фреска (ж.)
Секоја вечер под дискретната светлина на електричните фенери сѐ поубаво се гледа дека луѓето сѐ помалку гледаат слики и фрески, а сѐ повеќе висат пред огледала, поради што сѐ повеќе и расте бројот на огледалата во Венеција, барабар со бројот на самобендисаните.
„Светилничар“
од Ристо Лазаров
(2013)
Ќе остане само твојот
метафизички немир
гребнатинките, перцето време
врз тетратките и фреските
продолжениот одѕвон
на зборот
твојот неспокој, и кога сликаш
и кога кршиш!
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
Поза
Додека месечината од мракот
парампарче прави во нас
несвесното е распослано
како освојувачот пред Рим
кајшто сите патишта водат
тој што во тебе бара
сличности
со историски ликови
фрески
соѕвездија
твој домородец е
варварин биди
испади го
биди
на оваа гозба нема
ни мудрости ни шлаканици
ќе се сликаме голи и гладни
додека ги јадеме
животот
и лебот на љубовта
и за твојот и за нивниот
мирен
сон.
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
Таму само ќе помине покрај изгорената црква, која еве цел човечки век се моли со отворен покрив кон небесниот свод, додека камените ѕидови ѝ се раскостуваат од малтерот сосе фреските, а место иконите ѝ се читаат профани графити.
„Синовски татковци“
од Димитар Солев
(2006)
- Фреската во манастирот ни кажува дека и ангел и ѓавол имало во нас... И добро и зло...
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
Запреа и кај фреската на ангелот за која игуменот им раскажа како зографот Трпо, пред да почне да го црта, долго време барал по околината модел што ќе му послужи за ангел.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
Пред да се случи убиството на Никола, една недела претпладне, речиси сето Маказар ја нападнало црквата и ја уништило фреската со неговиот лик, како фреска на еден насилник и лицемер.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Таа навистина личеше на фреска која чекори, лика слезена од ѕидот, од малтерот.
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)
Во Помпеа има една фреска останата од времето кога вулканот Везув го уништи градот, на која е претставен еден цар кој во раката држи теразија: та на едниот саан од теразијата ставено е скапоцено богатство: златници, накити и друго, а на другиот тас, знаеш што?
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
Тој декор и нивните бели облеки не можат да сокријат дека е тоа некаков стар манастир чии фрески се покриени со тешки темнозелени драперии.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Тие фрески се измиени со неговата крв. Не можам во нив да чепкам.
„Диво месо“
од Горан Стефановски
(1979)
Влегоа во црквата и игуменот задоволен што покажуваат интерес, почна да им ги покажува фреските; ликовите, сцените, композициите исликани од даровитата рака на вдахновениот мајстор Трпо зографот; извонредниот лик на Христос Седржател на параклисот со Божествената литургија во која учествуваат и ангели, носејќи свеќи, кадилници и рипиди; потоа фреската на Богородица која го држи малиот Христос в скут и ги шири рацете спасувајќи го небесното и земното царство; фреската на св.Козма Поет, старец со долга бела коса и брада, со свиток во раката воспевајќи ја мудроста на книгата, духот на творецот.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
И така и би, возљубени. Утредента логотетот стоеше залепен до ѓаволот на фреската, со него сплотен и не виде ништо.
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
Мажите беа средни по раст, витки, цврсти и не многу зборливи, жените пак, дотерани во свила и кадифе, со високи и натаврени шапки на главите, прилегаа на светиците и болјарките од фреските и иконите во црквите.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Сѐ повеќе и повеќе заличувала на фреска која оди, исчадена и потемнета од времето, од годините.
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)
Дури и Рафаел го губи, цртајќи ги нацртите за фреските за ватиканската Stanza, трпението за милност и достоинство кои и нему му стануваат напорни; во приказот на потопот се гледа склоност кон апстракцијата, радост и уживање во храброста, во насетената снага да се совлада не само убавината туку и Горгона, она стравичното.
„МАРГИНА бр. 22“
(1995)
Монашки нишан:
сведоштвото на Лука Блажениот 29
„Има нишани што ги следиш
од рано детство
без да знаеш зошто:
- се будиш предзори
додека сосема не се повлекла
глувата сенка на ноќта
кога сѐ е разбиено на безброј дробни честички
сетен ситнеж кој подоцна ќе се склопи
во запрепастувачки складен
и топол мозаик, во фрески
по ѕидовите, по подот, на сводот
и сеќаваш
кревкото, кршливото
порозното, обезличеното
се преобразува во својата виша смисла
и ти се обзнанува:
ни еден слом не е алогичен!;
- тукушто си пркнал
уште дете, стануваш аскет
и заминуваш незнајно каде
само (посакуваш!) да биде тивко, молебно
створено и од природата, и од човека
за деноноќно бдение
за созерцание, вертикално понирање
на веда - од небеса до подземи
за живеење со жиг и жедба на монах
ни горе-ни долу
повеќе таму, одошто овде
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
Во миг исчезна од фреската и се стори покрај мене, отелотворен во својата човечка лика, со сета висина и ширина, со мијачки бечви и со мијачка наметка; ме гледаше кротко, милосливо.
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)
Во гргорот на водата кој го заслушнуваше од дното на бунарот, тој го слушаше говорот на светците, запрени во манастирските фрески.
„Амбасади“
од Луан Старова
(2009)
Овде посебно одушевуваат фреските на куполата, од чија врвна точка се спушта најголемиот полилеј, долг 36 метри, сиот само од кристално стакло, со 750 свеќници.
„Патувања“
од Никола Кирков
(1982)
