џенем (м.)
Везден молчи, сепак само глас да крене – лисец ќе се стресе волк ќе фати џенем.
„Пупи Паф во Шумшул град“
од Славко Јаневски
(1996)
Јас дотогаш понекогаш и си помислував дека и мене може да ми се случи да морам да заминам негде џенем, се разбира ако одлучи татко ти да си замине дома, во Новодеревјановское; жената секогаш е врзана со некој невидлив конец за мажот; ние сме сенки на чекорите на мажите; иако јас и не го прифаќав којзнае колку тоа; мислам на женското почитување ; но не зборувам само за себеси; зборувам за жените; за нивните среќи и несреќи; да, дотогаш помислував оти може да се случи и тоа, да заминеме некогаш заедно кон тоа негово Новодеревјановское; но тој ден, кога на чардакот кај дед Павел ја видов сета онаа церемонија, и оние глави без шапки што се веднеа пред Истокот како пред кандило, сфатив дека на Козаците и на другите Белогардејци им нема враќање, дека тоа никогаш нема да се случи, и дека стојам помеѓу луѓе откорнати од некоја огромна далечина и којзнае како довтасани дури до овде, до чифликот на некој си Турчин кој исто така е откорнат одовде и е фрлен којзнае каде, негде во Азија ли, во Анадолија ли, и тогаш навистина повторно помислив на Војните и повторно во ушите ги слушав проклетите војнички труби без да знам кој со кого војува, кој на кого му копа гроб, кој кого го черечи.
„Жената на белогардеецот“
од Србо Ивановски
(2001)
Ми се крши ко суво стаклено цвеќе
во раце, под нозе, на срце
во мозокот ми удира
ме заклучува ко да сум казнета
со катанец, од надвор
правам сѐ да ме нема
можеби така ќе се спасам
ќе фатам џенем некаде усвет,
некаде кајшто никој не ме знае
и нема да му падне на памет да ме оспорува
оти такви работи не им паѓаат на ум на
нормални луѓе
ама овде сѐ е можно
овде ние не сме ние
светот е превртен наопаку
ние газиме по шилци
ако нив ги промашиме
ќе нагазиме на мина
ако неа ја промашиме
ќе се фатиме во стапица
ако и стапицата ја промашиме
ќе удри гром
ако и громот нѐ промаши
ќе се изедеме еден со друг.
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
Рубата на која имаа по некоја закрпа ја фрлија далеку некаде во џенем.
„Последната алка“
од Стојан Арсиќ
(2013)
Твојот пат е
твојата светост.
Твојот пат сочинет од
име и идентитет
и другите
подзаборавени
потценети
распродадени
за туѓ ќеиф, по сопствена вина
- доблести и добра
сега и материјалните
територијалните
егзистенцијалните
сѐ
за да бидеш
и никој, и ништо
и да се рассееш
по светот
БЕСТРАГА, НЕВРАТ
ЏЕНЕМ, ПО ЃАВОЛИТЕ
надвор од јазикот...
Но твојата трага
- длабоко втисната
тетоважа
на светот -
не е само твоја.
Не скршнувај
од својот
Дом
народе мој!
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
Налет да се парите што ги спечаливме, рече во една нервоза, во една паника Анастас, сѐ в џенем нека фати, кога излез одовде ни нема, и почна да купува пијалок, да пие, да ја труе душицата.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Сакаше да избега, џенем да фати, ама го зграпчив за рака и го повлеков. Потоа се покори и шмрк-шмрк... шмрк-шмрк, по мене.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Со снегот го снемало, фатил џенем или се присокрил негде за нови злосторства.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Секоја Нова година е исто: уште неизлезени од големиот сон, со глави стежнати од желби и вино, со усти суви и жедни за расол и вода, водичка, онакви – баш никакви: неизбричени и ненашминкани, - на телевизија го гледаме традиционалниот концерт на традиционалната Виенска филхармонија и традиционалното ракоплескање во ритмот на Радетскиот марш на богатите Арапи, Јапонци и богаташи од други џенемии кои, инаку, се навикнати ним да им аплаудираат севезден.
„Светилничар“
од Ристо Лазаров
(2013)
Зема чај и седнува на масата до нас. „В џенем фатите“, ни вели.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Сликите на апокалиптичниот сон ги заменува неговата способност за брза рационализација: Геханна, јудејскиот непрецизен поим за пеколот како што, впрочем, јасно покажав во мојот докторат, е доработен во Куранот и таму е преименуван во Џаханнам или Џехеннем. Во Солун велат – во џенем.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Секоја Нова година е исто: уште неизлезени од големиот сон, со глави стежнати од желби и вино, со усти суви и жедни за расол и вода, водичка, онакви – баш никакви: неизбричени и ненашминкани, - на телевизија го гледаме традиционалниот концерт на традиционалната Виенска филхармонија и традиционалното ракоплескање во ритмот на Радетскиот марш на богатите Арапи, Јапонци и богаташи од други џенемии кои, инаку, се навикнати ним да им аплаудираат севезден.
„Ситночекорка“
од Ристо Лазаров
(2012)
– „О јас сиромав, си рекол сам со себе, угоре високо, удолу длабоко, да се вратам, кај џевнем да одам?
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Така бујниот Толе, притеснет од положбата во која се најдуваше, ги советуваше селаните да се спасуваат со гоштавање и придавачки, а сам во себе вркеше од гнев, сега не само на Турците, што си ги бранеа своите петвековни државни права, ами повеќе на Борисовци, Тренковци кои „дојдоа од џенемиите“ — од Бугарија — да ја запалат земјата и да го остават народот на милост и немилост на разјарениот душман“.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Кому не му чини, ене му и патишчата на сете четири страни, џенем ако сакаат нека ватат! — остро одговори Толе и си ја продолжи својата арамиска работа.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
- Леле, Адо, кој сега ќе се влечка докај тебе со автобус, џенем е тој твој Аеродром! А и многу е жешко.
„Игбал, мојата тајна“
од Јагода Михајловска Георгиева
(2000)
И пците едно подруго пцовисаа, а овците без ред џенем фатија. Не се вратија.
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)
Може и тој сега бдее во несоница, мисли како да ме извлече и мене, а и себе од џенемот.
„Вежби за Ибн Пајко“
од Оливера Николова
(2007)
Но, каде е таа! Каде таа се сокри? Каде ли замина „џенем“, како можеше зад себе да нѐ остави никаква трага.
„Последната алка“
од Стојан Арсиќ
(2013)
Во суштина светот, посебно големите сили ги болеше газот за тоа кој и како владее со една мала земја во некој џенем во Источна Европа, а Сашо со просек од 9, 27 беше тенеќе.
„Браќата на Александар“
од Константин Петровски
(2013)
