Во нив отсекогаш сѐ што е родено е живо и затоа нема и што да се откопа: луѓето таму во крвта си ги носат предците па затоа и не веруваат во одминливоста, самите себеси си се и предци и потомци: нанижани во долги низи црвени африкати, огнот во нивните колиби ги ништел сите нивни платони и исуси, бетовени и целани, па точно затоа тие и сѐ му доверуваа на зборот: сите нивни пориви и тајни - зборот ги префрлал преку вековите.
„Две тишини“
од Анте Поповски
(2003)
Поради тоа и знаеме дека минатото не може да се преправа, пресоздава, и дека тоа не е за спомени, туку за возобнова на корените.
„Две тишини“
од Анте Поповски
(2003)
Минатото не е спомен, проповедаат тие, туку матка во која зачнуваат и ѕвездите и дека тие се таму кај што се љуби и - размножува.
„Две тишини“
од Анте Поповски
(2003)
Зошто, кога би било променето во која било форма погодна за дадениот момент, тогаш таа нова верзија е минатото и никакво поинакво минато не можело никогаш да постои.
„1984“
од Џорџ Орвел
(1998)
Пријателе, да кренеме чаши: не сме слаби, ни малодушни...
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Тој како да доби крила: никакви пајачини од минатото не му го замаглуваа повеќе хоризонтот. Слободно чекореше. Победа!
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Далечното минато не го интересираше многу.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Ме учите дека минатото не постои, дека иднината е отворена.
„Одбрани драми“
од Горан Стефановски
(2008)
Асоцијативни тези:
- и по петнаесет столетија
Стоби е осамено и мисли
на сопствениот расцвет;
-носталгијата се зголемува
пред свеста дека минатото не се враќа
туку се обновува во нови форми;
-човекот, Стоби, човекот;
-барајќи ја одново втората половина
на дваесеттиот век
се наоѓаме во состојба во којашто
се измешани старото и новото време;
-мртвите жители на Стоби се билките
и тагата, урнатините што ги прават убави и живи;
- Стоби живее.
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)