Во овој есеј, сакам да ја теоретизирам деструкциската уметност во термините на нејзиниот сурвивалистички дискурс, како и контекстуализацијата на нејзиниот историски проект.
„МАРГИНА бр. 37“
(1997)
И други дела на Хирст упатуваат кон дијалектиката на смртта и задоволството.
„МАРГИНА бр. 37“
(1997)
„д.в.а“ Во својот особено вреден труд за траумата, психологот Robert Jay Lifton го идентификува преживеаниот како „оној што ја сретнал, бил изложен или бил сведок на смрт и успеал да преживее“.
„МАРГИНА бр. 37“
(1997)
Се разбира, значењето на оваа фотографија е токму во тоа што нè прави свесни за овие наши потиснувања.
„МАРГИНА бр. 37“
(1997)
Смртта и животот често, пречесто се судираа, а поретко се разминуваа во животот на нашето семејство.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Таков избор направил и Чанга со козите. Тој што ќе се осмели да ги грабне од смртта и самиот ќе си пресуди.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Помеѓу сите нас, живите, имаше по некое братче или сестриче што ни го одзела смртта и ние никогаш не можевме да го прежалиме.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Молчиш и здржан си за да можеш да ја дофатиш оддалеченоста што ја создала смртта и во исто време да се одбраниш од нејзината блискост.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Се сеќавам, некаде сум прочитал, дека немоќта човек да се изразува и да се менува преку акција, ја прави разликата меѓу смртта и животот.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Реалистички прецизната, избрусена реченица од андриќевска провиниенција се препознава и на семантичкото ниво на Бунар во кој тематски и стилски се мешаат одгласите на Селимовиќевиот Дервиш и смрт и Андриќевата Проклета авлија.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Иако не умее да ги прочита, Константин знае што тие означуваат: тоа се еврејски записи на имињата и презимињата, епитетите, датумите на раѓањата и на смртта и епитафските пораки на надгробните споменици од луѓе закопани, некои и претворени во прав и пепел, на штипските еврејски гробишта, од тој бизарен мермерен мајдан на завршени човечки судбини, од тој неколку стотици години стар скаменет дел од штипското градско сеќавање од каде се земени старите надгробни плочи на вознемирените покојници и се вградени во основата на базенот од Кежовица, бањата со лековити термални води. Тие води не му помагаат на Константин.
„Светилка за Ханука“
од Томислав Османли
(2008)
Гронинг: Постои голема грижа за негативното влијание што разни слики и идеи го имаат врз детето, но се сеќавам дека како клинец бев фасциниран од крајностите на човечките напори и тоа посебно од негативните крајности - смртта и насилството и слични морбидни нешта - бидејќи тоа е она што најмногу ги растројува луѓето... 116 Margina #22 [1995] | okno.mk
„МАРГИНА бр. 22“
(1995)
Ќе речете: Величествена гозба: Вдахновението Совршенството Смртта и Ти: Принесениот На Трпезата. зборовите Пеат и молитват Во мојот храм Зборовите што ги Оживувам. тоа што ќе пропее Тоа што ќе пропее И тоа што ќе полуди Тоа ќе да е мојот глас Тоа е ќе да сум јас? засек Остер нож. Убод. Рана.
„Вечната бесконечната“
од Михаил Ренџов
(1996)
Ќе има Окован Од смрт И Рима. јас Озрачен (Од дална ѕвезда) Медоточен И Порочен. поет Поет: Каков Жален Ек Всегде И нине И присно И Во Век. песната Штедра светлина Лудо пулсирање Песната?
„Вечната бесконечната“
од Михаил Ренџов
(1996)
Дури и самото гниење во филмот ЗОО е стилизирано така да не изгледа дегутантно, а размената на материите во СТОМАКОТ НА ЕДЕН АРХИТЕКТ е прикажана исклучително сугестивно (сцената со Креклајт и кучето, како и унисоната смрт и раѓањето на крајот од филмот).
„МАРГИНА бр. 8-9“
(1994)
Инаку, самата приказна во „Бебето на Макон“ е едноставна и заличува на некаква апокрифна варијанта на Новиот завет: една грда, стара жена (под маска) раѓа особено продуховено дете; нејзината убава и интелигентна ќерка (маестрална улога на ....) го користи детето за сопствена промоција, но и за добробит на градот Макон; се покажува дека детето има многу помоќни способности отколку што претпоставувала итрата ќерка- девица; обидот таа да ја загуби својата невиност од страна на еден локален високодостојник завршува со смрт на младичот; девојката сфаќа дека детето е тоа кое ја предизвикало смртта и таа го убива детето; за казна, осудена е да биде силувана од цела чета војници; таа умира, а низ целиот филм присутната публика (измешана со актерите на театарската сцена) на крајот вели „Каква добра глумица!“
„МАРГИНА бр. 8-9“
(1994)
„Сите споменици во Рим, како колонадите, Колосеумот, се однесуваат на смртта и славата.
„МАРГИНА бр. 8-9“
(1994)
Опкружени со симулакрумот на вредноста и фантомот на капиталот и власта, ние сме многу повеќе разоружени и повеќе немоќни отколку кога сме опкружени со законот на вредноста и робата, бидејќи системот се покажа способен да ја интегрира сопствената смрт и бидејќи ни е одземена одговорноста за неа, што значи дека ни е украден пазарот на нашиот сопствен живот.
„МАРГИНА бр. 8-9“
(1994)
Замини. Далеку замини. Тага, смрт и жалење... Сонував.
„Портокалова“
од Оливера Доцевска
(2013)
Таа парабола ме охрабри, оти сфатив дека чтението е работа опасна, речиси подвиг, дека е борба со ѓаволот-пајак на живот и смрт и дека најчесто самоуверениот се заплеткува како мушичка во словата.
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
Остана зад нас да пцуе и да заплашува со решетки и со бесилка и со смрт и со пекол.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Биле педесет и девет и од пат им се тргале и арамии и ѕверови.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
- Споулавениот и кога живее е мртов. Ние не одобруваме да го казниш со вила. Од таква смрт и крмнакот се повампирува.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Од неговата прикаска исто така можеше ноќе вжештено да се размислува за светците и грешниците на минатото и за темните вртежи околу нив, за времето во кое, повеќе од кога и да било, смртта и стравот од смртта господареле и над билје и над луѓе.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Не се молел. Им нудел на коските дел топлина од својата младост.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Во густините на подземниот чад се извеле од купови јајца срдити скакулци да ги мачат безбожниците сто педесет и пет дни; главите им биле душмански, со женски коси и со ѕверски заби и имале скорпионски опаши со отровни жила: луѓето ја барале смртта и не ја наоѓале, и сакале да умрат и смртта бегала од нив.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Не бил ни постар ни помлад од другите и како да наслушувал нечиј глас што веднаш ќе го повтори.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Тогаш ми раскажа, иако јас сето тоа го знаев поинаку, онака како што го раскажуваа денгубите старци во Кукулино, не ќе си ја смират ли душата со туѓи гревови.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
По една своја воздишка на грижа, челникот можел да процени дека познавачот на треви е болен и се сетил дека така исто бил црн и Симон Наконтик дури и по смртта и го побарал другиот тревар, го нашол и го прашал навистина ли од чумата или од улерата се поцрнува пред умирање.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Всушност, сѐ уште му се спротивставувал на стравот и се калел за дни во кои еднаш или повеќе од еднаш и самиот ќе стои под сенката на смртта и се сеќавал на суровите подбиви на некои од дружината со престарениот Симон Наконтик (така е, старецот престарел во тие дни), а пред тоа ги гледал шегаџиите како со насолзени клепки се молат пред манастирскиот олтар за мртвите, за Дмитар-Пејко, Неделко Шијак, Јане Крстин, Пеце Дановски, Борис Калпак и, секако, за запалениот Крум Арсов.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Небото немало ни капка синило на себе, земјата пукала под тежината на гревови, чиниш сиот свет бил содомско-гоморска арена на блуд, на измами, на пакост и среброљубје.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Сѐ што било смрт бегало од нив како од смрт и се влечела по нив чудна и болна мелодија со нечуени зборови со кои се споменувало човековото раѓање и умирање, неговиот секавичен пат од колепка до одар - тоа мајка му на Куно Бунгур го оплакувала синот.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Најпрвин забележал дека треварот се влече безволно и тромаво под тежината на литата гуња, лапа утрена свежест со рибја уста и ги допира со криви прсти ребрата како да пребројува на нив апежи на полски пајаци-крвопијци или како да пребарува да не му се впијат в месо клобурчиња на сивозелени крлежи што останале по нагонска зајачка игра на местото на кое спиел.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Сврталиште на смртта и гробница на несреќници, - секавично му мина мислата.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
За кого го отвораше просторот таму? Посеа смрт и сам падна во прегратките на стравот...“ ***
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Последните зборови на оптужницата се движат по мојата невидлива врвица но слаби се и се распаѓаат на нејасни слогови чија смрт се вика тишина на невините простори во кои сум побрз од времето; за сите што се далеку од мене моите часови се нивни години, утре ќе сум врсник со нивните внуци што ќе клечат пред мене и ќе бараат прошка за гревовите и подмолноста на глутницата - таа полека станува пепел под урнатината на храмот во кој ме судеа, ме осудија на смрт и станаа смрт дури и по својата смрт.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
И кога ја изгуби смислата за време и простор, тој се тргна од сонот, извидницата на белата смрт и заечи. Наеднаш: - Богдане! Ги отвори очите во исчекување.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Се сети на татко си и на мајка си. (Умреа и обајцата кога тој сè уште беше скромен помошник на надзорникот на царските штали и тој дозволи да им се обградат гробовите со камен и да им се подигнат надгробни нишани).
„Црни овци“
од Катица Ќулавкова
(2012)
Но, од оние зимски месеци, кога меѓу животот и смртта и меѓу славата и пропаста немаше растојание ниту колку што е сечилото од ножот, во победникот- везир остана нешто стивнато и замислено.
„Црни овци“
од Катица Ќулавкова
(2012)
Некој му носи понада не од почит кон него, ами кон смртта што го чека и него; му носи што е најубаво за јадење за да му ја одоброволи смртта и да му ја направи помила, зашто животот си оди и како да си го проживеал: добро или лошо, среќно или несреќно; сиот живот е само еден миг: мигот на умирањето: во него сѐ е збрано.
„Животраг“
од Јован Стрезовски
(1995)
Низ целиот свет, во Лондон и во Њујорк, во Африка и во Бразил, во таинствените забранети територии зад границите, на улиците на Париз и на Берлин, по селата низ бескрајните руски степи, по базарите низ Кина и Јапонија - насекаде стоеше истата оваа цврста непобедлива фигура, изобличена од работа и раѓање, аргатувајќи од раѓање до смрт и сепак пеејќи.
„1984“
од Џорџ Орвел
(1998)
Џинот беше неговиот живот, неговата смрт и неговото воскреснување.
„1984“
од Џорџ Орвел
(1998)
Тука го препозна Трајка дека тој го удри по глава кога му влегоа во конакот да ја спасуваат Анѓа и уште толку го зацврсти решението него да го осуди на смрт и со тоа да се одмазди за сето она што му го направија Мариовците за овие дваесет и седум години борба. – Што велиш сега, Анѓо?
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Патуваш по границите рани, странични
на вселената – изведена смисла/свет
а таму душата лебди, бдее
бедеми бедни та раскошни
со плимата плиска
со осеката секне
секавично и ведно
гледаш и мижиш во длабините
и самиот длаб
на етерот бладање, сон на сенката
светилник на помрачението
блаженство во јадот
страст за питие
смрт и заборав
за лага и заблуда
за облик, опиум!
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
О, каква противречност:
да бидеш жена, начело на плодност
а да носиш негативен, пасивен
предзнак, архетипски минус
ритмични инсерти од
смрт и од живот!
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
Седумте смртни греови
суетата, многубоштвото, блудот
алчноста, слабоста, охолоста, злосторот
прераната смрт и поделбата
на раси и класи
крволочноста, разбаштинетоста
подземјето и теророт, сѐ
во име на народот и правдата
Платоне
поредокот е устроен од човек
за уметност е настроен, за појезис
за вешто строење жални и страшни собитија
митови и митарења
- што дека ечи заносно стремежот
по идеалното дело космичко
Божјо!
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
Кратка, но каква блажена е тишината кога престануваат лелеците, кога од пред окото се тргнува грозотијата на смртта и кога на небото светнува некоја ѕвездичка, кога одвај успеваш да го доловиш тивкиот морски бран.
„Постела на чемерните“
од Петре Наковски
(1985)
Ѝ растеше Трајан како што растеа врбите; доаѓаше до работ на смртта и пак оживуваше; растеше во немаштија, во болести, во војни и сѐ издржуваше и сѐ трпеше како што и сега ја трпи раната на раката и слабината останата од гранатата.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Ти си моја платена опозиција. Истоврмено ме осудуваш на смрт и бараш помилување од мене.
„Одбрани драми“
од Горан Стефановски
(2008)
СТЕВО: „Се хранам со јад, се смеам плачејќи, смртта и животот ми се подеднакво далечни, вие сте, Госпоѓо, виновни за тие неволи.”
„Одбрани драми“
од Горан Стефановски
(2008)
СТЕВО: „Се хранам со јад, се смеам плачејќи, смртта и животот ми се подеднакво далечни, вие сте, Госпоѓо, виновни за тие неволи.”
„Одбрани драми“
од Горан Стефановски
(2008)