ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Од Зефир, создаден од Елохим, „духот над духовите обликувал 22 букви и ги врежал во каменот“; тие 22 букви се подлога за: трите мајчински букви, седумте двојни и дванаесетте едноставни букви. Од нив се гради целиот свет.

- Занеми! - му свика Коле. Ние молчевме загледани во камењата пред нас, страшно стиснати.

Толе нарача Стеван да ги носи парите на Маргара, но тој не излезе горе, ами седна уште тука, близу во камењето, во долот, и кога виде дека Стеван не води потера, му излезе и го симна од коњот.

Уште со видело фатија метериз во камењето над патот и ги видоа сите пазарџии како ги бркаат добиците, што побргу да го поминат ова страшно место, ако не сакаат да останат без ќесиња и без добици, а може некој и без глава.

Камен ми влезе во зборот, зборот ми се изгуби во каменот.

Шуќур што некој го барал Вилкабамба, па набасал на Мачу Пикчу, до највисоката тајна на Инките - да му се скамени среќата, да му се скамени компасот, да му се скамени и кондорот, и сликата на планината, да му се скаменат ќе да е и пехарите за вино, да му се скамени и перницата да не може главата да ја пика во неа па да му се потат соништата, баш најубавите, да му се скамени и времето како врховен доказ дека светот престорен во камен ниту старее ниту грдее.

Плугот заорал во камења, тули, пепел, пронашле и некои грнци, некакви бакарни гривни, други украсни предмети, пронашле и згура, што докажуваше дека некогаш, зад преградата од минатите векови, на ова место постоела населба во која се топеле и обработувале метали.

Чудно беше како растат во камењата, од што и од каде црпат животни сокови.

И морето и бродот стокмен од нејзините ноќни шепотења и сребрените скали на вечноста по кои слегува до нас О Таа мртва, Таа заскитана вон дните Таа жуборлива во нас и студена во каменот овде е нејзината земја и мермерот во кој молчи.

Те затворив во каменот како во кутија за скапоцености, на дното на каменот тоа осамено место како СОБАТА на Ван Гог.

Ружо црн бакнеж на ветрот што првата тага ја чува во каменот на пладнето (а мовта е сета од белези на минувањето) Ружо, око на огнот слепа е ноќта до твоите колена а коренот во слутење на пепелта има крв што румено умира.

Ветровите што со тебе ноќевале излетаа ко црвени пеперуги Патува сега таа румена шума таа добра сенка на твојата смиреност таа ведра чадовина О ружо на пладнето дали тоа во нас се населува нова вртоглавица Во белиот камен покрај патот израснува еден румен знак Твојот цут во каменот се враќа Дали е тоа предзнак и за нас што дојдовме многу од далеку во тихиот предел на спомените.

Дете на градите на мајката Загледано во ѕидот на куќата, Девојки скриени во житата со небесни цветови во косите, Црвена светлина што се слуша отаде петровденските камбани, Светулка скаменета на отворена книга во дворот, Коњ што фрчи низ ветерот над реката, Стар часовник што бие меѓу прозорецот и ноќта, Име врежано во каменот на соседот, Бела пеперутка што се буди во тревата, Жнеачка што му шепоти на плодот во неа, Девојка што се крие во душата на темјанушката, Старец што оре со погледот по мапата на татковината, Буква скриена меѓу црешите За да не може да се соопшти зборот што е неопходен, Победници што се плашат од пепелта на поразените, Денот на нејзиното раѓање – меѓу два глужда на црешата, Непрепознатлив глас што шета низ темнината, Младичи што којзнае Од која страна на времето заминаа, Пролетен ветер што тропа врз твојата песна И ти Што сакаш да ме прашаш Уште ли живееш спроти нас, Во пустиот дом на старичката?

„Мора да се следи отисокот на зборовите, трагата нивна во каменот, оти друг начин нема, оти и ловецот по својот елен оди по трагите од нозете, по следите негови“, велеше Филозофот на нашето чудење од каде му истекна таква ука да чини умножение на таков начин, таму каде рака човечка и калем не достигаат.

Тој три дена се молеше Богу во една пештера под самиот папок на светот, и кога четвртиот ден се качи на скалите, тие стоеја како да се закопани во каменот, во карпата Бехистунска!

Ја подигна зградата на Историскиот музеј, за која може да се рече: глупост, стврдната во камен.

-Ве молам да укажете достојна почит: Шервуд Василиј Осипович, академик на архитектурата.

Со првиот чекор ја запалувам батериската ламба и внимателно, стапнувам на првата степеница изделкана во каменот.

Без свеќа и без крст и име врежано во камен, а имињата најмногу им се живи во споменот и болката на роднините и запишани се во тефтерите кои на архивските полици ката ден ги гризе прашина.

Бевме во добата на невиноста, во која кога ни се упатени срамежлив поглед и затскриено искажан копнеж, тие предизвикуваат ерупции во нашата душа, под тенката и нежна телесна обвивка, доба кога душата и телото се сѐ уште поврзани во едно; добата на невиноста, кога возбудата не знае дека еден ден ќе се претвори во рамнодушност или во нагон за задоволување само на телесните потреби, а тогаш, дури и кога ќе успее во себе да вткае страст, нема да има ни способност ниту пак желба да го претвори мигот на уживањето во малечка вечност.

Бевме во добата на невиноста, кога душата уште е мека глина и не знае дека еден ден ќе се претвори во камен или во посна земја; бевме во онаа доба кога душата е глина која лесно може да се стопи со сродна душа, и од двете да стане едно.

Никој не знае кој каменорезец ја изрежал во каменот, само се знае дека тој што ја изрежал знаел за големата љубов нивна, како и за глобоката и тешка осамија нивна. ***

Велат оти често ја гледале како оди над ќелијата издлабена во каменот, во која некогаш обитувале пустиножители- анахорети.

„Ја купив кога го бодев со кол Турчинот што нè стрелаше кога го закопувавме Дмитар-Пејко, кога ти ја пикаше главата во камења. А ако некој од нас ја зел...“

На неколку чекори од неистинатиот Јане Крстин друг, Пеце Дановски, удрил со крваво чело во камен и останал неподвижен; бил до тој миг незабележлив, малостав, помирен со сѐ што се случувало и што ќе се случува низ векови; сега сите што биле близу до него виделе дека само со тапите прсти минува по земјата - умира и сепак бара потпир да се исправи, да го побара убиецот.

„Впрочем, раскажи ни на каков пазар ја купи таа огњарка.“

Им одговорил истрел - пак кон нив, неодредено, во месото на сите.

Недалеку удираа во камен коњски копита. Пак се слушна извик, сега поблизу.

Најпрвин залаја пес, потоа глутница пци. Некој нешто луто викаше.

Ќелиите се скроени за виновници Без вина јас се изборив и со катанец ќе се оковам Да не го видите сиромавиот валкан образ Се изморив од изгубени битки Но го видов крајот на војната како приведение Лебди во зеницата која затупува ко замаглени очила Во диви сенки од без трага Виорот избриша сѐ Ако патот те одведе во непознатото, таму ќе се сретнеме Ти со срце поцврсто од камен, а јас сенка в копана во камен.

- Карпа! - простенкува тој. Ја остава батериската ламба до себеси, го грабнува чеканот и зафаќа лудо да удира во каменот.

Одеднаш срцето му се претвори во камен.

Ау, петелот на баба Петра лежи долу во камењата!

Синилото на алем-каменот се прелеваше во различни нијанси така што, на моменти, се чинеше дека нешто оживува во каменот.

Тупотат со копитата Удираат во земјата, во каменот Ја враќаат довербата во пламенот Со кој внимателно треба да се ракува Пред да се потпали летото Пред да легнеме на ледина Да се одмориме.

Можеби затоа што книгите се природно населени низ целата куќа и нивното присуство, во стариот кујнски шкаф, на пример, каде што во расеаноста на предвоениот мебел се потпираат еден со друг двата „народни готвачи“, петте тома од илустрираната сликовница за исчезнати цивилизации „Симфонии во каменот“, е сосема обично.

Како спомен на ловот издлабил во каменот писмо.

Во каменот имаше издлабена браздичка.

Беше натаму зошто тој што не ќе го прескочи Светото дрво Ќе остане на спротивната страна од сонцето Како писмо издлабено во камен и така заборавено.

Чувствувам дека ако повторно се вратам по патот градот ќе биде исчезнат, луѓето сѐ уште неродени, нештата изменети, дворците неизделкани во каменот, стеблата непресечени од шумите; не прашувај од каде го знам тоа, пустелијата знае, и ми го вели.

За шумата што се престорила во камен.

Сите со столетија кои влегувале и излегувале од пештерите на Адам; од мигот кои правеле вечност и од вечноста миг; од древности кои собирале ѕвезди во пустината и сушеле месечини по планините; сите кои се пресоздавале во камења што летаат на своите страдања - се раѓале со молитвеник в рака.

Цепнатинка во каменот и во неа - цвеќенце. Треперат листенцата во топлите повеви на ветерот.

Црпнав со лажичето и во тој момент помислив дека можеби е тоа од оние јадења што само вештерките умеат да ги подготват и со нив ги претвораат децата во камења, ама веднаш се сетив дека вештерки во вистинскиот живот не постојат и ми падна жал за старичката на која рацете ѝ се тресеа од старост.

Чешмите се како овдека вака, а пештерата онаму горе, во камењана.

А птицата навистина се претвори во камен, но не се устреми кон излогот на слаткарницата, туку почна да паѓа право кон Димче.