меѓу кои се Billboard Liberation Front, Guerrilla Girls и бројни други уметници, обединети околу списанието „Adbusters“, ја користат субверзивната моќ на ситуационистичкиот détournement, „повторната употреба на веќе постоечки уметнички елементи во нов спој“132.
„Простори на моќта“
од Зоран Попоски
(2009)
Додека најголемиот број на класичните социолози веруваше дека се движиме кон рационално организирано општество, ние во тоа веќе не веруваме.
„МАРГИНА бр. 21“
(1995)
Тие се алтернатива на претераното нагласување на рационалното, умственото, визуелното, во западната технологија.
„МАРГИНА бр. 17-18“
(1995)
Оние чиј однос спрема војната е најблиску до рационалниот, се подјармените народи од спорните територии.
„1984“
од Џорџ Орвел
(1998)
Костас Гаврас, синеаст Времето на козите претставува идеална реализација на бунтот на Мирослав Крлежа против канонизираната иконографија на соц-реализмот, тоа е дело кое настанува во процепот на таа идеологија, дело кое успева да се извлече од премногу ограниченото помнење на реалноста, на првата реалност, онаа што е наоколу, помалку и здодевна во својата рационална димензија.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Рационалните луѓе ќе раскинат со нивните предрасуди, ќе станат слободни, и ќе ги откријат најдобрите средства што ќе им овозможат среќа.
„МАРГИНА бр. 11-12“
(1995)
Експресивноста на стариот Микеланџело, кој како подобро да ги познава бездните на пеколот од Данте, го разорува статичкиот поим за хармонија и неговата рационална техника на скусување.
„МАРГИНА бр. 22“
(1995)
Играта во која влегувавме, голи и топли, беше единствениот начин да го скријам чувството на сожалување кон Ема која таа тмурна ноќ во која паѓаше студен дожд (впиени еден во друг слушавме како се исцедува и во рамномерен интервал тропа вода во олукот, а потоа се распрснуваа на плочникот, како кога марта упорно настојува да ја продолжи до некаков бескрај досадната морничава зима), беше нестварна и лесно предадена на мракот, во обид (не рационален, во тоа бев убеден) да и се открадне на стварноста и да заживее нов живот, во некој негов сѐ уште неоткриен дел.
„Полицајка в кревет“
од Веле Смилевски
(2012)