ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Учителите многу се нервираат кога некое дете не ги слуша.

Внимавај -секогаш да си со ум и со разум!“

Штом ќе видам некое дете на твоја возраст, помислувам на тебе и душава ми се нажалува.

Потоа си се тепал заради баба ти: некое дете ти рекло дека била стара.

Олеснително воздивнав и се загледав во очите на тато. Ме прочита како отворена книга.

Знам, добро се сеќавам: тоа било тогаш кога некој ти опцул мајка.

Дедо Спасе нема каде. Ќе се почеше по тилот, ќе се замисли малку, ќе го збрчка челото па ќе почне: - Било еднаш некое дете...

Бидејќи тоа беше еден вид работилница со многубројни истражувачки активности, наскоро потоа некое дете откри дека каучукот се кине и друго дека гори, па сите се вдадоа кој повеќе парчиња каучук да накине од прозорците на колата за да имаат цркала како оние што возрасните ги вадеа од гранатите останати по планината од последната војна и кои ноќе на брезничанчињата им овозможуваа забава до зајдување.

Прашува некое детуле што држи топка в раце.

Побудите поради кои човек сака да го знаат како родител на некое дете треба да се преиспитуваат секогаш – како побудата на Крафорд да добие публицитет.

Некои деца се држат за скутот на мајките, други изгледаат некако достоинствено, подготвени да се фатат во костец со она што уште не го разбираат, но кое лебди врз школскиот двор како фантом.

А оној ден во пеперуткарникот, кога Клара, Сара и јас зборувавме за мајчинството, Сара покажа на две пеперутки кои, соединети, летаа во воздухот, зачнувајќи го своето потомство. …

Неговиот поглед бегаше од сѐ и се заковуваше во празното; понекогаш некое дете ќе му подадеше топка, но Рајнер не ги испружаше рацете, некое друго дете ќе му кажеше нешто, но Рајнер не одговараше, некое трето дете ќе го повлечеше за ракавот, но Рајнер не се поместуваше, не се поместуваше ниту неговиот поглед.

Еднаш, кога ни кажуваше како некое дете од домот за деца без родители, каде што таа повремено помагаше, ѝ рекло “мамо”, ми се пристори дека во нејзиниот глас почувствував нешто како разнежнување, некакво нејасно навестување на желба.

Сара беше една година постара од мене, и имаше три години постара сестра, Берта.

Другите деца си продолжуваа со игрите, а јас останував покрај него.

Дотогаш јас ја знаев само како лик кој набљудуваше низ прозорецот, а потоа нејзиниот татко му беше рекол на брат ми дека во нивниот дом сега доаѓа неговиот колега од факултетот, доктор Ернст фон Брике, сликар – аматер кој почнал да ѝ држи часови на ќерка му, и кој побарал на часовите да доаѓа уште некое дете, затоа што така би се постигнала подинамична работа.

Го молев да се преселам во неговиот дом, а тој ми објаснуваше дека им недостигаат пари и немаат доволно простор, затоа што секоја година им се раѓаше по некое дете: прво Матилда, потоа Мартин, па Оливер, Ернст, Софи, и на крајот Ана.

Сепак, секогаш кога барем за миг останувавме насамо, а ретко кога останувавме насамо повеќе од неколку мига, јас одново го молев да ми дозволи да живеам во неговиот дом.

Му дојде сега и она тага, што требаше да му биде заедничка со неа, но која секогаш продолжуваше да останува само нејзина тага, од тоа, што таа не можеше да му роди уште некое дете; тоа лекарите го рекоа уште веднаш кога го имаа Јовко.

А јас знам дека и денес, кога во недела на причест нема да се појави некое дете, кое одамна има свои деца, мора да каже зошто отсуствува.

Ќе го најде некое дете, ќе открие во него нов свет и ќе се израдува.

Си мислам: некое дете си зборува во сонот.

- А тој, стриче Лентен, - некое дете праша липајќи. Чичкото Лентен тогаш замолчуваше подолго; чудно изгледаше тоа мало човече во тој приквечерен час, среде децата, во пустиот, во глувиот дом.

Сепак, најстрашно беше кога ќе запенавеше, кога без никаква причина ќе се разбеснеше и ќе фатеше некое дете да дави.

Се чу себеси како ветува дека ќе лаже, ќе краде, ќе фалсификува, ќе убива, ќе ја поттикнува употребата на дрога и проституцијата, дека ќе шири венерични болести, дека ќе фрли солна киселина во лице на некое дете.

„Ако, на пример, на некој начин може да им послужи на нашите интереси да фрлите сулфурна киселина во лицето на некое дете - дали сте подготвени да го сторите тоа?“ „Да.“

А кога веќе во крајна нужда идеа ете вака, мнозина старци и по некое дете се собираа за да можат колку – толку да се заштитат.

А за да им помогнат на старите во терањето на стоката, тие беа повеле со нив и по некое дете од осум до десет години, оти пак за младите беше опасно да слегуваат в град да не ги собере некој од поблиските бегови за работа во својот чифлиг, бидејќи полските работи беа во полн ек, та на беговите им беше потребна работна рака, и тие ја наоѓаа со својата сила кај рајата – христијаните – која не беше уште сопственост на некој од нивните колеги, како што беше овде случајот со слободните Мариовци.

Тој служи за подниците, а каде што семејството е многубројно и не ги збира сите да спијат по катиштата, им фрлаат по некое рогузинче на децата навечер за спиење, додека блиското семејство, мажот со жената, и по некое дете, спијат пак на рогузина и козинаво покровче, по катиштата.

На крајот се насмевна слегнувајќи со рамениците како да сакаше да каже: Види што сум сторил; како некое дете.

Што се однесува до индуктивниот поглед врз светот на разнообразните нешта, кој татко ми, како што реков, ми го всади порано и подобро од сите професори – него го користам често, некогаш и не сакајќи - на пример, кога минувам по улици и ...уште една згазена мачка од синоќа – малолетните камиказе возачи станаа сообраќаен терор – нормално кога улиците се претесни – урбанистите пред десетина години не мислеа дека градот сосе сообраќајот толку ќе нарасне – метро?, но подземјето на градот е преполно со цевки и жици...итн. или...во центарот на градот, во паркчето меѓу градските кули, додека мирно си седам на клупата, нешто остро ме пецнува по левата нога – од некој кат, од некоја од околните висококатници, некое дете пукало со воздушна пушка во мене – децата некогаш гаѓаа врапчиња, а сега луѓе – нормално, сѐ подоцна легнуваат, сѐ подолго го преспиваат денот, а кога ќе се разбудат, се нервозни и лути – а што ако наместо во нога ме погодеа во око, кој ќе ми помогнеше? – зошто ниедна влада во оваа држава не го регулира ноќе времето до кога малолетниците можат да останат во кафулиња – итн...итн...

Почна да ги дели, но ако не ѝ помогнеа Пеце и уште некое дете, не ќе успееше да ги раздели.

Профим го стега коњот за оглавот да не мрда; Царјанка ги шири рацете и им забранува на сестричките да истрчуваат пред коњот; по скалите трча Профимица со капчето в раце за да му го стави на Скрче; но сликарот чкрапнал, та сè е фатено во една подготовка за сликање; петта фотографија: пак Профим, жена му Профимица и синот Скрче, но сега малку потпорастен; во рацете држи свеќа; зад нив е црквата, околу нив гробиштата, расцутен јоргован, неколку деца што се бркаат со запалени свеќи в раце за да си ги потпалат косите; некое дете во мигот на чкрапањето е фатено одзади каде што им се исмејува со издолжен јазик; шеста фотографија: фотографијата е направена во сликарско ателје во градот: на стол седи Профимица, в скут го држи Скрче во морнарски алишта, до неа седи Профим, потпрен со раката на нејзиното рамо и облечен во градски алишта што му ги позајмил сликарот за сликање; зад нив кулиса што претставува богата градска одаја, украсена со слики, голем ѕиден саат, на ѕидот распнат персиски кавијор со лав чијашто глава со разината уста се наѕира меѓу Профим и Профимица; на Скрче главата му е помрдната при сликањето и изгледа како да е двојна или како да се гледа низ матни очила; седма фотографија: сите деца заедно: Царјанка, Андромеда, Девица, Венера и Скрче; девојчињата држат во рацете китки цвеќиња, а Скрче мало кученце што не седи мирно; сликарот доближен до нив повеќе отколку што треба, не ги фатил сите убаво: Царјанка, која е на едниот крај од сликата, ја фатил половина, како пресечена од главата од петиците; уште тогаш Царјанка сакаше да ја скине сликата, но татко ѝ Профим не ја оставаше.

Потоа животот на З се претвори во спиење меѓу корици; дремење без надеж дека некое дете, некаде, некогаш, повторно ќе погледне во неговите вечно млади румени образи.

За чудење е ако некое дете не знае.

„Издржаа на жештинава. Се плашев некое дете да не ми припадне. Облечени во носии.

И ја имам мојата мегаломанска фантазија на некое дете во Индијана, како го чита Неуроромансер и експлодира! ТЛ: Па, тоа се случува.

Толку силно беше неговото влијание. Морав да го искоренам тој Бароузовски стил.

Не грижи се. Веќе има 500 илјади копии тираж.. ВГ: Морав да се научам да не пишувам како Бароуз.

Се сметаше за голем грев ако некое дете растури ластовичино гнездо, убие штрк или им ги земе јајцата.

- Пак имаш голтнато некое дете? - го праша Бреза.

Сите викавме, а по некое дете и ќе се расплачеше од неочекуваниот снег во вратот, некоја мајка ќе се возлеше, некој татко ќе подвикнеше.

Сам знаеш, ретко некое дете да остане без прекар и, најчесто, децата го погодуваат прекарот спремна карактерот.

Дончо, исто така заради долгата и голема прошетка по синорот на Острово, засвирка низ носот во леглото крај баба си, додека таа, Митра, долго не можеше да ги напади зборовите на Чана од својата глава дека сака уште некое дете да истисне од својата голема снага.

Оливера ми кажа дека некои деца биле уште уплашени од војната и дека не можат да спијат, а кога ќе заспијат викаат во сонот и бегаат од постела, се кријат под креветите, некои само да чујат брчење на камион или трактор, и ќе почнат да скокаат низ прозорците, си мислат авиони и тенкови идат и ќе се пикаат по грмушките, ќе се тресат ко пилиња, негователките ќе ги бараат, а тие ги затвориле ушите и очите, само устите им стојат отворени, ама пак не се оѕвиваат, не се кажуваат; оти не се оѕвиваш ми вели Горачинов, кај беше досега отидена, ме прашува, по ортомата своја, му велам, и јас не знам кај бев, а надвор се смеат, на вратите од кабините ни напишале ,То долапи ефтихијас"18 и се смеат,

Некои деца ги забираат последните пашита со обесени ѕвончиња на вратот.

Па, драги деца, ако се возите во некој од црвените градски автобуси и ако видите дека некое дете седи до шоферот, знајте дека тоа е Цане.