ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Кога стигнуваат пред првата спила, во којашто се најдува седелката на бувот, Максим, испулен спрема пругоре, миг, два, размислува од која страна да се искачи дотаму, до седелката, скришум, за да не го исплаши бувот па тој да излета.

Потоа го соблекува палтото, му го подава на Васила и зема да се качува направо спрема седелката, која е водорамна пукнатина во спилата и пред која, од левата страна, расте ниско и осамено дреново дрво; за него, смета Максим, ќе се држи кога ќе го убива кобникот.

Што велиш ти, Петре, која страна да ја фаќаме? — му се обрна Јордан Ацев на чиј реон беа собрани.

Намуртени, озлојадени, загрижени, тие брзаа да се доберат до некоја колиба или трло каде што ги оставаа кременачките, косите или крклизите и бараа некој обичен, предмет — јарем, палечник, плаз, некој сноп 'ржаница да кренат на рамо и со него да си влезат в село, незабележани, оти знаеја што ги чека дома сите оние што беа им се придружиле на комитите.

Разгледува, се колеба на која страна да тргне, но зошто да се мисли?

За нив е сосем неважно која страна победува.

Ѓорѓе ја отвораше вратата, но кога во друштвото на Јана ја здогледа Рада, толку многу се испаничи што заборави на која страна се отклучува вратата.

Не знам на која страна ќе натежне.

Бидејќи јазикот не служи само за изразување на сопствените мисли, туку и, суштински, за нивно соопштување на друг, би можеле да се запрашаме како „првобитниот Египјанец“ ги пренесувал мислите на својот ближен “на која страна од двојниот поим секојпат мислел”?

Ги држи ли некој од онаа страна?“ „Од која страна?“ несигурно праша. „Од онаа што не се гледа.“ Не разбра и се сети.

Не приоѓајте му, Тој се крие во жиличките на тревата, Скита низ пустината и наслушува од која страна ќе надојдат водите, разговара со плодовите, неговиот глас за визглавје го ставаат во крошните на децата и во постелите на болните, неговата галија плови меѓу пусти острови расфрлани низ морињата на оние што останаа без сон.

Велам: прашајте од која страна на времето отидоа и какво знаме се вее врз коските на татковците ваши...

Дете на градите на мајката Загледано во ѕидот на куќата, Девојки скриени во житата со небесни цветови во косите, Црвена светлина што се слуша отаде петровденските камбани, Светулка скаменета на отворена книга во дворот, Коњ што фрчи низ ветерот над реката, Стар часовник што бие меѓу прозорецот и ноќта, Име врежано во каменот на соседот, Бела пеперутка што се буди во тревата, Жнеачка што му шепоти на плодот во неа, Девојка што се крие во душата на темјанушката, Старец што оре со погледот по мапата на татковината, Буква скриена меѓу црешите За да не може да се соопшти зборот што е неопходен, Победници што се плашат од пепелта на поразените, Денот на нејзиното раѓање – меѓу два глужда на црешата, Непрепознатлив глас што шета низ темнината, Младичи што којзнае Од која страна на времето заминаа, Пролетен ветер што тропа врз твојата песна И ти Што сакаш да ме прашаш Уште ли живееш спроти нас, Во пустиот дом на старичката?

Одеа по трагите и крвта, проучуваа колку е удрена, од која страна: лева или десна, гледаа по гранките каде што оставала крв и заклучуваа дали е смртно ранета или не.

Најмногу душата му се собираше кога делкаше воденички камења; со денови вртеше околу карпата од која требаше да се издвои поголем камен од кој требаше да се изделка воденички камен: ја набљудуваше карпата, секоја нејзина жилка ја проучуваше: од каде трга и каде оди, каде се разгранува, слично на ботаничарот што ги проучува жилките на растенијата, како дрварот што го проучува дрвото од која страна да почне да го цепи; го проучуваше до каде оди цврстиот дел на каменот, а од каде почнува болниот; го обележуваше со креда, со керамитка, со врвот од глетото.

Не можеше да знае која страна ќе ѝ биде лицето.

Таа седеше и само наслушнуваше на која страна ќе падне круша.

Едно беше важно - не смее да ги испушти па сеедно од која страна ќе дојдат.

Ме јуначеше дека сепак можеби ќе им помогнам на заробените момчаци да се ослободат од Мортенија, за која не знаев што е, човечко суштество или злокобна мисла.

Понекогаш, изморен од јулската горештина, ја губев од пред очи и беспомошно стоев, без да знам на која страна да појдам.

Знам на која страна ќе тргнам и од каде ќе се вратам. Си ги знам стапките.

Да ме убиеш не знам кај ми паѓа сонцето, што се вели, од која страна ми доаѓа.

Филип Хаџиевски само шетка и потпевнува: ,Гледам на Исток, гледам на Запад, не знам која страна е на моја страна.

Не знам на која страна да го свртам погледот.

Тогаш видов до кај се искачило сонцето и од која страна ме грее.

Беше 93 Оваа комисија ја сочинуваат претставници на МТСП, репрезентативните здруженија на работодавачи и репрезентативните синдикати. 102 продолжен рокот, од 3 на 5 работни дена, во кој странката која ги добила предлогот и документацијата од министерството надлежно за работите од областа на трудот, треба да се изјасни дали прифаќа мирно решавање на спорот, а ако во овој рок надлежното министерство не добие одговор за прифаќање на предлогот за мирно решавање на спорот од другата страна, ќе се смета дека предлогот за поведување постапка не е прифатен (чл. 13 од ЗИДЗМРРС/14); б) исто така, беше зголемен рокот, од 3 на 5 дена од денот на прифаќањето на предлогот за мирно решавање на работниот спор, во кој страните можат да определат помирувач, односно арбитер од Регистерот.94 Ако тие тоа не го сторат во предвидениот рок, ваквата обврска паѓа врз министерството надлежно за работите од областа на трудот (чл. 14 од ЗИДЗМРРС/14); в) со бришењето на чл. 51 од овој закон (чл. 39 од ЗИДЗМРРС/14) се укина(!) правото на помирувачите и арбитрите на плата, придонеси и надоместоци од плата согласно со закон и колективен договор, па сега помирувачот, односно арбитерот имаат право само на надоместок за нивното учество во постапката за мирно решавање на работниот спор, кој паѓа на товар на надлежното министерство.

Што работат? Какви биле за време на војната неговите баба и дедо? На која страна биле?

На која страна од таа дихотомија ќе ѝ припаѓаат може да зависи од нивната политика или од нивната вера, но сите тие изгледа се согласни дека тоа се во секој случај единствените две можности.

Современите Американци западнале во лошата навика изворот на сите нестандардни однесувања да го сместуваат или во природата или во општеството.

Обете премиси одразуваат мои лични и интелектуални склоности, а не научни аксиоми, но дозволете да се обидам да ги оправдам – или, барем, да објаснам зошто претпочитам вака да размислувам за машките геј-културни практики – бидејќи мојот пристап, всушност, има широки методолошки импликации.

Хомосексуалноста, криминалноста, зависноста, дури и претпочитањето на одредени потрошувачки производи (како во случајот со идентичните близнаци кои ги раздвоиле кога се родиле) сега се сметаат или за резултат на вродени особини, кои несомнено ни се запишани во гените или во геномите – денешнaта варијанта на „природа“ (порано тоа беа хормоните, а пред нив беше крвта) – или за израз на идиосинкретски хир, за личен избор, грев, дефект или некаква друга индивидуална особина.

И додека најмалиот со зачуденост на детински невиното лице му притрчувал да му помогне и да го исправи на нозе, фрлајќи ја пушката во недораснатоста да сфати дека нечија невидлива цевка внимателно му го бара челото покриено со густа коса или лицето или градите ослободени од секаква тежина на зимска облека, другите шестмина од скок се фрлиле на земја и заревеле или одмазднички или охрабрувајќи се меѓусебно без заштита и на најмало камче пред очите.

Стрелале во ништо, слепо, со бес на расрдени ѕверови со заби да го кинат невидливиот грозоморник, и веќе не се знаело кој и од која страна пука.

Како на многумина деца на француските сојузници во Големата војна на Балканот. Но Албанците на која страна беа?

- На која страна се В`мбел и Смрдеш? – ја прашав пред да го пречекори прагот, знаејќи дека тие две села се соседни, а жителите многу роднински поврзани.

Потоа, тече рок од 15 дена во кој страните се обидуваат да изнајдат решение по што, ако нема позитивен исход на преговорите, синдикатот или штрајкувачкиот одбор може да донесе одлука за стапување во штрајк, која се должни да ја достават до директорот на јавното претпријатие најмалку 7 дена пред отпочнувањето на штрајкот (чл. 32, ЗЈП).

Во себе си велеше, ќе ми дојде ли на јагулска вечера да си ги види јагулите, мали и големи, печени на ражен, да види каде им е местото, а ако не дојде ќе се види јасно на која страна е, и повеќе да не ни соли памет во Дирекцијата што ќе сме правеле со јагулите?!

Пукањето не беше толку интензивно како порано, но не бев сигуирна на која страна да отстапувам.

Сонцето почна да бега зад ритчето, а јас не знаев ни каде се моите.

Знае на која страна спиеме, како дупиме, кога 'рчиме. Ни ја знае тежината подобро од вага, облините подобро од нашата драга.

Медијацијата е економична, ефикасна и брза постапка до која страните имаат лесен пристап (чл. 8, ЗМ).

3.  Медијација е начин на решавање на спорови во кој страните спорниот однос настојуваат да го решат на мирен начин со помош 51 на еден или повеќе медијатори, кои на страните им помагаат да пос­ тигнат заедничко прифатливо решение; медијатор е физичко лице кое ја спроведува постапката за медијација согласно со начелата за медијација; постапка за медијација е посебен вид на постапка која по својот карактер е доброволна, ефикасна, брза и евтина страна во постапка за медијација е физичко или правно лице кое учествува во медијацијата и чија согласност е потребна за решавање на спорот и Комора на медијатори е организација на медијаторите која ја унапредува медијацијата и го организира работењето на медијаторите (чл. 2, ЗМ).

За асоцијациите на работниците и на работодавачите види повеќе во научно-истражувачката студија на д-р Здравко Савески, м-р Димитар Апасиев, Александар Ковачевски и Кире Василев: „Обезвреднување на трудот –  Анализа на трудово- правната легислатива во периодот на транзицијата“; Движење за социјална правда „Ленка“, Скопје, 2010; стр. 47-50.

Обврската за помирување не смее да го ограничи правото на штрајкот, кога таква постапка е предвидена со овој закон, односно пред спроведувањето на друга постапка за мирно решавање на спорот за која страните се договориле.

Штрајкот не смее да започне пред завршување на постапката за помирување, согласно со овој закон.

Не знаеш на која страна си, во која длабочина под снегот.