ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

На патот што се викаше џаде, се подаваат истите камења од набиеницата песок и земја.

Знам едни други луѓе кои неодамна за Турција однесоа еден огромен камен од десетина кила, за туршија.

Тогаш од пепелта на самотијата се зададе Давид, на мнозина им се стори малку подгрбавен и омлитавен, киниса средполе, однапред отпишан и прежален од сите, да му се истопори еден на еден на титанот, мечка страв мене не страв, нешто си мрмореше самиот на себе додека ја токмеше прачката, срдито си велеше доста тука се пееше прачка имам кураж немам, време е да има варено млеко за нашите деца, време е на пазарите да има и цреши без црви и со црешови семки да се запише дека тука нешто вистински постоело.

Беше навистина еден на еден. Мал, мал ама техничар, Давид го плесна со каменот од прачката Голијата средчело, сѐ се заврши мигум, Давид мигум фрли поглед кон скришната ѕвезда на небото и додека сите вџашени се прашуваа до прачката ли е, до каменот ли е, до раката ли е, мрзоволно киниса накај дома, како што денешнава младеж пред полноќ мрзоволно се качува на последниот автобус за приградската населба.

Девојки што од срам не можеа да погледаат човека в очи, корнеа камења од калдрмата, решително им се закануваа на суровите и мрачни полицајци, кои дојдоа со штиковите на пушките, пред куќата на протиница.

Ништо не го боли, а тешко му е и мачно, како да го притискаат сите камења од Чукарот.

И замисли си: од толку луѓе што пред нас живееле на Земјата, ние ја имаме таа среќа први да гледаме слики од Месечината, први да видиме камен од тоа далечно небеско тело.

Сега е важно тоа: го видовме малечкиот камен од Месечината, а знаеме дека сме виделе нешто многу големо по своето значење.

Весна си дојде од училиште. Уште од вратата извика: - Тато, во нашиот град е донесен камен од Месечината.

Убави се нивните куќи. Во темелите и ѕидовите на нивните нови куќи се вградени камењата од нашите куќи, од нашите цркви, од надгробните плочи на нашите претци.

Одеднаш сѐ повторно стивна, како нешто да ги задави сите отворени грла. Тишина.

Потоа се слушна грозничаво смеење, нему му се придружи сув плач, по подот од собата над нас затупотија стапала тешки како копита, од едната соба до нас се слушнаа удари во ѕидот, од другата соба до нас – мумлање, од некаде доаѓаа нејасни зборови кои бараа помош, зборови кои заблагодаруваа и зборови кои негодуваа, зборови со молба за пуштање на слобода, од некаде доаѓаа човечки гласови што звучеа како клокот на вода, како животински рев, како птичји крик, гласови што звучеа како ветер низ гранки и гласови што звучеа како удар на камен од камен.

Потоа ќе те сретне вториот сосед и ќе те праша дали со тебе долетуваат или сами од себе се појавуваат од земја камените глави од Месопотамија, глинените садови од долината на Нил, бронзениот лик на Ацтечкиот крал, амфората во која се криел синиот тамарис на Сафо, мермерната плоча од Анталија, црвената грутка од Долината на монасите од Кападокија, молитвениот камен од Радика во кој и сега коленичат Богомилите, црниот камен од вулканот на Санторини, или шарата со проклетствата на Перун од Ел Тепе?

За некои, се вели дека имаат нос за политика, други за трка со коњи, за фрлање камен од рамото, за многу пари, за дупки во законот, за преродба...

Одраната кожа на малтерот откриваше добро изрезани бигорливи камења од какви никогаш ниедна куќа по нашите села не се градела: право да бидат богати и да живеат по крепости, под кубиња и меѓу сребрени кандила, меѓу стари и умни книги, имаа само светците.

Не бил нем само Онисифор, тој, со лузната, туку и сите други заедно со жените и децата што помагале во запрегнувањето на добитокот во двоколките на кои ќе се донесат воденичките камења од Лесново, по нивна сметка пред да созреат црешите, пред лето значи, и луѓето редум ќе ги израстоварат на брегот на Давидица, секој својот товар пред своја воденица што жената или некој старец или роднина од Побожјане, од Бањанци, од Кучковица или од Мирковци ќе ја допокрие.

5 Спиев ли? Најпрвин и првпат тогаш видов дел од јавач на коњ на манастирскиот ѕид, око, рака до лакот со дршка од недовршено копје во грч на жолти прсти и копито врз дамка на нешто што било иконописечки настан, имало историја на грев и пекол.

Таков им доаѓал пред тоа во соништата или со тегобите: намќоросан, речиси без линија на усни, нездраво бел под небриченоста.

Од сите прозорци, од сите врати, од сите процепи на бараките, сите ѕидари и сите малтерџии го гледаа пак оној човек, оној Големиот Ристан, целиот заскокан, како елен, како ги дига и ги префрла камењата од старите гробови, како ги дофаќа и ги фрла сите тие огромни стари ќиури, како ги заиверува еден во друг и како притоа камењата испуштаат црвени огнила.

И се оттргна длабока воздишка, како некој да тргна камен од нејзините гради. - Колку е суров животот.

Ама се стискаш, ја стегаш устата, не го пушташ каменот од под јазик. Ја вртиш главата и погледот го пушташ некаде напреку. Кај што ништо нема за гледање.

Едни вадат камења од реката, ги кршат и ги носат, други сечат греди, летви, чатми, диреци и појаси, жените мешаат кал со плева, гаснат вар и се крена куќарчето.

JOH Зимата, речиси, се мавтавме. Рипавме трисок, фрлавме камен од рамена и пишувавме писма.

Не делете ме со дебел камен од мојот љубен.“

На петнаесет дена пред Митровден, народот што ја минуваше Жепа преку греди, малку погоре од градилиштето, забележа првпат дека од обете страни на реката, од темносиниот камен од шкрилци, се задава еден бел мазен ѕид од делкан камен, преплетен од сите страни со скелиња како со пајажина. Оттогаш секој ден растеше мостот.

Кога пред пролетта почна да се топи мразот, секој момент загрижен, тој ги обиколуваше скелињата и насипите. Понекогаш и ноќе со гламна во рацете.

Врели солзи ѝ потекле по образите и се стопиле со малтерот што го размачкувала мистријата по каменот.

Дури кога сѐ беше подготвено и готово, и кога беше донесен камен од Бањата, стигнаа каменоделците и ѕидарите. Херцеговци и Далматинци.

Меѓу работниците настана нерасположение, а кај народот мрморење дека од мостот нема ништо да биде.

И така, од моќ во ноќ , напоредно со моето се побавно пишување, се сменуваа многуте Рубини Фаин, Се додека во сеќавањето не остана нејасна силуета на жена што заприлегала на неподвижноста на камен, или на камен од кој природата обликувала жена.

10. БАРУТ.

Баксуз на векот е човекот на когошто, кога ќе му падне камен од срце, ќе му го најдат во бубрегот!

Неколку современи пиктографски сообраќајни знаци покрај индијанскиот цртеж на камен од Ново Мексико.

Би можел да ја следи додека да стигнат до некое тивко место и тогаш да и го скрши черепот со камен од калдрмата.

Тие креваа камења од купот што ги растовари мустаклијата дојден со ѕевгар волови, и ги пренесуваа кон купот крај камбаната, од каде ги поземаа ѕидарите.

По сакмата и капата го позна татка си свиткан врз големиот камен од портата.

На оваа река ѝ израснаа раце камен од својата робина да прави и мост од каменот.

Нешто се тресе во водата ладна стружанка млада широкоградна камен од бубрег во бешика спадна голем ко орев го измочав падна Во Струга сакам и плажа да имам да не плаќам данок пари да зимам езеро чисто јас да благословам нелегално пастрмки со мрежа да ловам Оф леле леле либе ле Дримот ги лади јајцата две виршлата веќе одамна се свари за тебе ќе пишам на старост мемоари Донеси либе пиво од туба да заблажам душа и слатко од дуња облечи вечер свечена руба од сите ороспии да бидеш најубаа

Најмногу душата му се собираше кога делкаше воденички камења; со денови вртеше околу карпата од која требаше да се издвои поголем камен од кој требаше да се изделка воденички камен: ја набљудуваше карпата, секоја нејзина жилка ја проучуваше: од каде трга и каде оди, каде се разгранува, слично на ботаничарот што ги проучува жилките на растенијата, како дрварот што го проучува дрвото од која страна да почне да го цепи; го проучуваше до каде оди цврстиот дел на каменот, а од каде почнува болниот; го обележуваше со креда, со керамитка, со врвот од глетото.

Под еден куп камења Од очите се подаваат змии

- Е, баш ќе станам крадец, и лажго и вагабонт! Ќе одам во Елдорадо, како оној од филмот, и ќе собирам златни камчиња од реките, нема да учам и нема да завршам факултет, за инает на тато, - продолжував да си зборувам самиот со себе.

Веќе не се ни загледува по дворовите, очите едноставно упатени само напред чиниш ги брои камењата од калдрмата.

За да се донесе едно малечко камче од Месечината, илјадници научници ги вложиле своите знаења, а илјадници работници својот труд.

И замисли си: од толку луѓе што пред нас живееле на Земјата, ние ја имаме таа среќа први да гледаме слики од Месечината, први да видиме камен од тоа далечно небеско тело.

Сега е важно тоа: го видовме малечкиот камен од Месечината, а знаеме дека сме виделе нешто многу големо по своето значење.

Весна си дојде од училиште. Уште од вратата извика: - Тато, во нашиот град е донесен камен од Месечината.

Потоа, токму како што посакував, го извади оној нејзин сребрен прстен со голем зеленикав камен од показалецот и го стави мојот.

Ја вртеше дланката на сите страни и не престануваше да се одушевува.