ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

- А ти мислиш дека човеков е сега дојден, - ми вели таа мене ставајќи ми на знаење дека роговите сум си ги имал на главата цело време додека поради верност сум се воздржувал да згрешам со оваа жена која со толкава љубов ми се подава.

Се подадов на прозорецот и ја видов жената со кошаре в раце намачкано со пчелинок, вабејќи ги пчелите со тивка песна: „Маат, мааат, матице, душице, маааат, маат...“

Лево горе за момент не се слушаше удирањето на казмата. Кога погледнав подобро натаму, ги видов рацете на Јована како се подаваат меѓу гранките на сливите магарешки и пофаќаат од крупните плодови.

— Ти, Марије, си одиш со Мушона, а? Змија лута ќе те клукне, ќе те обеса на сретсело, да знајш? — ја судеше еден ден Толе во Бзовиќ дваесеттодишната убава чупа Марија Милетова од Старавина, за која разбра дека му се подала на Мушон Евреинот што држеше дуќан во Старавина за некакви си прстенчиња, грлувчиња, мониста и други ѕрнѕурки.

— Е море, си ода, бацко Толе, си ода, бре, млада су, ми се сака да носа, да јада локумчиња, шиќерчиња? — му одговори таа слободно и му намигна со левото око. — Зар тебе не ти се каснуа пиленце?

Брезничани просто зинаа во него. Се подадоа некои кон него дури и потстанувајќи од местата на гредата со начулени уши.

Но зашто тие се најдуваат од кај страната на Градишки Пат, минува веднаш под нив, то ест од кај страната од којашто постојано се заканува опасност, зарешетчени се со железни прачки па дури и да стане и да ги отвори, пак не ќе може да се подаде низ нив и да го види цел Станкоски Рид, - ги гледа само јужните падини на Горник, Дупка и западните падини на Зедница - заедно со Горник и со гробиштата на Рамник на Горник.

Тешката, влакнеста рака, за која верувам дека е со неподвижен прст, се подава кон чашата...

Ја крена Кузман сабјата па одлево и кратко ја замавна врз врагот клет на она место кај што гордо гркланот на вратот над телото се подал сет.

Се подаваат сватовите, невестата во бело облечена, младоженецот младешки укитен и укипрен.

Ете, можеби, тоа ме оставило повеќе од петнаесет години да молчам и да го голтам она што ќе ми се подаде како финансиски средства за одржувањето во живот на списанието за уметност СУМ.

Тој, не ти, се оженил со неа. Тоа го знам.“

Се подаде и како со циганска клешта ми ја стисна ногата кај глуждот.

А кришум поткраднувало што ќе му дошло под рака.

Но и во неговите тупаници надоаѓаше крв.

Како да не претпоставувал што може да се случи или како да сакал да се случи нешто заради што ќе му се памети името.

Рачињата му биле меки, нечујни биле, петоглави гуштерчиња во човечка кожа. Ќе се подадат, ќе дрпнат.

Неочекувано за сите, кога камшикот по третпат се крена, луничавиот Борис Калпак застана пред бегот, речиси се подаде да биде удрен, но бегот остана со крената рака, побледен и со грч на лицето.

Додека сите други молкум стоеле, Онисифор Мечкојад, следејќи го другиот Онисифор, и самиот се подал малку напред, мислиш ја имал вилата во свои раце или, најпосле, мислиш го поттикнувал својот роднина да издржи до крај и пак утре да фрла семе за нови и идни преданија што ќе се шират и ќе бабрат од квасот на стравот, тоа глекаво и лепливо тесто да ја покрие срамната прикаска за неговиот дедо или за дедото на некој негов дедо.

Најпосле можеше и да ги види. Ги очекуваше целата таа утрина токму на оној срт, а сега ги гледаше како се подаваат од зад него.

И заплива полека во тоа, а неговата тврда корупка, што ја имаше и тој, како и секоја семенка, околу својата свест, почна сега да се отвора со една речиси неосетна спорост, низ која сепак имаше токму онолку, колку што му беше потребно простор за да се подаде и да поникне.

На скелињата почнаа весело да се довикнуваат, кога ја видоа колата, што се подаде оздола по сокакот.

Леските се стресоа, исто како на тоа место да се разбуди некој одамна изгаснат вулкан, снегот се разлета на сите страни, а оттаму уште во истиот миг се подаде огромното црно клопче на телото на оној негов прекрасен, како излеан од некој црн метал настрхнат самјак, чиктисан уште со својот прв скок, со кој што излета од леските, право кон него, право кон чамовото стебло крај него.

Знаеше дека нема да помине многу време додека неговата присутност еднаш да мора да го гребне по сознанието она ѕвере, а тогаш тоа ќе мора да се подаде од под својата карпа.

Заборавиле што е страв, а кога им дојде ноќеска тие му се подадоа да ги зграпчи за гуша, немајќи ништо, со што би му се спротивставиле, така што оној немаше повеќе ни со што да докрепи.

Меѓу стеблата во снегот стоеја вдлабнатинките од испаѓаниот окит, како единствени измешани дири, што покажуваа дека тука наодамна поминал со својот палав чекор на заводник тој јужен ветер, а потем отпатувал натаму во длабините на шумата, од каде што сега, заедно со она трубење, се слушаше како понекогаш прикрцкуваат гранките, кои сосема им се подале на неговите топли игриви прегратки, така за тој да може дури и да ги однесе на својот пат и остануваа скршени со онаа слатка болка на трудницата, или пак продолжуваа ритмично да го повторуваат своето занесено стенкање.

„Ако им се подадеш гол ќе те слечат“ (мисли Патрокле).

Само треба на врата, кога трга на излет, да му се подаде тефтер и пенкало, зошто бајаги е излапен, па да си запишува што му се случува и да си ги скицира тоа позите, за да ги испробувате по дома кога ќе се врати.

Ко гајгури во песок ги криеме главите. Нема како, нема со што да се подадеш.

а кога ќе излезеш на горниот крај од планината, долу веќе нова шума пролистала, млада младица, кревка, марула, други ластари се подале и ти само се преместуваш и пак јадеш, само по една широка бука за сенка си оставаш, и јас не сакам така да мислам, вели Стеван Докуз ама нешто ме тера, којзнае во која длабина е скриено тоа што ме тера, дали некаде во мевот, или уште подалеку и подлабоко, а јадењето не е еднаш и не е за еднаш, кога би можело да се најадеш само еднаш и тоа цел живот да ти држи, сто години да не мислиш за јадење, само си работиш, ама зошто да работиш тогаш, си мислам, што ќе правиш со сработеното, ќе се чешкаш, ќе се чешлаш, и зошто ќе ти служи устата, зар само за да ја поганиш, и таа треба со нешто да се подмачкува, да се проветрува, ќе ти скапат забите од неџвакање, од неработа, ќе ти фати пајажина, вели Стеван Докуз и џвака некое чкорче, го толчи, го цеди, а јадењето никогаш не му се познава, никаде да му се види јадењето, дали нешто во него му го јадеше, дали за два-тројца јадеше или му го земаше некој црвец, некој скриен молец во него или некоја друга заседната болест,

Своеглава и желна за дружба. За жал, се подаде на современите пороци. Сите го сторивме тоа.

Морскиот лав во Зоолошката градина, кој паднат во некоја депресија одбивал и да јаде, кога се појавив и се подадов кон него, доплива кај мене.

Ти кажувам еднаш не треба не знам колку пати да ти се повторува овие три топлинки покрај тебе се како пламенче од кандилче најмал повеј на ветре или студена рака што врз нив ќе се подаде може да ги угасне ама ти пули и прави грижи се варди ги заштитувај ги со што ќе стигниш закрилувај ги со сопствената топлина со својата љубов оти нели се тие деца на нашиот син па затоа два пати думај пред да ставиш залак в уста дали не треба во нивните да се подаде за да се прескокне зимата за да се прескокнат годините за да останеме јас и ти во нив!

Под еден куп камења Од очите се подаваат змии

Публиката заспива, му рекол атлетот, тој полудел и му се подал на својот познајник лав.

За да постои барем малку вистина во ова што го застапуваш потребни е да се сомневаш во пријателите и пријателките, во познатите и непознатите, во државните служби, во твоите комшии – Иследникот се подаде преку бирото кон мене.

Милошевски се подаде кон мене преку бирото.

– Место да изнесеш прифатливи објаснувања за случувањата во месарницата; потоа за твоето пријателство со оној албанофоб Милошевски; за смртта на Самоников и посетите кај Зрновски кој континуирано врбува истомисленици за своите деструктивни дејствија, ти постојано инсисираш на некои чудни дури и неразумни доживувања.

Јана ја прави посебна една друга карактеристика што може секого да го зашемети - и повторно Зрновски се подаде преку масата - тоа се количините љубов со кои располага!

Го уби пушењето. Здравјето и како блудник.

Во собата блескаво надојде светлината, како директно да се рефлектира од езерото, кое се подаде пред нашите очи во сета своја долговечна убавина.

Ги свртувам очите натаму, и што да видам: ја кренал Семјон раката над главата и го пипа стебленцето на лозата; потоа, бавно, со јаготките на прстите патува по сите кривини на дрвото, како да ги поминува низ најбавен ритам деновите и изминатите години кои само за неговите прсти оставиле траги на прачката на лозата; сето тоа го правеше токму онака како што постапи и син му, пред малку, додека ја пипаше истата прачка; некои невидливи чекори, стапка по стапка, бавни; и син му, како да настојува со прсти да го помине сиот оној пат што се издолжил по лозницата.

Јас зборувам, зборувам, мислам оти Семјон е тука, дури и дишењето како да му го сеќавам, кога наеднаш нешто ќе ми се подаде откај прозорецот, ќе ми се провре во мислата некоја сенка од сенка, или шепот од говорот на сенката, и ќе ми го засени погледот.

Преостануваше Таа. Да му се подаде, во празниот апартман, меѓу рамнодушно расфрлените плочи и книги и парченца хартија со страстен ракопис од незавршени реченици.

И можеби некогаш таму, во некое друго време, раце ќе се подадат над нашите коски, ќе ги израмнат гробовите и врз нас мислите ќе полетаат високо до небото...

Сум видел како од убав автомобил, низ отворен прозорец се подава женска рака богато украсена со гривни и прстења и како од неа на коловозот паѓа кора од банана!

Зошто да не ѝ се подадеа? Та среќата, пуста, е како момичка, си рече пак попот.

Прво ги кренаа погледите и видоа како зад ѕидот под мисериштето се подадоа двајцата српски војници.

Потоа го потфати блокот од двете страни одоздола (Ѝ ги протна рацете под плешките од што нејзе дојките ѝ се подадоа кон него принабрекнати!...) и се загледа во предизвикот што му го сугерираше зелената страница пред него (Се почувствува пред помама што како да го исплаши дека ќе сврши предвреме!...).

За децата не требаше да прашуваат, некои се подадоа од другата одајка, други дојдоа побелени од снегот, од надвор, сите со радост го изговараа името на Пелагија и ја гушкаа.